Już 17 samorządów podpisało Manifest Gmin Przyjaznych Pszczołom i zobowiązało się do działań na rzecz owadów pszczołowatych. Inicjatywa skierowana jest do wszystkich gmin zainteresowanych aktywną ochroną przyrody.
Propozycja przystąpienia do Manifestu Gmin Przyjaznych Pszczołom trafiła właśnie do wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w całym kraju. Podpisując dokument gminy deklarują podjęcie działań, których celem jest poprawa warunków życia pszczół na ich terenie. Może to być m.in. zakładanie „pszczelich stołówek” na terenach zielonych należących do gmin, promocja pszczelarstwa czy wreszcie edukacja mieszkańców nt. ochrony pszczół.
– To działania, które może podjąć każda gmina. Są proste w realizacji i w większości nie pociągają za sobą dodatkowych kosztów. Przede wszystkim jednak mogą skutecznie pomóc pszczołom – wyjaśnia Katarzyna Dytrych, przyrodniczka i ekspertka programu „Z Kujawskim pomagamy pszczołom”, w ramach którego powstał pomysł manifestu. Jego ideę poparły już trzy organizacje pozarządowe związane z ochroną przyrody: Stowarzyszenie Natura i Człowiek, Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja” oraz zarząd okręgu poznańskiego Ligii Ochrony Przyrody.
Organizatorzy programu sprawdzili zainteresowanie samorządów włączeniem się do inicjatywy wysyłając propozycję do 35 wybranych gmin. – Efekt był bardzo dobry. Już prawie połowa gmin skorzystała z naszego zaproszenia. Liczymy więc na spore zainteresowanie wśród pozostałych samorządów – mówi Katarzyna Dytrych. – Wiele gmin przewiduje w swoich strategiach dążenie
do zachowania różnorodności biologicznej. Ochrona owadów pszczołowatych doskonale wpisuje się w ten cel – dodaje.
Gmina, która poprze manifest, ma prawo posługiwać się tytułem „Gmina Przyjazna Pszczołom”.
Jest to zarazem zobowiązanie do realizacji działań zadeklarowanych przy podpisaniu dokumentu. Pomysłodawcy manifestu zapowiadają promocję najciekawszych inicjatyw zrealizowanych
przez gminy jako dobrych praktyk. Przy okazji oferują samorządom materiały, które ułatwią realizację tych działań: scenariusze zajęć edukacyjnych i gier terenowych, propozycje ulotek. Jednym z takich materiałów jest poradnik wyjaśniający, w jaki sposób zagospodarowywać tereny gminne, aby były one przyjazne pszczołom.
Owady pszczołowate to zwierzęta „lokalne”, trzymające się w pobliżu swoich uli i gniazd. Dlatego działania podejmowane przez gminy mogą mieć zasadniczy wpływ na poprawę warunków ich życia. Tymczasem na około 470 gatunków tych owadów żyjących w Polsce, wyginięciem zagrożone są 222. Jedną z głównych przyczyn wymierania pszczół jest brak pożywienia. Ważnym działaniem jest zatem zakładanie Miejsc Przyjaznych Pszczołom, czyli takich, w których rosną rośliny bogate w pokarm pszczół – pyłek i nektar.
Szacuje się, że w naszej szerokości geograficznej ok. 80 proc. roślin jest owadopylna. Bez pomocy owadów, w tym pszczół, nie byłyby one w stanie wytworzyć nasion, a co za tym idzie, również owoców. Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa ONZ (FAO) szacuje, że spośród 100 gatunków roślin uprawnych, które zapewniają 90 proc. żywności na świecie, aż 71 jest zapylanych przez pszczoły. Z ich pracy korzysta jednak nie tylko człowiek. Owocami roślin owadopylnych żywią się liczne gatunki ptaków i innych zwierząt. To dlatego pszczoły są bardzo ważnym czynnikiem zachowania różnorodności biologicznej.