Komisja Europejska wykonała kolejny ważny krok w kierunku ustalenia zasad wdrożenia mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (z ang. Carbon Border Adjustment Mechanism, CBAM) – informują eksperci EY Polska.
CBAM obejmuje wyroby z sektorów energochłonnych, tj. żelazo i stal, aluminium, wodór, nawozy, energia elektryczna, cement, które importowane są do Unii Europejskiej z krajów trzecich. Faza przejściowa dla CBAM, która rozpocznie się już 1 października 2023 roku, będzie obowiązywała do 31 grudnia 2026 roku. W okresie tym firmy będą objęte obowiązkami raportowymi, zaś w 2026 r. wymagania zostaną rozszerzone o zakup certyfikatów CBAM, co będzie miało realny wpływ na koszt importowanych towarów objętych mechanizmem.
Komisja Europejska przystąpiła do prac legislacyjnych mających na celu opracowanie i przyjęcie przepisów wykonawczych dotyczących zasad regulujących okres przejściowy. Projekt rozporządzenia regulującego przepisy wykonawcze do systemu CBAM w okresie przejściowym został opublikowany 13 czerwca 2023 roku. Po okresie konsultacji społecznych, rozporządzenie regulujące zasady dotyczące fazy przejściowej zostało przyjęte w dniu 17 sierpnia 2023 roku. W najnowszej wersji rozporządzenia można odnaleźć szereg zmian w stosunku do publikowanego uprzednio projektu rozporządzenia.
Zgodnie z brzmieniem najnowszego aktu wykonawczego zgłaszający będą mogli stosować wartości domyślne do wyliczania emisji wbudowanych w importowane towary objęte CBAM wówczas, gdy wartości rzeczywiste emisji zmierzone na poziomie instalacji nie będą dostępne.
W przypadku braku dostępnych danych dotyczących emisji wbudowanych importerzy będą mogli opierać się na danych szacunkowych od operatorów instalacji z krajów trzecich. Zastosowanie wartości szacunkowych będzie możliwe jedynie w odniesieniu do 20% całkowitych emisji wbudowanych towarów kompleksowych (ang. complex goods).
Warto podkreślić, że importerzy nadal będą mogli modyfikować, korygować przedłożone kwartalne sprawozdania CBAM przez dwa miesiące po zakończeniu kwartału objętego raportowaniem. Dodatkowo sprawozdania za pierwsze dwa okresy sprawozdawcze (IV. kwartał 2023 oraz I. kwartał 2024 roku.) będzie można modyfikować do terminu wyznaczonego na sporządzenie trzeciego sprawozdania, tj. do 31 lipca 2024 roku.
Doprecyzowano także, że w przypadku, gdy towary objęte procedurą uszlachetniania czynnego, są następnie dopuszczane do obrotu, importerzy będą zobowiązani do przedłożenia raportów CBAM zawierających informacje na temat emisji wbudowanych towarów. W przyjętej wersji rozporządzenia wykonawczego określono dodatkowe szczegóły dotyczące obliczeń emisji wbudowanych w odniesieniu do produktów przetworzonych objętych procedurą uszlachetniania czynnego, które są następnie dopuszczane do obrotu.
Rozporządzenie CBAM — wątpliwości
Nowe rozporządzenie CBAM wzbudziło także wątpliwości państw członkowskich. Wniosek o stwierdzenie nieważności rozporządzenia CBAM został skierowany przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wniosek uargumentowano, wskazując, że przepisy rozporządzenia mają przede wszystkim charakter podatkowy i wymagają innej procedury legislacyjnej, w której głosowanie odbywa się na zasadzie jednomyślności.
Procedura zaskarżenia rozporządzenia może potrwać około dwóch lat. Mimo to, wiele wskazuje, że przedsiębiorstwa będą musiały przygotowywać się do spełnienia swoich obowiązków w zakresie zgodności z CBAM, w szczególności w odniesieniu do okresu przejściowego.
Komentarz eksperta EY Polska
Wprowadzenie CBAM będzie miało zarówno bezpośredni, jak i pośredni wpływ na przedsiębiorstwa prowadzące handel w UE. Konieczne jest całościowe podejście, aby skutecznie zidentyfikować i łagodzić skutki systemu. Przedsiębiorstwa powinny podjąć już teraz konkretne działania w celu przygotowania się do wprowadzenia CBAM – ocenia Wojciech Zalewski, EY Polska, Kancelaria EY Law, Manager.
Więcej: EY Polska
Źródło: EY Polska
