Proces starzenia się europejskich społeczeństw sprawia, że władze miast na całym kontynencie coraz większą wagę przywiązują do potrzeb osób w podeszłym wieku, szczególnie narażonych na samotność i wykluczenie. Eksperci ESPON i Komisji Europejskiej wytypowali osiem metropolii będących przykładami efektywnego mierzenia się z wyzwaniami demograficznymi.
Proces starzenia się społeczeństw Europy nie omija miast i obszarów metropolitalnych. W ostatnich latach liczba ich mieszkańców powyżej 65 roku życia wzrosła o 24 proc., a w niektórych współczynnik ten przekroczył 50 proc.
Trend ten stawia przed miastami nowe wyzwania. „Nie chodzi tylko o zwiększanie nakładów na służbę zdrowia czy modernizację infrastruktury miejskiej, ale również kwestie godnościowe. Seniorzy nie mogą czuć się izolowani od ogółu społeczeństwa” – przekonują autorzy z najnowszego raportu ESPON pt. „The ageing revolution: towards a European Silver Deal?”.
Dokument przypomina, że Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła lata 2020-2030 „Dekadą starzenia się w dobrym zdrowiu”, zaś w styczniu br. Komisja Europejska opublikowała tzw. „Zieloną Księgę”, postulującą rozwiązania wspierające międzypokoleniową solidarność.
Raport ESPON zawiera szereg danych wskazujących na wykluczenie (ekonomiczne, cyfrowe, społeczne) osób starszych: ponad jedna trzecia wszystkich seniorów w Europie jest niezdolna do pokrycia nieprzewidzianych wydatków. 40 proc. z nich nigdy nie używało komputera.
„Problemem jest również samotność – odczuwa ją 37 proc. Holendrów i 40 proc. Brytyjczyków powyżej 65 roku życia. Pandemia koronawirusa dodatkowo pogorszyła te statystyki” – podkreślają eksperci.
„Samotność, bezpośrednio rzutująca na stan zdrowia osób starszych, odczuwalna jest szczególnie w miastach” – stwierdzają autorzy raportu, wskazując na szybsze tempo życia i wyższe niż w mniejszych ośrodkach poczucie alienacji.
Zdaniem ekspertów, kluczową rolę w podwyższaniu jakości życia osób starszych mają do odegrania samorządy. To właśnie lokalne i często proste działania mogą znacznie poprawić sytuację seniorów.
W raporcie ESPON wyszczególniono osiem europejskich miast, w których odsetek osób starszych wśród mieszkańców należy do najwyższych w Europie (powyżej 20 proc.), a według prognoz do 2030 roku ma wzrosnąć do ponad 30 proc. Każde z nich realizuje jednak swój autorski projekt, mający na celu aktywizację seniorów:
· Saragossa, Hiszpania – Centra Spotkań Społecznych, czyli przestrzenie dla osób starszych służące nawiązywaniu kontaktów towarzyskich i uczestniczeniu w konferencjach, warsztatach, wykładach naukowych;
· Oslo, Norwegia – Zielone i zdrowe miasto, czyli obiekty sportowe dla starszych i młodszych mieszkańców zachęcające do wspólnych ćwiczeń;
· Göteborg, Szwecja – Flexlinjen, czyli darmowe minibusy dedykowane seniorom, umożliwiające im bezpośredni dojazd w wybrane miejsce;
· Nantes, Francja – Carte Blanche, czyli system zniżek za korzystanie z ponad 60 obiektów kulturalnych i sportowych;
· Manchester, Wielka Brytania – finansowane przez miasto wywiady ze starszymi mieszkańcami, na podstawie których opracowany zostanie program miasta na kolejne dekady;
· Barcelona, Hiszpania – aplikacja Vincles, ułatwiająca osobom starszym kontaktowanie się z rodziną i przyjaciółmi przy użyciu sfinansowanych oraz dostarczonych przez władze miasta tabletów;
· Hengelo, Holandia – AVEM, czyli grupy wsparcia dla imigrantów w starszym wieku, mające na celu niwelowanie barier językowych czy kulturowych;
· Amsterdam, Holandia – UP!, czyli internetowy talkshow z udziałem osób starszych, podczas którego dzielą się one swoimi doświadczeniami i pomysłami na poprawę jakości życia w mieście.
Źródło: PAP MediaRoom
