ESRS, czyli Europejskie Standardy Raportowania Niefinansowego, opracowywane są na zlecenie Komisji Europejskiej, jako wskaźniki raportowania zrównoważonego rozwoju, którym to obejmowane stopniowo będą kolejne przedsiębiorstwa. Komitet ds. ESG Krajowej Izby Gospodarczej po raz kolejny wydał rekomendacje do projektów ESRS.
Istniejący od sierpnia 2022 roku Komitet ds. ESG przy Krajowej Izbie Gospodarczej po raz drugi wydał rekomendacje dotyczące projektu Europejskiego Standardu Raportowania Niefinansowego. Wiele z wcześniejszych uwag zgłaszanych przez Komitet w ramach konsultacji zostało uwzględnione w ostatecznych projektach, które trafiły do Komisji Europejskiej od EFRAG. Ponieważ prace nad sfinalizowanym przez EFRAG pakietem wskaźników trwają, Krajowa Izba Gospodarcza na prośbę Ministerstwa Finansów ponownie zaopiniowała proponowane przez Unię Europejską przepisy.
ESG: nowe role, wyzwania i perspektywy. Head of ESG w każdej firmie. Kiedy to nastąpi?
– Cieszy nas to, że nasze dotychczasowe uwagi, w których zgłaszaliśmy, że proponowane rozwiązania będą zbyt skomplikowane dla przedsiębiorców, zostały uwzględnione. Jest dla nas bardzo ważne, żeby w ramach prac nad wskaźnikami raportowania, uwzględniać potencjalne obciążenia, jakie spadną na przedsiębiorców – mówi Karolina Opielewicz, członkini zarządu Krajowej Izby Gospodarczej i inicjatorka powstania Komitetu ds. ESG.
Jak zauważają członkowie Komitetu, nowych obciążeń może być wiele. Po pierwsze, przygotowywane wskaźniki ESRS są o wiele bardziej wymagające niż funkcjonujące obecnie i stosowane na zasadzie dobrowolności przez wiele firm wskaźniki typu np. GRI. Oznacza to, że przejście na raportowanie według nowego systemu będzie nie tylko czasochłonne, ale również kosztowne. W szczególnie trudnej sytuacji znajdą się te podmioty, które dotychczas nie były objęte obowiązkiem raportowania niefinansowego.
Jak dostosować się do wymogów ESG?
Warto pamiętać, że pracę nad wskaźnikami raportowania, trwają w szczególnie trudnym dla gospodarki okresie. Przedsiębiorstwa ledwo wyszły z kryzysu związanego z pandemią, żeby obecnie zmagać się z wyzwaniami kryzysu energetycznego i wysokiej inflacji. Do tego trwająca wojna w Ukrainie nie przynosi szybkich nadziei na zmianę gospodarczego klimatu. W tym kontekście nałożenie na przedsiębiorców tak rygorystycznych obciążeń może okazać się gwoździem do trumny.
– W obecnym kształcie, dostosowanie się do wymogów ESRS, będzie oznaczało dla firm przede wszystkim koszty. Po pierwsze, większość firm nie poradzi sobie samodzielnie z wdrożeniem nowych strategii i polityk, więc będzie musiało skorzystać z usług doradczych. Do tego dochodzą koszty informatyczne, badawcze, oraz te stricte administracyjne – tłumaczy Agnieszka Skorupińska, wiceprzewodnicząca Komitetu ds. ESG.
Konieczność ponoszenia dużych nakładów wiąże się w szczególności z brakiem szerokiej grupy ekspertów ESG na polskim rynku. Obecnie najczęściej wdrażane zrównoważone rozwiązania dotyczą kwestii klimatycznych (jednak też w ograniczonym zakresie), niektórych spraw pracowniczych oraz wybranych kwestii ładu korporacyjnego. Ponadto, coraz więcej firm wdraża rozwiązania z zakresu gospodarki cyrkularnej. Jednak ESRS oczekują dużo więcej. W związku z tym, różnica pomiędzy kwestiami, na których obecnie skupiają się firmy, a tymi wymaganymi w ramach ESRS jest znacząca. Trudno więc mówić o rozsądnym zbilansowaniu kosztów i korzyści.
II Kongres ESG odbędzie się 25 stycznia 2023 r. w Warszawie!
Do tego bilansu należy jeszcze dopisać brak odpowiednich narzędzi i systemów wsparcia dla firm. Niestety, w dużej mierze polskie firmy są pozostawione same sobie – często nawet nie zdają sobie sprawy z zakresu nadchodzącej zmiany. A konsekwencje tej nieświadomości mogą być ogromne: chodzi przecież nie tylko o utrzymanie konkurencyjności, ale o pozostanie aktywnym na rynku.
Członkowie komitetu w swoim opracowaniu zwracają uwagę, że niektóre z zapisów zawarte w projektach ESRS wprowadzają rygorystyczne nowe wymagania i obowiązki na firmy. Jako przykład takiej zmiany podają kwestie redukcji gazów cieplarnianych.
Gazy cieplarniane – kto musi raportować?
– Ani prawo unijne, ani polskie nie nakłada na przedsiębiorstwa, inne niż też objęte EU ETS, obowiązku redukcji gazów cieplarnianych. Jednak ESRS taki wymóg wprowadzają i to w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorstw objętych obowiązkiem raportowania niefinansowego. Oznacza to, że jeżeli ESRS zostałyby przyjęte w takiej formie, przedsiębiorstwa de facto będą miały obowiązki, które nie wynikają wprost z innych przepisów – mówi Jolanta Okońska-Kubica, przewodnicząca Komitetu ds. ESG.
Dodatkowo, eksperci sygnalizują swoje obawy związane z faktem, że niektóre informacje pozyskiwane a dalej publikowane w ramach raportowania niefinansowego mogą naruszać zasady poufności, albo w znacznym stopniu ujawniać informację biznesowe, które mogą mieć wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstwa.
Według badań tylko 15 proc. Polaków spotkało się ze skrótem ESG
Ponieważ ESRS są dokumentami złożonymi i wymagającymi, dostosowanie do nich wymogów będzie czasochłonne. Zdaniem Komitetu ds. ESG dostosowanie się do ESRS i raportowanie zgodnie z nim, przy obecnym brzmieniu ESRS, nie jest możliwe bez profesjonalnej (najprawdopodobniej zewnętrznej) pomocy. Taka sytuacja nie jest optymalna i zakłóca konkurencję.
Menedżer zrównoważonego rozwoju
Na dziś formalna ścieżka edukacyjna dla menedżerów zrównoważonego rozwoju prawie nie jest wystarczająco rozbudowana. Na tym tle firmy będą musiały przygotowywać raporty nie tylko przy pomocy osób, które nie są formalnie wykształcone, ale także osób, które po prostu nie miały wystarczająco dużo czasu, aby nauczyć się specyficznego podejścia wymaganego przez ESRS. Jeden okres sprawozdawczy dla tak złożonego zadania jest zdecydowanie za krótki.
Iga Świątek i Przyjaciele dla Ukrainy czyli aukcje charytatywne. Biznesie – do roboty [WIDEO]
– Rozumiemy, że cele ESRS są ważne. Jednak, nie powinny być one osiągane kosztem przedsiębiorców. Dlatego też jesteśmy głęboko przekonani, że jeśli firmy będą zobowiązane do raportowania wpływu ESG w ramach ESRS, to kluczowe jest wynegocjowanie maksymalnych derogacji czasowych i opóźnienia raportowania wszystkich bardziej kosztownych zakresów – podkreśla Karolina Opielewicz.
Eksperci komitetu mówią też o potrzebie wdrożenia pakietów wsparcia dla firm obejmujących merytoryczne szkolenia z zakresu zrównoważonego rozwoju, bezpłatnych narzędzi ułatwiających samo raportowanie jak i wdrażanie poszczególny rozwiązań z zakresu ESG, raz co najważniejsze: dofinansowania do wdrażania nowych strategii i procesów adaptacyjnych.
Zobacz też:
