Norweski fundusz naftowy sprzedał udziały w izraelskiej spółce zbrojeniowej Bet Shemesh Engines i zapowiedział przegląd całego portfela inwestycji w Izraelu. Decyzja jest odpowiedzią na krytykę związaną z etyką lokowania środków w firmach powiązanych z konfliktem w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu – informują światowe media, w tym Reuters, Bloomberg, Al Jazzera czy norweski portal NRK.
Sprzedaż udziałów w Bet Shemesh Engines
Największy na świecie państwowy fundusz majątkowy wycofał się z izraelskiej spółki Bet Shemesh Engines, producenta silników lotniczych i dostawcy usług serwisowych dla izraelskich sił zbrojnych. Sprzedaż udziałów była częścią większej operacji rezygnacji z inwestycji w jedenastu spółkach zarządzanych wcześniej przez izraelskiego operatora inwestycyjnego. Zarządzanie tymi aktywami przejął ponownie Norges Bank Investment Management (NBIM).
Doniesienia mediów i decyzja rządu
Do sprzedaży doszło po publikacji dziennika Aftenposten, który ujawnił, że w latach 2023–2024 fundusz zwiększył pakiet udziałów w Bet Shemesh Engines do ponad 2% o wartości przekraczającej 15 mln dolarów. Choć spółka nie znajdowała się na listach rekomendowanych wykluczeń ONZ czy rady etyki funduszu, władze zdecydowały o zakończeniu inwestycji.
Przegląd izraelskiego portfela
Rząd Norwegii zapowiedział przegląd wszystkich inwestycji funduszu w Izraelu pod kątem zgodności z zasadami etycznymi. Obecnie NBIM posiada udziały w 65 izraelskich firmach o łącznej wartości 1,95 miliarda dolarów. W ostatnich miesiącach fundusz sprzedał również akcje izraelskiej spółki energetycznej i grupy telekomunikacyjnej, a rada etyki rozważa rekomendację wycofania się z pięciu banków działających w regionie.
Norway’s $2 trillion sovereign wealth fund says it’s terminating all contracts with asset managers handling Israeli investments and has divested parts of its portfolio, as Israel’s genocidal war on Gaza and the Palestinian population rages.
Read more: https://t.co/hspKqi9GHg pic.twitter.com/i11N9foz5s
— Al Jazeera English (@AJEnglish) August 11, 2025
Polityczna debata i krytyka
Kwestia inwestycji w Izraelu stała się przedmiotem gorącej debaty politycznej. Liderka opozycyjnej partii SV Kirsti Bergstø ostro skrytykowała fundusz, twierdząc, że powinien całkowicie wycofać się z izraelskiego rynku. – Nie inwestujcie w ludobójstwo. Wycofajcie inwestycje – apelowała, dodając, że świat powinien wysłać wyraźny sygnał sprzeciwu i zakończyć działania, które określiła mianem ludobójstwa.
Rząd przeciw pełnemu wycofaniu z Izraela
Rząd odrzuca jednak pomysł całkowitego wycofania funduszu z Izraela, argumentując, że byłby to bojkot przynoszący jedynie krótkotrwały efekt medialny. Zdaniem władz Norwegia powinna utrzymać możliwość dialogu z Izraelem i Stanami Zjednoczonymi w celu poszukiwania rozwiązań m.in. w sprawie środków podatkowych Palestyńczyków znajdujących się w rękach Izraela.
Wyniki przeglądu wkrótce
Pełny raport z przeglądu inwestycji norweskiego funduszu naftowego w Izraelu ma zostać opublikowany w najbliższych dniach.
Źródła: Reuters, RNK, Bloomberg, Al Jazzera
To też może Cię zainteresować:
ESG a wojna. Szwedzki SEB zmienia swe zasady i dopuszcza inwestowanie w przemysł obronny
