Zaprezentowane przez Ministerstwo Rozwoju nowe wytyczne OECD dla sektora wydobywczego mają wyznaczać najlepsze praktyki dla przedsiębiorstw w zakresie angażowania interesariuszy oraz komunikacji i dialogu społecznego.
Jednym z najistotniejszych zaleceń jest włączenie tych działań w kluczowe systemy decyzyjne i procesy zarządzania ryzykiem firm wydobywczych. Według ekspertów firmy doradczej Deloitte, stawia to nowe wyzwania i obowiązki przed kadrą zarządzającą.
Polska wersja „Wytycznych OECD dotycząca należytej staranności w zakresie angażowania interesariuszy w sektorze wydobywczym” została zaprezentowana na konferencji Ministerstwa Rozwoju 6 października br.
Zgodnie z definicją OECD jest ona dedykowana wszystkim firmom zajmującym się poszukiwaniem, wydobyciem, przetwarzaniem i magazynowaniem ropy naftowej, gazu ziemnego oraz surowców, takich jak m.in. węgiel czy miedź.
Nowe wyzwania dla kadry zarządzającej
– Wytyczne OECD wskazują rolę dialogu i angażowania interesariuszy, jako ważnego elementu zarządzania przedsiębiorstwami wydobywczymi. Umiejscawiają te działania w obszarze kluczowych systemów decyzyjnych i procesów zarządzania ryzykiem przedsiębiorstw, podczas gdy dotychczas dedykowane były departamentom komunikacji i CSR. Przenoszą tym samym odpowiedzialność za ich implementację na poziom zarządczy firm. – tłumaczy Mariusz Wawer, Starszy Menedżer w Communications Consulting Central Europe.
– Taka zmiana stawia nowe wyzwania przed kadrą kierowniczą, która powinna uwzględnić możliwość włączenia kluczowych interesariuszy w procesy komunikacyjne, ale również dialogowe i decyzyjne w regularnej działalności przedsiębiorstwa – dodaje.
Takie podejście jest szczególnie istotne w kontekście lokowania nowych inwestycji w branży wydobywczej. Inwestycje powodują obecnie wiele obaw społecznych, a w przypadku braku ich zaadresowania, także sprzeciw mieszkańców czy władz lokalnych.
Jak wskazują autorzy wytycznych, angażowanie interesariuszy jest pożądanym działaniem firmy – nie tylko podczas budowy i funkcjonowania instalacji wydobywczej na danym terenie – ale również po zakończeniu eksploatacji.
Interesariuszami w tych procesach są zarówno społeczności lokalne, pracownicy, władze, NGO’s, partnerzy biznesowi, media oraz inne firmy działające na danym obszarze. Są to więc podmioty, z którymi firma powinna się komunikować i angażować w swoje działania, aby identyfikować i niwelować negatywny wpływ na otoczenie oraz budować szeroko pojęte dobre sąsiedztwo.
Strategiczne pozycjonowanie angażowania interesariuszy
Stworzone przez OECD zalecenia mają zapobiegać negatywnym społecznie skutkom działalności wydobywczej oraz zwiększać potencjalne korzyści „z sąsiedztwa” dla lokalnych społeczności i samych firm. Eksperci OECD wskazują cztery główne obszary, które powinny realizować przedsiębiorstwa niezbędne do wypełnienia zaleceń:
- Tworzyć i implementować polityki angażowania interesariuszy w korporacyjne procedury i długoterminowe procesy zarządcze. Dotyczy to również potrzeby tworzenia reguł związanych z wykrywaniem oraz niwelowaniem wszelkiego rodzaju niepożądanych zachowań pracowników i podwykonawców na poziomie operacyjnym takich jak: manipulacja, zastraszanie czy przekupstwo i ustalenia procedur naprawczych dla takich działań.
- Włączać interesariuszy w regularną działalność przedsiębiorstwa, w tym w procesy analizy ryzyk. Np. delegować pełnomocnika zarządu odpowiedzialnego za koordynację współpracy z interesariuszami.
- Wpisać angażowanie interesariuszy – jako obligatoryjnego wymogu – w procesy planowania i realizacji projektów inwestycyjnych, albo strategicznych zmian w firmach.
- Ustanowić sprawne kanały komunikacji z interesariuszami zapewniające bezpośredni dostęp kierownictwa przedsiębiorstw do rzeczywistych opinii i uwag interesariuszy.
– W Polsce wielokrotnie odnotowuje się brak akceptacji wśród lokalnych społeczności dla inwestycji i działalności przedsiębiorstw z sektora wydobywczego, energetycznego i przesyłowego. Stanowi to już istotny problem społeczny oraz ryzyko biznesowe. W wielu przypadkach skutkiem są protesty mieszkańców, którzy próbują wywalczyć swoje prawa blokując drogi, pikietując przed urzędami czy podejmując działania prawne przeciwko firmom– zaznacza Mariusz Wawer.
Jak pokazują analizy takich przypadków, brak akceptacji interesariuszy dla działalności firm wynika często z pomijania roli komunikacji i dialogu społecznego, albo jego zbyt operacyjnego traktowania.
– Implementacja wskazanych przez OECD zaleceń dot. zwiększenia priorytetu tego typu działań może znacząco usprawnić współpracę firm z interesariuszami – dodaje Tomasz Konik, Partner, Lider Zespołu ds. Energii i Zasobów Naturalnych w Deloitte. – Uzyskanie społecznego przyzwolenia ułatwi bieżące i przyszłe funkcjonowanie firm począwszy od możliwości wczesnej identyfikacji ryzyk i ich odpowiedniego zaadresowania, przez usprawnienie pozyskiwania wymaganych zezwoleń, po zabezpieczenie reputacji firmy w jej otoczeniu biznesowym, regulacyjnym czy społecznym – podsumowuje.
