Zmiany środowiskowe a światowa gospodarka. Jak będzie?

Groźne zjawiska pogodowe to tylko część negatywnych zjawisk środowiskowych. Fot. Andre Furtado

Czynniki środowiskowe będą największym wyzwaniem dla stabilności światowej gospodarki w najbliższych 10 latach – alarmuje Polski Instytut Ekonomiczny (PIE).

W swym „Tygodniku Gospodarczym” PIE wskazuje, że aż 66 proc. wskazań w badaniu postrzegania ryzyk (Global Risks Perception Survey) uzyskały ekstremalne zdarzenia pogodowe jako najbardziej prawdopodobna przyczyna kryzysów w skali globalnej w 2024 roku. Badanie było przeprowadzone przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum – WEF).

Zobacz wizualizację „spirali klimatycznej” NASA

Na drugim miejscu, z wynikiem o 13 pkt. proc. niższym (53 proc. wskazań), znalazła się generowana z udziałem sztucznej inteligencji dezinformacja. Na trzecim – polaryzacja polityczna i społeczna (46 proc.).

Ekstremalne zdarzenia pogodowe nr 1

W perspektywie 10-letniej to właśnie ekstremalne zdarzenia pogodowe i klimatyczne oraz inne ryzyka klimatyczne i środowiskowe, są określane jako najpoważniejsze ze wszystkich, przed którymi stoimy. Są to takie zjawiska jak spadek bioróżnorodności, ograniczenie zasobów naturalnych oraz nieodwracalne zmiany w funkcjonowaniu ziemskich systemów przyrodniczych.

Opublikowany przez WEF The Global Risks Report 2024 został opracowany na podstawie kilku źródeł danych. Najważniejsze to globalne badanie postrzegania ryzyk prowadzone wśród ok. 1,5 tys. przedstawicieli środowisk akademickich, biznesu, instytucji rządowych, międzynarodowych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Jest też badanie opinii menadżerów (Executive Opinion Survey) z udziałem ponad 11 000 liderów biznesu ze 113 krajów.

Ryzyko globalne rośnie

Ryzyko globalne jest definiowane jako „możliwość wystąpienia zdarzenia, które miałoby negatywny wpływ na znaczną część światowego PKB, populacji lub zasobów naturalnych”. Ryzyka podzielono na pięć głównych kategorii: środowiskowe, ekonomiczne, geopolityczne, społeczne oraz technologiczne.

Obejrzyj rozmowę o roli budownictwa w walce ze zmianami klimatycznymi. Dalsza część tekstu pod filmem

Publikowane w ostatnich latach dane wskazują, że światowa gospodarka boleśnie odczuwa skutki degradacji środowiska oraz niedostatecznej skuteczności w ograniczaniu zmian klimatu. Bank Światowy szacuje, że spadek bioróżnorodności przyczyni się w 2030 r. do obniżenia światowego PKB o 2,3 procent. Natomiast a w krajach o najniższych dochodach nawet o 10 procent.

Bioróżnorodność, degradacja, pieniądze

Jak podaje Europejska Agencja Środowiska, straty gospodarcze spowodowane zdarzeniami pogodowymi i klimatycznymi wzrosły w UE w przeliczeniu na osobę z 9 EUR w 2012 r. do 117 EURw 2022 r., a więc 13-krotnie.

Polaryzacja społeczna i polityczna

W kontekście skuteczności globalnych mechanizmów zarządzania ryzykami, niepokoić może postępująca polaryzacja polityczna i społeczna, wskazywana jako trzecie największe ryzyko globalnych kryzysów.

Polaryzacja obniża zaufanie do instytucji międzynarodowych oraz negatywnie wpływa na efektywność rozwiązań bazujących na multilateralizmie, a do takich należą polityki klimatyczne i środowiskowe.

Na fundamentalne znaczenie porozumień globalnych wskazują uczestnicy badania WEF. Niemal 2/3 z nich jest zdania, że to właśnie traktaty i umowy globalne są najskuteczniejszym narzędziem redukcji gospodarczych ryzyk będących konsekwencją osłabiania równowagi przyrodniczej Ziemi.

Cały artykuł PIE przeczytaj TUTAJ

Źródło: Polski Instytut Ekonomiczny