Opisywałem już dwa nasze ważne zakłady produkujące tabor kolejowy, PESA Bydgoszcz i NEWAG Nowy Sącz. To w pełni polskie firmy, ale w Polsce, w Siedlcach, działa też bardzo ważny oddział Stadler Polska szwajcarskiej firmy Stadler Rail.
Jak tylko Polska weszła do Unii Europejskiej i stała się krajem godnym zaufania, jako że w europejskiej rodzinie dba się o praworządność i demokratyczne zasady, naszym krajem zainteresowało się wiele firm. Co prawda Szwajcaria nie należy do EU, ale ma jednocześnie wielkie doświadczenie w prowadzeniu interesów na terenie Unii Europejskiej, zna obowiązujące tu przepisy i unijne regulacje. Kiedy Polska weszła do tej rodziny, już w 2004 r. firma Stadler Rail ogłosił chęć budowy nowego zakładu w Polsce. Postanowiono wykorzystać fakt, że w Polsce dostępna jest stosunkowo tania siła robocza, w tym także o wysokich kwalifikacjach, czyli kadra inżynierska i średni personel techniczny.
Stadler Rail – szwajcarska spółka akcyjna z siedzibą w Bussnang zajmująca się produkcją pojazdów szynowych. Przedsiębiorstwo zostało założone w 1942 w Zurychu przez Ernsta Stadlera, w 1945 r. rozpoczęło wytwarzanie pierwszych lokomotyw, a w 1962 uruchomiono zakład, przy którym mieści się jego obecna siedziba w mieście w Bussnang, 20 km na południowy-zachód od Konstancji, we wschodniej Szwajcarii.
W Polsce na siedziby wybrano Siedlce, miasto o sporych tradycjach kolejowych, gdzie mieści się tu ważny węzeł kolejowy. Na stacji Siedlce Wschodnie (wcześniej Siedlce Baza) znajdowała się baza montażowa w której montowano odcinki torowe na potrzeby firm budujących lub remontujących torowiska. To właśnie tę bazę, która w tym czasie pracowała „na pół gwizdka”, wybrał na swoją lokalizację Stadler. Rejon wschodniego Mazowsza to obszar gdzie było nieco trudniej o pracę niż w innych częściach Polski, stąd znaleźć pracowników nie było trudno. Zakład zaczął powstawać w czerwcu 2006 r. jako Stadler Polska, mający swoją siedzibę (biura oddziału) w Warszawie, zaś wytwórnia taboru kolejowego powstała w oparciu o istniejącą tu halę dawnej montowni torowej, która została wyremontowana, zmodernizowana oraz odpowiednio wyposażona. Tak powstał bardzo nowoczesny zakład, gdzie do chwili obecnej zbudowano 560 pojazdów trakcyjnych, na zamówienie polskich przewoźników: Koleje Mazowieckie, PKP Intercity, Łódzka Kolej Aglomeracyjna i Koleje Śląskie. Produkuje się tu też elektryczne jednostki trakcyjne na eksport do Republiki Czeskiej, dla przewoźnika Leo Express. W 2017 r. firma zatrudniała już 700 pracowników, będąc istotnym pracodawcą w tym rejonie. Kiedy zrealizowano pierwsze polskie zamówienie na 10 jednostek Stadler FLIRT dla Kolei Mazowieckich (ER75) oraz czterech podobnych dla Kolei Śląskich (EN75), zakład nie miał chwilowo zamówień z naszego kraju, więc macierzysta firma przesunęła tu część realizacji zamówień eksportowych. W ten sposób zaczęto sprzedawać pojazdy trakcyjne do Niemiec, Austrii i do Holandii. A później znów nadeszły zamówienia z Polski, najpierw na 20 dwuczłonowych, najmniejszych pojazdów dla nowo powstałych Łódzkich Kolei Aglomeracyjnych, a później na 20 największych, bo aż ośmioczłonowych dalekobieżnych jednostek ED160 dla PKP Intercity. Później poszło jeszcze lepiej – Koleje Mazowieckie zamówiły aż 61 pięcioczłonowych FLIRTów (ER160), a PKP Intercity dokupiły 12 jednostek dalekobieżnych.
We wrześniu 2016 roku Stadler Polska Sp. z o.o. i Solaris Bus & Coach S.A. ogłosiły nawiązanie współpracy w dziedzinie dostaw pojazdów kolei miejskiej i tramwajów. Oba przedsiębiorstwa występują na rynku jako konsorcjum. Pierwszym wspólnym przedsięwzięciem było złożenie oferty w przetargu na dostawę tramwajów dla Krakowa. Stadler i Solaris wspólnie uczestniczą w przetargach na dostawę tramwajów w Polsce i innych rynkach europejskich.
Dodatkowo należy wspomnieć, że Stadler ma w Polsce własny serwis. Dwa oddziały obsługowo-remontowe funkcjonują w Sochaczewie – dla Kolei Mazowieckich i w Łodzi – dla Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Oczywiście oddziały te w razie potrzeby wspierają też i innych użytkowników FLIRT w Polsce.
Firma Stadler Polska na stałe osadziła się na rynku polskim, choć produkuje się tu (w Siedlcach) wyłącznie jednostki elektryczne rodziny FLIRT dla Polski i innych odbiorców oraz GW dla Holandii. Miejmy nadzieję, że będzie się dalej rozwijać i będą tu powstawać nowe konstrukcje, tak na nasz własny rynek, jak i na eksport.
Michał Fiszer
