Podczas tegorocznej edycji Kongresu Polska Wieś XXI obył się panel poświęcony tematyce polityki ochrony zdrowia na obszarach wiejskich. Eksperci debatowali o obecnej sytuacji w służbie zdrowia, dostępności do opieki medycznej na obszarach wiejskich, badaniach przesiewowych oraz szukali rozwiań, które pomogą polskiemu systemowi ochrony zdrowia poradzić sobie z problemami.
W panelu wzięli udział m.in.: dr n. med. Władysław Kosiniak-Kamysz, Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego; dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński; lek. Krzysztof Łanda, Przewodniczący Komisji Zdrowia Business Centre Club (BCC), Wiceminister zdrowia w latach 2015-2017; dr hab. nauk wet. Zdzisław Gajewski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz dr n. med. Anna Ślifirczyk z Uniwersytetu Przyrodniczo- Humanistyczny w Siedlcach.
Krzysztof Ładna zaznaczył, że aby zlikwidować dysproporcje należy m.in. wyeliminować wykluczenie komunikacyjne, które na polskiej wsi jest coraz większe.
– Polityka zdrowotna prowadzona na obszarach wiejskich od wielu lat nie specjalnie uwzględnia różnice pomiędzy dostępnością do świadczeń zdrowotnych na wsi i w mieście. Aby tworzyć politykę zdrowotną, która uwzględnia różnice trzeba je najpierw zmierzyć. Czy one faktycznie występują i jak duże one są, na czym polegają i jakich zakresów dotyczą. Dostęp do lekarzy na obszarach wiejskich jest znacznie gorszy niż w miastach. Wynika to między innymi z wykluczenia komunikacyjnego. W ostatnich 8 latach zlikwidowano ogromne ilości połączeń komunikacji autobusowej. Mieszkańcy małych miejscowości mają znacznie trudniej dostać się do lekarza niż mieszkańcy miast – mówi lek. Krzysztof Łanda.
Kolejnym problemem, który zauważa Łanda to kolejki i dostępność do lekarzy w szczególności na obszarach wiejskich, ale również edukacja prozdrowotna i badania profilaktyczne. Rozwiązaniem problemów w pewnym stopniu może być odpowiednia wycena świadczeń oraz diagnostyka mobilna na obszarach wiejskich.
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego, dr n. med. Władysław Kosiniak-Kamysz zaznaczył, że dostęp do opieki medycznej na obszarach wiejskich jest w bardzo złym stanie, a w szczególności dostęp kobiet mieszkających na obszarach wiejskich do opieki ginekologicznej. Problemem jest również migracja lekarzy z obszarów wiejskich, trudności szpitali powiatowych w utrzymaniu kadry medycznej i samych szpitali.
– Utrzymanie i zmiana szpitali powiatowych w centra niesienia pomocy całodobowej, otwartej dla każdego pacjenta, w każdej sytuacji związanej z potrzebą ingerencji medycznej. Takie powiatowe, subregionalne, lokalne centra pomocy medycznej, które będą koordynować działaniami na danym terenie. Jeśli one nie powstaną to będziemy mieć sytuację dramatyczną – powiedział dr n. med. Władysław Kosiniak-Kamysz,
Według danych aż 85 proc. dwunastolatków ma problemy z próchnicą. Według Kosiniaka-Kamysza przyczyną takiej sytuacji jest brak gabinetów stomatologicznych w szkołach.
– Nie trzeba otwierać w każdej szkole gabinetu. Wystarczy zapisać każdą szkołę do stomatologa i wprowadzić obowiązkową wizytę dzieci, raz na pół roku, w gabinecie stomatologicznym. Należy wyznaczyć te gabinety i je sfinansować z NFZ. Jeśli tego nie zrobimy to utracimy kolejne pokolenie. Już nie mówię o opiece stomatologicznej nad seniorami. Ci ludzie są bezradni i pozostawieni bez udzielenia im pomocy. Publicznej opieki stomatologicznej na wsiach po prostu nie ma – mówił dr n. med. Władysław Kosiniak-Kamysz.
Kolejny prelegent dr n. med. Anna Ślifirczyk z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach podkreśliła znaczenie współpracy w systemie – Współpraca przekłada się na efektywność i jakość świadczeń. Zacieśnienie współpracy między jednostkami opieki medycznej a opieką społeczną w tym np. ochotniczą strażą pożarną.
Dr hab. nauk wet. Zdzisław Gajewski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego zaznaczył, że konieczna jest integracja, wymiana i łączenie tego co się dzieje w mieście z tym co jest na wsi. Czyli pośredni wpływ medycyny translacyjnej na poprawę jakość życia oraz zdrowotność populacji wiejskiej. – Medycyna translacyjna to nie tylko eksperymenty, ale również tzw. miękkie metody, czyli programy i projekty, które są finansowane zarówno ze strony Polskiej jak i z środków Unii Europejskiej. Mamy szereg projektów, które pozwalają na przekazywanie podstawowej wiedzy i również tej pogłębionej w zakresie możliwości korzystania ze zdobyczy medycyny, badań naukowych, klinicznych i wprowadzanie społeczeństwa obszarów wiejskich w najnowsze osiągnięcia nauki i medycyny – dodał dr Gajewski.
Profesor Piotr H. Skarżyński z Instytutu Narządów Zmysłów w Kajetanach, który posiada duże doświadczenie w badaniach przesiewowych przeprowadzanych na terenach wiejskich przypominał, że – W latach 2009 – 2011 przeprowadziliśmy 230 tys. badań przesiewowych słuchu na terenach wiejskich. To co było zatrważające to wyniki pokazujące, że w Polsce wschodniej aż 56,5 proc. rodziców nie zdawało sobie sprawy, że ich dzieci mają różnego rodzaju problemy ze słuchem. Według profesora pociąga to za sobą kolejne konsekwencje. – Statystycznie połowa dzieci, które miały niedosłuch przynajmniej raz nie zdawała do następnej klasy, czyli opóźnił się ich rozwój. Dlatego, aby zapobiec wykluczeniu edukacyjnemu, trzeba przeprowadzać takie badania na początku drogi szkolnej, czyli w 1 klasie szkoły podstawowej – dodał prof. Skarżyński.
Jak zaznaczył profesor badania przesiewowe, a co za tym idzie wczesna diagnostyka, pozwalają lekarzom szybciej, skuteczniej, łatwiej i taniej interweniować. Do prowadzenia takich badań można wykorzystywać rozwiązania telemedyczne, a także różnych specjalistów np. studentów medycyny czy pielęgniarki. Receptą na niedobór lekarzy w opiece zdrowotnej może być większe wykorzystanie potencjału farmaceutów. Jak ocenia ekspert, rozwój opieki farmaceutycznej pomoże polskiej służbie zdrowia radzić sobie problemami dostępności.
Celem Kongresu „Polska Wieś XXI – Europejski Kongres Innowacyjnych Rozwiązań dla Obszarów Wiejskich i Rolnictwa” jest wypracowywanie pakietu rozwiązań i rekomendacji dla polskiej administracji oraz instytucji Unii Europejskiej. Druga edycja wydarzenia odbyła się w kwietniu w Warszawie. Łącznie w ramach Kongresu Polska Wieś XXI odbyło się ponad 20 różnych debat z udziałem około 100 panelistów z Polski i zagranicy. Honorowy patronat nad Kongresem Polska Wieś XXI objął Prezydent RP Andrzej Duda. Partnerem strategicznym wydarzenia zostało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
