Dzień ONZ, obchodzony co roku, daje nam sposobność potwierdzenia celów i zasad Karty Narodów Zjednoczonych, które przyświecały pokoleniom przez ostatnie 76 lat oraz zwrócenia uwagi na globalne wyzwania stojące przed ludzkością. W tym roku, w Dniu ONZ poświęcamy uwagę prawu człowieka do czystego, zdrowego środowiska będącego we właściwym stanie równowagi.
Prawie 40 lat zabiegano o dodanie do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka – przyjętej w 1948 r. przez ONZ – zapisów odnoszących się do kwestii środowiskowych. Piątek 8 października 2021 przejdzie do historii ludzkości jako dzień wyjątkowy. W tym dniu, Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła rezolucję 48/13 stanowiącą, że “czyste, zdrowe środowisko we właściwym stanie równowagi jest prawem człowieka”. W rezolucji, Rada wezwała państwa na całym świecie do współpracy w celu wdrożenia tego nowo uznanego prawa. Jednocześnie przyjęta została druga rezolucja (48/14), w której Rada odniosła się do zagrożenia, jakim dla praw człowieka są skutki zmian klimatu, ustanawiając Specjalnego Sprawozdawcę dedykowanego temu zagadnieniu. Decyzja zapadła na kilka tygodni przed kluczowym szczytem ONZ dotyczącym zmian klimatu, COP26, który wkrótce rozpocznie się w Glasgow.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), 24% wszystkich zgonów rocznie związane jest z zagrożeniami wywołanymi przez zanieczyszczenie środowiska. Nowa rezolucja uznaje szkody wyrządzone milionom ludzi na całym świecie przez zmianę klimatu i zniszczenie środowiska. Podkreśla również, że najbardziej dotknięte zostały najwrażliwsze segmenty populacji.
Rezolucja jest uchwałą wyznaczającą nowy standard postępowania dla państw członkowskich. Jej przyjęcie zawdzięczamy wieloletnim wysiłkom różnorodnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w tym grup młodzieżowych, krajowych instytucji praw człowieka, organizacji ludności tubylczej, przedsiębiorstw i wielu pojedynczych osób. Jeszcze w ubiegłym roku bezprecedensowa liczba aktywistów zapłaciła życiem domagając się od państw w wielu rejonach świata, podjęcia stanowczych kroków w celu ochrony prawa człowieka do czystego, zdrowego środowiska będącego we właściwym stanie równowagi.
Źródło: Centrum UNEP/GRID-Warszawa
