UE inwestuje ponad 1,8 mld euro w 17 innowacyjnych projektów wielkoskalowych w dziedzinie czystych technologii. W Polsce stworzony zostanie kompleksowy łańcuch wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz zakład produkcji innowacyjnych systemów baterii elektrochemicznych.
Dotacje zostaną wypłacone z funduszu innowacyjnego, aby pomóc we wprowadzaniu na rynek przełomowych technologii w sektorach energochłonnym, wodoru, energii ze źródeł odnawialnych, infrastruktury wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz produkcji kluczowych komponentów dla sektorów magazynowania energii i odnawialnych źródeł energii.
Wśród beneficjentów jest Polska
Stworzony u nas zostanie kompleksowy łańcuch wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, począwszy od wychwytywania i skraplania CO₂ w cementowni aż po jego składowanie na obszarach morskich.
W Polsce powstanie też zakład produkcji innowacyjnych systemów baterii elektrochemicznych umożliwiających krótkoterminowe magazynowanie energii elektrycznej.
Frans Timmermans o potrzebie wspierania najlepszych eko projektów
– Dzisiejsze dotacje wspierają innowacyjne przedsiębiorstwa w całej Europie w rozwijaniu najnowocześniejszych technologii, których potrzebujemy, aby stymulować transformację ekologiczną – powiedział wiceprzewodniczący wykonawczy Komisji Europejskiej Frans Timmermans: – Fundusz innowacyjny jest ważnym narzędziem zwiększania skali innowacji w dziedzinie wodoru odnawialnego i innych rozwiązań dla przemysłu europejskiego. W porównaniu z pierwszą rundą wypłat dostępne środki wzrosły o 60 proc., co pozwoliło nam podwoić liczbę wspieranych projektów. Jest to duży bodziec do dekarbonizacji sektora energochłonnego w Unii Europejskiej.
17 nagrodzonych projektów wybrano w ramach drugiego zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów wielkoskalowych, tzn. takich, których koszt inwestycji przekracza 7,5 mln euro.
Projekty te były oceniane przez niezależnych ekspertów pod kątem ich zdolności do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w porównaniu z tradycyjnymi technologiami oraz do wprowadzenia innowacji wykraczających poza najnowocześniejsze technologie, a także pod kątem tego, czy są wystarczająco rozwinięte, by mogły zostać wdrożone. Inne kryteria obejmowały potencjał projektów w zakresie skalowalności i opłacalności.
Pozostałe projekty w skrócie. Na początek cement
Poza dwoma polskimi projektami, pozostałe zlokalizowane są w Bułgarii, Finlandii, Francji, Niemczech, Islandii, Niderlandach, Norwegii i Szwecji.
W jednej z cementowni w Niemczech zostanie wdrożony proces wychwytywania dwutlenku węgla w technologii „oxyfuel” drugiej generacji. Uzyskany w ten sposób dwutlenek węgla będzie wykorzystany jako surowiec do dalszego przetwarzania na syntetyczny metanol.
We Francji CO₂ z gazów spalinowych powiązanych z produkcją wapna będzie wychwytywane i trwale składowane w formacjach geologicznych na obszarach morskich.
W Bułgarii stworzony zostanie pełen łańcuch wychwytywania i składowania dwutlenku węgla. Instalacje do wychwytywania dwutlenku węgla w jednej z bułgarskich cementowni zostaną połączone za pośrednictwem systemu gazociągów lądowych i morskich z miejscami trwałego składowania w wyczerpanym złożu gazu na Morzu Czarnym.
Chemikalia
W Finlandii tworzywa sztuczne będą poddawane chemicznemu recyklingowi i będą mogły być dalej wykorzystane jako surowiec w rafineriach.
W Szwecji powstanie pierwszy w swoim rodzaju zakład przetwarzania dwutlenku węgla, strumieni odpadów, wodoru odnawialnego i biogazu w metanol. Jeszcze inny projekt w Szwecji skupi się na produkcji nowego włókna z masy celulozowej, które będzie mogło zastąpić w zastosowaniach włókienniczych poliester.
Wodór
W Holandii trzy projekty pozwolą odpowiednio na – produkowanie, dystrybuowanie i wykorzystywanie wodoru odnawialnego dzięki zastosowaniu elektrolizerów zasilanych z morskiej energii wiatrowej; produkowanie rocznie 15,5 tys. ton wodoru odnawialnego; przetwarzanie strumieni odpadów stałych nienadających się do recyklingu i przekształcanie ich przede wszystkim w wodór.
Rafinerie
W Norwegii zbudowany zostanie i uruchomiony pierwszy na świecie komercyjny zakład produkcji biopaliw typu drop-in, w którym z odpadów leśnych wytwarzane będą zaawansowane biopaliwa drugiej generacji i biowęgiel. W Szwecji zbudowana zostanie wielkoskalowa instalacja do produkcji syntetycznego, zrównoważonego paliwa lotniczego przy wykorzystaniu dwutlenku węgla wychwytywanego w elektrociepłowni (CHP).
Produkcja komponentów dla sektorów magazynowania energii lub produkcji energii ze źródeł odnawialnych
Na północy Francji zbudowany zostanie zakład wytwarzania komponentów fotowoltaicznych w oparciu o innowacyjną technologię heterozłącza. Również we Francji, w strefie przemysłowej produkcji baterii w Dunkierce, zbudowany zostanie zakład recyklingu baterii litowo-jonowych zajmujący się wytwarzaniem i rafinowaniem czarnej masy, który zapewni dostęp do wtórnego źródła surowców do wytwarzania nowych baterii.
Energia ze źródeł odnawialnych
W niemieckiej części Morza Północnego zbudowana zostanie i uruchomiona morska farma wiatrowa, w której wdrożone zostaną innowacyjne rozwiązania dotyczące turbin i wodoru.
Infrastruktura wychwytywania i składowania dwutlenku węgla
W Islandii zbudowany zostanie wysoce skalowalny terminal składowania dwutlenku węgla o szacowanej całkowitej pojemności wynoszącej 880 mln ton.
Źródło: Komisja Europejska UE
