Era gospodarki opartej na ciągłym wzroście konsumpcji się kończy, a PKB przestaje być wiarygodnym wskaźnikiem rozwoju gospodarczego. Natomiast idea gospodarki cyrkularnej to skuteczna odpowiedź na zagrożenia dla środowiska i społeczeństwa wynikających z drapieżnej, niezrównoważonej działalności człowieka. Tylko jak dokonać efektywnej transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym? O tym będziemy rozmawiać podczas trzeciej edycji Międzynarodowego Tygodnia w Obiegu Zamkniętym (Circular Week 2020), który odbędzie w dniach 12-18 października br.
Circular Week to międzynarodowa seria wydarzeń i inicjatyw poświęconych tematyce gospodarki cyrkularnej i zrównoważonego rozwoju. Ideą Circular Week jest promowanie gospodarki obiegu zamkniętego, wspieranie zrównoważonych modeli biznesowych
i nawiązanie współpracy pomiędzy interesariuszami. Organizatorem i koordynatorem Circular Week jest INNOWO, Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju, polski think tank zajmujący się rozwojem społeczno-gospodarczym.
Pandemia koronawirusa i związany z nią kryzys gospodarczy, jeszcze bardziej utwierdziły nas w przekonaniu, że transformacja w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym jest naturalnym i potrzebnym kierunkiem zmian. Zmieniło się też nasze postrzeganie na to, czego naprawdę potrzebujemy oraz jak pandemia wpływa na zachowanie konsumentów, a w rezultacie na środowisko. Na przykład, gdy były zamknięte galerie handlowe, wiele osób zrozumiało, że nowe ubrania, czy inne dobra materialne nie były koniecznością. W oparciu o obecną sytuację gospodarczą, w tegorocznej edycji wydarzenia, kładziemy większy nacisk na rozwiązania w kierunku rozwoju lokalnych przedsiębiorstw oraz dążenia ku stabilności gospodarczej przy zrównoważonej produkcji i konsumpcji – mówi Agnieszka Sznyk, Prezes Zarządu INNOWO.
Gospodarka Obiegu Zamkniętego czyli GOZ lub gospodarka cyrkularna to skuteczna odpowiedź na zagrożenia dla środowiska, z którymi mierzymy się na co dzień. To nowy, zrównoważony sposób zarządzania ograniczonymi zasobami naszej planety. W tej chwili żyjemy w linearnym systemie gospodarczym, czyli produkujemy, konsumujemy i wyrzucamy, nie dbając o to co stanie się z produktem po skończeniu jego użyteczności. Konsumujemy szybko, intensywnie, dużo i tanio. Efekt tego to postępujące zmiany klimatu, kurczące się zasoby, deforestacja, ogromne plamy plastików na ocenach. To także bardzo nas irytująca krótkotrwałość produktów. Kto z nas nie denerwuje się na awarię pralki lub zmywarki po roku jej użytkowania?
Gospodarka obiegu zamkniętego (ang. circular economy) to model gospodarczy,
w którym staramy się zatrzymywać surowce i produkty w obiegu gospodarczym tak długo jak jest to możliwe zachowując ich jak najwyższą wartość. Jej podstawową przewagą nad innymi koncepcjami zrównoważonego rozwoju jest założenie, że to co ekologiczne powinno być również optymalne ekonomicznie przynosząc konkretne zyski zarówno dla producentów, jak i środowiska, nie wpływając jednocześnie na obniżenie standardu naszego życia. To po prostu zmiana perspektywy, sposobu myślenia, zmiana modeli biznesowych na takie, które w bardziej zrównoważony sposób podchodzą do produkcji i konsumpcji.
I tak na przykład firma Bundles nie sprzedaje, a wypożycza pralki do indywidulanych domów, pobierając opłatę za każde pranie. Czyli oferuje produkt jako usługę. Każda awaria
i utrzymanie urządzenia w jak najlepszej kondycji leży po stronie producenta. W takim przypadku przestaje się opłacać produkcja tanich i awaryjnych produktów. Gospodarka obiegu zamkniętego sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości. Pojawiają się nowe modele biznesowe i nowe możliwości tworzenia biznesu. W Europie z sukcesem funkcjonują firmy odbierające zużyte fusy po kawie z kawiarni i na przygotowanym z tego surowca podłożu hodują grzyby i cykorię lub produkują z takiego materiału ekologiczne kubki, brykiety do kominka, a nawet bezglutenową mąkę. W Holandii triumfy święci firma leasingująca jeansy – MUD Jeans, a Mitsubishi zmieniło model biznesowy i odeszło od sprzedaży wind, pobierając opłaty za ich użytkowanie, czyli poszczególne przejazdy.
Wielu z tych przedsiębiorców będzie można spotkać podczas wydarzeń Circular Week. Do Polski przyjedzie Dion Vijgeboom z firmy MUD Jeans, Free van Eijk z Holland Circular Hotspot, czy Ricco Fiorito, CooLOO, producent cyrkularnych designerskich mebli. Dowiemy się też jakie zmiany zachodzą wśród dużych, globalnych korporacji, które rozumieją potrzebę zmiany modelu ekonomicznego i starają się do tej potrzeby dostosować swoje działania.
Zmiana modelu, w jakim funkcjonują firmy, na cyrkularny to nie tylko wyzwanie, ale również szansa na wykorzystanie nowo pojawiających się potencjałów i szans dla biznesu. To również sposób na radzenie sobie z globalnymi wyzwaniami, jakimi są niezrównoważona konsumpcja i kurczące się zasoby planety. Właśnie dlatego jest to konieczność. IKEA chce zmienić swój biznes na w pełni oparty o model gospodarki o obiegu zamkniętym do 2030 roku. Aby to osiągnąć, rozpoczynamy działania pilotażowe i testujemy nowe rozwiązania, m.in. związane z cyrkularnym wzornictwem produktów czy nowymi usługami np. odbioru używanych sof i foteli w Warszawie i Krakowie. Tak dużych zmian nie wykonuje się jednak w pojedynkę, dlatego już po raz trzeci dołączamy do Circular Week – jest do dla nas okazja do wymiany doświadczeń i wzajemne inspirowanie się – mówi Agata Czachórska, Dyrektorka ds. Zrównoważonego Rozwoju IKEA Retail Polska.
Zrównoważony rozwój to jeden z celów działania Żywiec Zdrój i całej grupy spółek DANONE – mówi Frédéric Guichard, General Manager, Żywiec Zdrój. Wierzymy, że powinien to być sposób prowadzenia nowoczesnego biznesu i od lat wcielamy takie myślenie w życie.
W przypadku rynku napojów, którego częścią jesteśmy, kluczową kwestią jest urzeczywistnienie gospodarki obiegu zamkniętego. Projektujemy więc nasze opakowania zgodnie z zasadami eco-design, wprowadzamy na rynek produkty w opakowaniach w 100% pochodzących z recyklingu, edukujemy też Polaków w zakresie właściwej segregacji odpadów i możliwości ich recyklingu. Widzimy jednak, że temat ten jest złożony i wymaga bardziej kompleksowych działań wszystkich zaangażowanych stron tego procesu. Dlatego aktywnie działamy na rzecz wprowadzenia w Polsce powszechnego i obligatoryjnego dla wybranych typów i pojemności opakowań systemu depozytowego, który swoje podstawy będzie miał
w ustawie. Jak pokazują doświadczenia innych krajów, jest to najbardziej skuteczny sposób zwiększenia wskaźnika selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych po napojach i pozyskania cennego surowca o odpowiedniej jakości do ponownego wykorzystania.
Droga do powstrzymania zmian klimatycznych to setki małych kroków, które wykonywane przez tysiące osób, mogą wywołać realną zmianę. Butelka zwrotna to najbardziej przyjazne środowisku opakowanie, mogące krążyć w obiegu nawet 25 razy – gdy tylko zostaje zwrócona do sklepu, otrzymuje kolejne życie, które może trwać ponad 5 lat. Chcemy, aby zwracanie butelek stało się powszechnym nawykiem, dlatego w ramach akcji Daj Butelce Drugie Życie zachęcamy konsumentów do oddawania butelek bez paragonu na terenie całej Polski – mówi Kamil Mirowski, kierownik ds. publicznych i zrównoważonego rozwoju w Grupie Żywiec.
W ramach trzeciej edycji Circular Week, zaplanowano cykl wydarzeń związanych ze zrównoważonym rozwojem. Honorowymi Partnerami wydarzeń jest w tym roku aż siedem Ambasad, a są to: Ambasada Republiki Austrii, Ambasada Finlandii, Ambasada Kanady, Ambasada Królestwa Norwegii, Ambasada Królestwa Niderlandów, Ambasada Szwajcarii, Ambasada Królestwa Szwecji. Każda z nich zorganizuje swoje własne dedykowane wybranemu sektorowi i tematowi wydarzenie. Poprzez zaangażowanie tak wielu krajów chcemy pokazać jak złożony, systemowy jest to koncept i wymaga współpracy pomiędzy wieloma grupami interesariuszy na poziomie ponad narodowym.
Kulminacyjnym punktem Tygodnia Gospodarki Cyrkularnej, 16 października 2020 roku, będzie międzynarodowa konferencja Mazovia Circular Congress. Jest to jedna z największych i najbardziej prestiżowych konferencji w Polsce na temat gospodarki cyrkularnej, skierowana do przedstawicieli administracji publicznej, samorządów terytorialnych, przedsiębiorstw, menedżerów zajmujących się tematyką zrównoważonego rozwoju i CSR, start-upów oraz mediów. Podczas konferencji zostaną poruszone różne aspekty GOZ w tym m.in. jak zbudować skuteczny system gospodarowania odpadami oraz kiedy i w jakiej formie zostanie wprowadzony do Polski system kaucyjny.
Szczegółowy program poszczególnych wydarzeń w ramach tegorocznej edycji Circular Week, znajduje się na stronie: https://circularweek.org/
