Społeczna odpowiedzialność biznesu, coraz bardziej popularna wśród dużych polskich firm, wciąż nie jest domeną małego i średniego biznesu. Szansą dla sektora MSP na podniesienie świadomości w zakresie CSR oraz dostrzeżenia korzyści, jest projekt zwiększania konkurencyjności dzięki CSR realizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Dzięki projektowi MŚP mogą uzyskać bezpośrednie wsparcie na sfinansowanie kosztów wdrożenia działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu.
Przeprowadzane od wielu lat na świecie badania potwierdzają, że działania związane z odpowiedzialnością społeczną przekładają się na budowanie przewagi konkurencyjnej. Wśród korzyści dla przedsiębiorstw wynikających z wdrażania idei społecznej odpowiedzialności są m.in.: wzrost innowacyjności i adaptacyjności, ograniczenie kosztów, poprawa reputacji, a także zwiększona motywacja i satysfakcja pracowników. W Polsce badania na rzecz efektywności przeprowadzał m.in. Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym. Wynika z nich, że firmy stosujące zasady CSR, w porównaniu z pozostałymi przedsiębiorstwami posiadają wyższą płynność bieżącą, lepiej wykorzystują majątek trwały i kapitał ludzki, mają wyższą rentowność sprzedaży, więcej także inwestują w przeliczeniu na 1 pracownika.
Nie tylko firmy czerpią profity. Odpowiedzialna działalność firm przynosi także korzyści administracji państwowej. Podejmowanie przez firmy działań w zakresie społecznej odpowiedzialności przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju społecznego, lepszego wykorzystania zasobów, ochrony środowiska, tworzenia większej liczby stabilnych miejsc pracy. Jednym zdaniem – budowania nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki.
Tyle mówią badania i teoria. W praktyce, korzyści z działań społecznie odpowiedzialnych wciąż nie są dostatecznie doceniane przez przedsiębiorców. Z opublikowanego pod koniec 2011 r. raportu „Ocena stanu wdrażania standardów społecznej odpowiedzialności biznesu” przygotowanego przez MillwardBrown SMG/KRC oraz PwC na zlecenie PARP wynika, że świadomość polskich firm w zakresie CSR pozostawiać może wiele do życzenia. Pojęcie „społeczna odpowiedzialność biznesu” zna tylko około jednej trzeciej przedstawicieli firm działających w Polsce. W większości są to firmy duże (70 proc.), powstałe ponad 15 lat temu (52 proc.) i „światowe” – prowadzące działania na rynkach zagranicznych (59 proc.). Badania pokazują także, że przedsiębiorcom zdarza się traktować działania standardowe, wymagane przez przepisy, jako wyraz ich społecznego zaangażowania. Przykład? Firmy poproszone o wskazanie sposobów dbania o satysfakcję pracowników, na pierwszym miejscu wskazują terminowe wypłacanie wynagrodzeń. A zgodnie z Kodeksem pracy, postępowanie to powinno być standardem, a nie wyrazem wyjątkowej odpowiedzialności pracodawcy. Tymczasem, zdaniem aż 66 proc. przedsiębiorców grupy ogólnopolskiej jest to działanie ponadstandardowe, mające na celu zwiększenie satysfakcji pracowników.
Szwajcaria daje pieniądze na CSR
Jedną z szans zmiany świadomości polskich firm w obszarze CSR jest program „Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu (CSR)” realizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Projekt finansowany jest przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.
Głównym celem projektu jest wzrost świadomości i wiedzy na temat społecznej odpowiedzialności biznesu (wśród przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw, Urzędów Marszałkowskich oraz Centrów Obsługi Inwestora i Eksportera (COIE). Projekt ma również na celu promocję przedsiębiorców społecznie odpowiedzialnych w działaniach samorządów skierowanych na rozwój przedsiębiorczości i inwestycji oraz ma zachęcać do wdrażania idei CSR przez realizację pilotażowych projektów przez MŚP.
Projekt składa się z kilku etapów. Pierwszy obejmuje budowę kompetencji w dziedzinie CSR przez m.in. spotkania informacyjne dla przedstawicieli MŚP oraz szkolenia dla przedstawicieli Urzędów Marszałkowskich i COIE. Spotkania informacyjne i szkolenia odbywać się będą w każdym z 16 województw. formie cyklu 3 jednodniowych sesji. Spotkania będą miały na celu m.in. przybliżenie idei CSR, potencjalnych korzyści, przykładów działań możliwych do wdrożenia. Uczestnicy poznają na szkoleniach tajniki tworzenia strategii CSR w MŚP oraz instrumenty wdrażania CSR w firmie. Dowiedzą się także skąd można czerpać środki na CSR. Przedsiębiorcom przedstawione zostaną także międzynarodowe standardy i zasady CSR. Hasła, takie jak: ISO26000, ISO9000, ISO14000, EMAS, czy Global Compact przestaną brzmieć tajemniczo.
Po części teoretycznej przyjdzie czas na praktykę. Kolejnym krokiem w programie realizowanym przez PARP będzie pomoc we wdrażaniu rozwiązań CSR poprzez realizację pilotażowych projektów MŚP. Planowana jest m.in. organizacja konkursu dla MŚP, w którym przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie projektów polegających na wdrożeniu działań CSR. Ogłoszenie konkursu, w ramach którego będzie można ubiegać się o wsparcie na wdrożenie CSR, planowane jest na wrzesień 2012 r. Maksymalna kwota dofinansowania dla 1 MŚP będzie wynosić 100 tys. zł, przy czym wymagany jest wkład własny przedsiębiorcy w wysokości minimum 30% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu. Nie wszystko, co wykracza poza standard jest CSR-em dlatego warunkiem udziału w konkursie będzie m.in. to, czy projekty realizowane przez potencjalnych wnioskodawców są zgodne z prowadzoną działalnością gospodarczą. Działania te muszą być zgodne z przyjętą w firmie strategią CSR i wpisywać się w co najmniej jeden z następujących obszarów CSR: środowisko, relacje z pracownikami firmy, zaangażowanie społeczne. Środki zaplanowane jako dotacje dla MŚP będą mogły być przeznaczone na dofinansowanie kosztów zakupu usług i inwestycji związanych z wdrożeniem CSR w danej firmie. W ramach projektu kwalifikowalne są koszty usług np. doradczych, certyfikacji, audytu oraz inwestycji w środki trwałe i wartości niematerialne i prawne.
Zwieńczeniem programu będzie jego ocena, upowszechnienie dobrych praktyk (m.in. w formie publikacji) oraz działania komunikacyjne na temat rezultatów projektów wdrożonych przez MŚP.
Informacja o terminach spotkań i formularz rejestracyjny będą dostępne na stronie projektu www.csr.parp.gov.pl.
