Rozmawiamy z Marzeną Strzelczak, prezeską i dyrektorką generalną Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
W 2022 roku minie 10 lat, od kiedy w Polsce wprowadzono Kartę Różnorodności. Czy ta inicjatywa przyjęła się w Polsce? Czy uważa Pani, że przed Państwem wciąż jest wiele pracy, aby przekonać do niej przedsiębiorców?
Karta Różnorodności to inicjatywa, która zdecydowanie przyjęła się na gruncie polskim. Jednak skala wyzwań, przed którymi stoją obecnie pracodawcy, związanych chociażby z koronakryzysem, sprawia, że nie możemy osiadać na laurach. Jeśli chcemy w sposób odpowiedzialny odbudować gospodarkę oraz postawić na zrównoważony rozwój i spójność społeczną, to musimy zadbać o to, by nie zostawić nikogo w tyle. Słowem: musimy postawić na strategiczne zarządzanie różnorodnością.
W ramach prowadzanych badań w FOB widzimy, że temat jest ważny i obecny w rzeczywistości biznesowej coraz większej liczby firm dużych. Można wskazać praktyki, które zdecydowanie wychodzą naprzeciw wyzwaniom i są dużo bardziej progresywne niż prawo np. jeśli chodzi o rozwiązania wspierające mężczyzn w pełnieniu ról opiekuńczych, nie tylko w odniesieniu do dzieci, ale też dorosłych osób zależnych. Bardzo popularne są programy wzmacniające kobiety w miejscu pracy, coraz powszechniejsze są sieci pracownicze dedykowane różnym grupom pracowniczym.
Przede wszystkim coraz częściej D&I ma charakter strategiczny, powiązany jest ze strategią biznesową, pracodawcy mierzą postępy i badają różne wskaźniki dotyczące np. wynagrodzeń, awansów czy szkoleń. Zdecydowanym wyzwaniem jest zachęcenie i wsparcie w zarządzaniu różnorodnością małych i średnich pracodawców, których przecież jest najwięcej.
Konieczna jest tu współpraca NGO-sów i dużego biznesu, który poprzez różnego rodzaju klauzule i programy edukacyjne ma możliwość wspierania i oddziaływania na swoich dostawców, partnerów biznesowych etc.
Kolejny obszar, to kwestia promowania i upowszechnia zarządzania różnorodnością, w tym równości płci, na polskich uczelniach. Wśród Sygnatariuszy Karty są też uczelnie, ale to wciąż niewielkie grono, a posiadanie Gender Equality Plan jest warunkiem uzyskania finansowania projektów badawczych z programu Horyzont 2022. Kolejny obszar do współpracy i rozwoju to samorządy, dużo już się dzieje, cieszymy się, że na pierwszej Liście DINC (Diversity IN Check) jest też samorząd, ale mamy nadzieję, że również to grono będzie systematycznie rosło.
Jakie działania prowadzi FOB, w ramach Karty, aby przekonać do niej pracodawców?
Jako koordynator Karty Różnorodności w Polsce jesteśmy w bieżącym kontakcie z przedstawicielkami Sygnatariuszy. Naszą rolą jest sieciowanie pracodawców, ułatwienie kontaktu i wymiany praktyk. Na spotkaniach rozmawiamy o wyzwaniach, trendach w zakresie zarządzania różnorodnością, omawiamy sytuację na rynku pracy czy problemy, z którymi w codziennej pracy borykają się osoby odpowiedzialne w firmach za kwestie związane z D&I.
Poprzez naszą stronę dzielimy się wiedzą, zapewniając dostęp do różnego rodzaju raportów z zakresu D&I, wreszcie, do nowoczesnych narzędzi szkoleniowych, dzięki którym mogą rozwijać z zakresu różnorodności i włączania. Takim przykładem jest międzynarodowy projekt Diversity@Work, w ramach którego wraz z organizacjami z całej Europy przygotowaliśmy poradnik “Diversity and Inclusion in times of crisis”. Publikację udostępniliśmy bezpłatnie na naszej stronie, pomyślana jest jako praktyczny przewodnik, więc tym bardziej cieszy nas spory odzew i pozytywne recenzje od pracodawców z całej Polski. W ramach tego samego projektu stworzyliśmy i udostępniliśmy zainteresowanym pracodawcom szkolenie e-learningowe dotyczące nieuświadomionych uprzedzeń, z którego mogą korzystać pracownicy ich organizacji.
Wraz z naszymi Sygnatariuszami jesteśmy także zaangażowani w prowadzony przez CSR Europe projekt “Upskill 4 Future”. Celem tej międzynarodowej inicjatywy jest ocena gotowości działów HR do transformacji rynku pracy i wsparcie firm w tym procesie. Szczególną uwagę w projekcie przykładamy do oceny i wsparcia działań uwzględniających potrzeby pracownic i pracowników narażonych na wykluczenie z rynku pracy w pierwszej kolejności – są to zwłaszcza osoby starsze, wykonujące powtarzalne zadania, z niższym poziomem wykształcenia.
Włączamy się w szeroko rozumianą popularyzację tematyki D&I: organizujemy wydarzenia i cykle takie jak np. Miesiąc Różnorodności, podczas którego osoby zainteresowane zarówno tematyką D&I, jak i szerzej kwestiami społecznymi czy rynkiem pracy, mogą poznać najnowsze trendy, zaczerpnąć eksperckiej wiedzy i znaleźć inspirację dla własnych działań.
Realizujemy także podcasty #DiversityTalks, do których zapraszamy liderki i liderów diversity & inclusion w Polsce. Rozmawiamy o nich, ich pracy i o tym, jak skutecznie budować włączającą kulturę organizacyjną w obecnej rzeczywistości.
Wreszcie, stworzyliśmy nowoczesne i przystępne narzędzie DINC, które pozwala zdiagnozować poziom zarządzania różnorodnością w organizacji i wskazuje obszary do rozwoju, konkretne wskazówki, co więcej pracodawca może zrobić dla budowania włączającego miejsca pracy.
Jaka firma na świecie może być przykładem dla polskich przedsiębiorców, jeśli chodzi o różnorodność i inkluzje?
Mówiąc o przykładach, które mogą być inspiracją dla pozostałych pracodawców, warto zwrócić uwagę na 31 organizacji, głównie dużych firm, które znalazły się na pierwszej “Liście pracodawców najbardziej zaawansowanych w zarządzaniu różnorodnością i inkluzji w Polsce”. Zestawienie powstało na podstawie wyników badania Diversity IN Check, przeprowadzonego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i grono organizacji partnerskich.
Diversity IN Check to narzędzie umożliwiające diagnozę stopnia dojrzałości pracodawców w zakresie zarządzania różnorodnością i budowania inkluzywnych, czyli włączających organizacji. Kwestionariusz badania został oparty na uznanych międzynarodowych standardach i wytycznych, m.in. SDGs, ISO 26000, GRI Standards i OECD Guidelines for Multinational Enterprises. Pytania w kwestionariuszu podzielone są na pięć obszarów tematycznych: podstawy zarządzania, programy i działania, budowanie zaangażowania, wskaźniki rezultatów oraz dodatkowe pytania związane z COVID-19.
Zainteresowanych zachęcam więc do zapoznania się z zestawieniem, które można znaleźć na stronie kartaroznorodnosci.pl/diversityincheck Wkrótce ukaże się obszerne podsumowanie badania, będziemy też zapraszać pracodawców do udziału w kolejnej edycji, która rozpocznie się na początku stycznia 2022 roku.
