Gospodarka o obiegu zamkniętym

Konferencja: „Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 r. w ramach OEE on Tour odbyła się 27 lutego 2019 r., podczas jubileuszowych XX Targów Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami EKOTECH i ENEX, w Targach Kielce.

W myśl idei GOZ odpady stają się surowcami włączanymi ponownie do obiegu poprzez nowy produkt powstały w wyniku odzysku i recyklingu. Jest to wielkie wyzwanie i ogromna szansa dla firm, którym zmiana modelu biznesowego da nowe możliwości rozwoju.

W imieniu partnera strategicznego, oficjalnego otwarcia Konferencji dokonała Agnieszka Servaas, Prezes Zarządu VIVE Management. – Ze świadomością łączymy nasze kompetencje i umiejętności, aby wpływać na zmiany w środowisku naturalnym. Rozwój cywilizacji i technologii wspomaga nasze działania, a jednocześnie w degradujący sposób wpływa na to, co długofalowo daje nam życie. Wszystko, o czym dzisiaj mówimy, to niezbędna inwestycja w przyszłe pokolenia, dlatego mam nadzieję, że właściwa i owocna współpraca przyniesie w rezultacie pożądane efekty – przyznała Agnieszka Servaas, Prezes Zarządu VIVE Management, wyrażając nadzieję, że postulowana idea o obiegu zamkniętym znajdzie zrozumienie i stanie się nie tylko tematem do dyskusji, ale również motywatorem działań i tworzenia projektów wdrażających zmiany.

Dbałość o prowadzenie inwestycji wspierających recykling oraz wdrażanie regulacji dotyczących przetwarzania, odzysku i ponownego wykorzystania odpadów generują potencjał do osiągania zysków dla polskiej gospodarki, przy jednoczesnej dbałości o środowisko naturalne. Tym bardziej stało się to możliwe, gdyż w 2015 r. Komisja Europejska zaproponowała wprowadzenie działań umożliwiających państwom członkowskim transformację w kierunku GOZ, a w styczniu 2018 r. powstał specjalny zestaw wskaźników monitorujących jego wdrażanie. W wielu krajach, w tym w Polsce, opracowywane są „mapy drogowe” umożliwiające  transformację gospodarki w kierunku GOZ. Obejmują one propozycje i narzędzia, w tym modelowe rozwiązania biznesowe, służące przejściu od gospodarki linearnej do gospodarki o obiegu zamkniętym, z uwzględnieniem wszystkich etapów cyklu życia (od wydobycia i pozyskania surowców, tworzenia produktów, fazy ich użytkowania, do ponownego użycia, zagospodarowania i wykorzystania odpadów).

Wyzwaniem obecnie jest opracowanie systemu wskaźników pomiarowych, umożliwiających ocenę postępu w transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym oraz wpływu gospodarki o obiegu zamkniętym na rozwój społeczno-gospodarczy na różnych poziomach. Podczas konferencji mówiła o tym dr hab. Joanna Kulczycka, Prezes Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy.

– Mówiąc o GOZ, miarą, którą musimy absolutnie uwzględnić jest łańcuch wartości i cykl życia. Nie możemy rozpatrywać naszego przedsiębiorstwa „od bramy do bramy”, ale musimy być odpowiedzialni za to, jacy są nasi dostawcy (czy są przyjaźni dla środowiska), ale również brać pod uwagę to, jacy są nasi odbiorcy. Powinniśmy się czuć odpowiedzialni za to, kto odbiera nasze odpady i co z nimi robi. Transformacja w kierunku GOZ dotyczyć może każdego podmiotu, jednak jej finalny wymiar będzie mieć wpływ na poziom cyrkularności Polski oraz poszczególnych regionów. Istotne są szerokie konsultacje nauki, administracji z przedsiębiorcami i organizacjami pozarządowymi, aby wypracować wspólne wskaźniki dla kształtowania i realizacji strategii rozwojowych oraz polityk wspierających i ułatwiających transformacje w kierunku GOZ – mówiła dr hab. Joanna Kulczycka, Prezes Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu – Krajowy Klaster Kluczowy, zwracając uwagę na to, że GOZ to cały system myślenia i monitorowania tego, co konsumujemy i tego, co robimy z odpadami.

Na istotną kwestię zwrócił uwagę Profesor Jerzy Hausner, przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, reprezentujący również Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, przyznając, że nierealnym jest zamknięcie całej gospodarki w pętli, a ważne jest to, aby tam, gdzie to możliwe starać się to zrobić.

– Nie ma możliwości zamknąć wszystkiego w GOZ. Róbmy to, ponieważ przynosi to oszczędność, zmniejsza presję środowiskową, ma sens, ale miejmy świadomość, że ma to również często ograniczone możliwości. Gospodarowanie w obiegu zamkniętym łagodzi konsekwencje wynikające z procesu gospodarowania linearnego i oportunistycznej gry rynkowej, ale nie przezwycięża całkowicie negatywnych ich konsekwencji. Nie możemy traktować GOZ jako celu, ale jako środek zbliżający nas do pytania, o co w ogóle ma w gospodarowaniu chodzić – przyznał Profesor Jerzy Hausner nawiązując do systemu wartości.

Konferencja „Gospodarka o obiegu zamkniętym – rozwiązania dla gminy w perspektywie 2025 r.” skierowana była głównie do przedstawicieli samorządów, ludzi nauki i biznesu, pracowników firm i instytucji. Podjęto dialog w zakresie zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym. Płynące z debaty konkluzje przyczynią się do rozwoju polskiej gospodarki cyrkularnej i większej odpowiedzialności w prowadzeniu biznesu.