W piątek 22 marca 2024 r. minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński oraz wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, zaprezentowali założenia do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Nowe regulacje usuwają lukę prawną w zakresie funkcjonowania obrony cywilnej, którą spowodowało wejście w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.
– Państwo ma obowiązek bronić swoich mieszkańców. Ma otaczać ludność cywilną ochroną, tworzyć procedury i rozwiązania, które w sytuacjach zagrożenia zadziałają tak, aby każdy Polak mógł czuć się bezpiecznie – podkreślił minister Marcin Kierwiński. Szef MSWiA przypomniał również, że ochrona ludności i obrona cywilna dotyczą wszystkich poziomów funkcjonowania kraju. Obejmuje zadania na poziomie gminy, powiatu, województwa i całego kraju.
POLECAMY: “Praca w organizacjach pozarządowych daje ogromną satysfakcję”
Wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił, że bezpieczeństwo to jeden z priorytetów rządu. – Aby pokazać, że bezpieczeństwo jest najważniejsze dla rządu i całej Rzeczpospolitej – na czele obrony cywilnej RP staje minister spraw wewnętrznych i administracji – powiedział.
Jaka będzie nowa ustawa?
Nowa ustawa będzie kompleksowo regulować kwestie związane z ochroną ludności i obroną cywilną. Uwzględni przy tym współczesne wyzwania i zagrożenia dla ludności. Nowe regulacje zostaną przygotowane w oparciu o dobre praktyki, doświadczenia służb ratowniczych, wnioski z kontroli NIK, analizy rozwiązań systemowych w krajach europejskich oraz wnioski z prac naukowych i badawczych w obszarze ochrony ludności.
Minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński podczas konferencji przedstawił główne filary tworzące założenia do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Główne filary założeń ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej
System ostrzegania i alarmowania
Bardzo ważnym elementem nowych przepisów będzie system ostrzegania i alarmowania ludności w przypadku zagrożenia. Za utrzymanie systemu będą odpowiedzialne poszczególne szczeble administracji.
POLECAMY: Krzysztof Gawkowski: Naukowcy to ważniejsza grupa niż Big Techy
– Wszelkie instytucje państwa, posiadające zdolność docierania do pojedynczego człowieka, muszą być w stanie przekazać informacje o nadchodzącym zagrożeniu – w sposób szybki tak, aby każdy wiedział, że zagrożenie się zbliża i co ma w takiej sytuacji zrobić – powiedział minister Marcin Kierwiński.
Ewakuacja i przyjęcie ludności
Przygotowane przepisy unormują również kwestie, które dotyczą planów ewakuacji ludności na wypadek zagrożenia dla gmin, powiatów, województw i całego kraju. Będą one uzgadniane m.in. z właściwymi organami wojskowymi. – Państwo musi być w stanie przetransportować zagrożoną ludność cywilną w określone i zdefiniowane miejsca. Musi użyć całej swojej infrastruktury – drogowej czy kolejowej – zaznaczył szef MSWiA.
Schrony i ukrycia dla ludności
Przygotowywane rozwiązania uregulują także kwestię schronów i ukryć doraźnych na potrzeby ludności. Powstanie system ich ewidencji, utrzymywania i budowania. Zapewnione zostanie też wsparcie finansowe realizacji tych przedsięwzięć. Projekt ustawy określi także odpowiedzialność za utrzymanie systemu na poszczególnych szczeblach administracji. – Wprowadzimy jasne i bezpieczne kryteria do prawa budowlanego. W jaki sposób mają być budowane nowe obiekty – żeby te miejsca spełniały kryteria, by te miejsca mogły być tymczasowym miejscem ochrony ludności – podkreślił minister Marcin Kierwiński.
Wzmacnianie społecznej odporności
Istotnym elementem regulacji jest przygotowanie społeczeństwa do właściwych zachowań w sytuacjach zagrożenia. Wiązać się to będzie m.in. z organizowaniem szkoleń i ćwiczeń. W działaniach tych zostanie uwzględniona rola obywateli, organizacji pozarządowych oraz zawodowych służb ratowniczych. – Każdy obywatel, Polak musi być świadomy tego, z jakimi zagrożeniami przyjdzie nam się zmierzyć i jak reagować na poszczególne zagrożenia – mówił szef resortu spraw wewnętrznych i administracji.
POLECAMY: Prof. Marcin Wiącek: Nie wszystko da się załatwić zmianą przepisów
Budowanie zasobów i struktur ochrony ludności i obrony cywilnej
Zdefiniowana zostanie struktura i rola organów ochrony ludności na różnych szczeblach administracyjnych, takich jak gmina, powiat, województwo i kraj. Określone zostaną ich zadania, kompetencje oraz zasady współpracy. Rozwiązania będą zawierać również regulacje dotyczące tworzenia i utrzymywania zasobów ochrony ludności. – To jest ten zestaw procedur, ale także wskazania bardzo konkretnych odpowiedzialności poszczególnych służb państwowych – przekazał minister Marcin Kierwiński.
Funkcjonowanie ochrony ludności w czasie wojny
Nowe przepisy zaproponują także sposób funkcjonowania systemu ochrony ludności w czasie pokoju, w stanie wojennym oraz w czasie wojny. Podmioty ochrony ludności, które realizują zadania ratownicze i ochronne w czasie pokoju, zostaną, w czasie wojny, przekształcone w struktury obrony cywilnej. – Zbudujemy korpus obrony cywilnej, czyli ludzi, którzy mają odpowiadać za konkretne zadania, gdy przyjdzie czas godziny „W” – zapowiedział minister spraw wewnętrznych i administracji.
Finansowanie
Wśród kluczowych elementów nowych rozwiązań znalazło się także finansowanie zadań ochrony ludności. Utworzony zostanie Państwowy Fundusz Ochrony Ludności przeznaczony na finansowanie zadań ochrony ludności. Fundusz będzie składał się z funduszu centralnego (jego dysponentem będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych) i funduszy wojewódzkich (jego dysponentami będą wojewodowie). – Chcemy maksymalnie mocno uruchomić takie narzędzia, które pozwolą partycypować państwu, w wydatkach, które ponosić będzie władza samorządowa na różnych poziomach – wyjaśnił minister Marcin Kierwiński.
ZOBACZ wywiad z Krzysztofem Gawkowskim, wiceprezesem rady ministrów i szefem resortu cyfryzacji:
