W środę, 15 maja, w Sali Kolumnowej Sejmu odbędzie się V Ogólnopolskie Forum Rad Pracowników. Organizatorami są Instytut Spraw Obywatelskich i Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy. RaportCSR.pl objął wydarzenie patronatem. W debacie panelowej pt. „Prawo o ESG: jak może je wykorzystać rada pracowników?” weźmie udział Urszula Jóźwiak, prezes Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego.
– Ogólnopolskie Forum Rad Pracowników jest przestrzenią debaty ponad podziałami na tematy ważne dla świata pracy. Rada pracowników to instytucja, która pozwala pracownikom w sposób zorganizowany działać w interesie dobra wspólnego, czyli firmy z jej zobowiązaniami społecznymi. Rady są dla pracowników szkołą brania odpowiedzialności za coś więcej niż tylko osobisty interes; są łącznikiem między pracownikami a pracodawcą. Mogą być źródłem innowacji w firmie – mówi Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Potrzeba nowelizacji ustawy
– Od 2006 roku prowadzimy kampanię obywatelską na rzecz rad pracowników. Rady pracowników działają zgodnie z zapisami ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji z 2006 roku, potocznie nazywanej ustawą o radach pracowników. Ustawa wymaga nowelizacji. O tym będziemy rozmawiać na Forum – dodaje Górski.
Partycypacja pracownicza była i jest uważana za kluczowy element tzw. europejskiego modelu gospodarczego. To ważny składnik europejskiego dziedzictwa historycznego i kulturowego.
Współuczestnictwo i relacje pracownicze
– Uważam, że rady pracowników to wyjątkowe narzędzie, które uwrażliwia pracowników na myślenie w kategoriach dobra wspólnego. Dla każdego z nas nasze firmy i zakłady pracy są miejscami ważnymi, w których chcielibyśmy mieć jak najlepsze relacje pracownicze oraz poczucie współuczestnictwa w decyzjach bezpośrednio nas dotyczących – podkreśla senator Krzysztof Kwiatkowski.
– Rady pracowników nie szkodzą związkom zawodowym, nie stoją w kontrze do ich działań, a wręcz mogą być ich cennym uzupełnieniem z korzyścią dla samych pracowników. Im więcej instytucji stricte pracowniczych w firmach, tym większą reprezentację w rozmowach z pracodawcami mają pracownicy – dodaje senator Kwiatkowski.
Zarządzający i rady
– Z doświadczeń rad pracowników z całej Polski wynika smutny fakt braku chęci pracodawców do konsultacji czy przekazywania istotnych informacji przedstawicielom pracowników, ale także braku chęci otrzymywania informacji od pracowników. Jest to efekt braku ogólnopolskiej debaty poświęconej partycypacji pracowniczej. Między polskimi pracodawcami a pracownikami brakuje zrozumienia i zaufania. Rada pracowników jest wspaniałym partnerem dla pracodawcy. Dzięki radzie pracowników zarządzający przedsiębiorstwem może poznać prawdziwe nastroje pracowników, ich potrzeby oraz możliwości rozwojowe przedsiębiorstwa. Zwiększenie podmiotowości pracowników to wzrost satysfakcji i poczucia sensu wykonywanej pracy. Współpraca zarządu firmy z radą pracowników obustronnie usprawnia komunikację między pracownikami a zarządem” – zauważa Mariusz Ławnik, były członek Rady Pracowników w mBanku, ekspert Centrum Wspierania Rad Pracowników prowadzonego przez Instytut Spraw Obywatelskich.
ESG już teraz
– ESG (Environmental, Social and Governance), czyli aspekty środowiskowe, społeczne i związane z zarządzaniem, stają się głównym kompasem kierującym współczesne przedsiębiorstwa ku zrównoważonemu rozwojowi. Coraz większa świadomość społeczeństwa, naciski rynkowe, a także prognozy wskazujące na korzyści płynące z realizacji strategii ESG powodują, że dyrektywa, która dziś dotyczy dużych spółek, w 2029 roku obejmie większość firm działających na terenie Unii Europejskiej. Wydawać się może, że jeszcze jest czas na wdrożenie ESG. Niekoniecznie – bowiem już teraz ci, którzy są zobowiązani do raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju, będą potrzebować danych od swoich kontrahentów, co oznacza, że firmy będą musiały wykazać się i ujawnić, jakie działania podjęły w zakresie 3 kluczowych elementów: E – Środowisko, S – Społeczna odpowiedzialność i G – Ład korporacyjny – podkreśla Ilona Pietrzak, wiceprezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
– Co to ma wspólnego z radami pracowników? Tworzenie ciał konsultacyjno-doradczych w spółkach staje się coraz częściej fundamentem budowania zaufania i wiarygodności wśród inwestorów, klientów i innych interesariuszy, a w konsekwencji prowadzi do ich lojalizacji. Zaangażowanie w kwestie społeczne i dbałość o dobrostan pracowników może znacząco poprawić motywację i produktywność zespołów – dodaje Ilona Pietrzak.
Uczestnicy V Ogólnopolskiego Forum Rad Pracowników (ok. 200 osób) to przedstawiciele rad pracowników, ministerstw, związków zawodowych, organizacji zrzeszających pracodawców, parlamentarzyści, dziennikarze i pracownicy zainteresowani powołaniem rady pracowników w swojej firmie.
Partycypacja się opłaca
– Badania gospodarek zachodnich wskazują, że kraje o wyższym poziomie partycypacji – uzwiązkowienie, rady pracowników, instytucje dialogu społecznego – wypadają lepiej od tych, które dialogowały z pracownikami mniej. Po pierwsze, mają wyższy o 6 punktów procentowych wskaźnik zatrudnienia – odsetek obywateli w wieku produkcyjnym, którzy są aktywni zawodowo. Po drugie, w krajach o bardziej rozwiniętej partycypacji wyższy jest również poziom wydatków na badania i rozwój. Po trzecie, w krajach stawiających na model partycypacyjny niższy jest odsetek przerywających naukę przed zakończeniem procesu edukacyjnego. Po czwarte, odsetek młodych idących na studia wyższe jest w krajach z rozwiniętym modelem partycypacji wyższy. Po piąte, wśród krajów o dialogującej kulturze demokracji pracowniczej poziom zagrożenia ubóstwem wśród populacji jest zdecydowanie niższy – zauważa Rafał Górski.
V Ogólnopolskie Forum Rad Pracowników organizuje Instytut Spraw Obywatelskich w ramach projektu „Rozwój Centrum Wspierania Rad Pracowników” sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności w ramach Rządowego Programu Wspierania Rozwoju Organizacji Poradniczych na lata 2024-2025 r.
Program Forum: https://instytutsprawobywatelskich.pl/juz-w-maju-kolejne-forum-rad-pracownikow-zarejestruj-sie/
***
Instytut Spraw Obywatelskich jest organizacją społeczną niezależną od partii politycznych i korporacji. Od 2004 roku walczy o dobro wspólne, m.in. prawa pracownicze, bezpieczną żywność, czyste powietrze, transport publiczny. Jego misją jest rozwijanie, kształtowanie i promowanie postaw obywatelskich. Wprowadza zmiany społeczne dzięki łączeniu działań eksperckich (think tank) z oddolną mobilizacją obywatelską (action tank) i patrzeniem władzy na ręce (watchdog). Wydaje Tygodnik Spraw Obywatelskich.
