Oczekiwania dotyczące ujawniania informacji z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego („ESG”) stale rosną. Zmiany ustawodawcze w tym zakresie zauważalne są po obu stronach oceanu. Zarówno amerykańska Komisja SEC jak i Komisja Europejska dostrzegają i promują konieczność wzmocnienia i standaryzacji wymaganych ujawnień niefinansowych oraz potrzebę ujednolicenia wytycznych dotyczących zakresu oraz zasad ujawniania informacji na temat ESG – pisze Justyna Hamada, manager EY Polska, Dział Zarządzania Ryzykiem Nadużyć. Przedstawiamy jej analizę.
Docelowo, ujawnienia dotyczące ESG będą podlegać kontroli na zasadach podobnych do standardów audytowych obowiązujących w zakresie informacji finansowych.
Na rynku widoczny jest nowy trend. Dostrzegając złożoność zagadnienia oraz wychodząc naprzeciw kształtującym się oczekiwaniom ustawodawczym organizacje coraz częściej zaczynają inwestować w swoje struktury ESG. W wielu przedsiębiorstwach ich domena i zakres odpowiedzialności dopiero się kształtują. Jednym ze zjawisk, które będzie musiało podlegać ich nadzorowi, a które będzie źródłem nowych, nieoczywistych ryzyk jest greenwashing.
Co to jest greenwashing?
Termin „greenwashing” stanowi kombinację słowa „green” czyli zielony, domyślnie ekologiczny oraz słowa „whitewash” – czyli wybielać, które w kontekście ESG może być interpretowane jako tuszowanie informacji manipulowanie, intencjonalne wprowadzanie w błąd.
W świetle nowych przepisów (dyrektywa UE o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, („CSRD”) roku wraz z docelowymi przepisami krajowymi) przekaz marketingowy z zakresu ESG, który dotychczas mógł być postrzegany jako agresywna taktyka marketingowa, wkrótce może narażać spółkę na utratę reputacji, naruszenie łańcucha wartości, negatywne konsekwencje prawne i finansowe.
Brak precyzji czy nadinterpretacje w zakresie ujawniania informacji ESG mogą sprowadzić na firmę skargi administracyjne, zapytania akcjonariuszy związane z błędami, pominięciami, nieścisłymi sprawozdaniami finansowymi w zakresie np. raportowanych inwestycji czy zobowiązań a także pozwy sądowe wynikające z roszczeń związanych z ESG.
Przedsiębiorcy powinni zawczasu zastanowić się czy i jak raportowane informacje niefinansowe będą w stanie poprzeć dowodami. Czy i jak będą w stanie uwiarygodnić przekaz ESG, który kierują na rynek.
Obszary ryzyka towarzyszące ujawnianiu informacji z zakresu ESG
Podczas rozszerzania modelu operacyjnego o strategię ESG, przedsiębiorcy mogą zorientować się, iż informacje raportowane obowiązkowo będą obarczone dodatkowym ryzykiem. Jeśli inicjatywy ESG są w ramach organizacji silosowane, a przedmiotowa komunikacja wewnętrzna jest niewystarczająca, może powstać obawa o wiarygodność danych i ich potencjalny wpływ na podejmowane decyzje, raportowanie finansowe i niefinansowe, a docelowo także na wizerunek spółki.
Typowymi pułapkami w tym zakresie będzie np. zawyżanie zobowiązań i inwestycji z zakresu ESG (spółki mogą wykazywać zawyżone nakłady na ESG) czy wspomniany wcześniej greenwashing. Poszczególne obszary ryzyka powstają naturalnie w zależności od specyfiki przedsiębiorstw (np. zrozumienie kwestii pracy przymusowej w globalnym łańcuchu musi uwzględniać czynnik geograficzny). Co do zasady jednak, programowe zarządzanie programami ESG jest kluczem do ograniczenia ryzyka biznesowego.
Jak zabezpieczyć zgodność w obszarze ESG?
Programy ESG mają kluczowe znaczenie dla organizacji w zakresie zarządzania ryzykiem niefinansowym i tworzenia długoterminowej wartości dla interesariuszy. W obliczu postępujących globalnych regulacji konieczne jest by programy ESG elastycznie ewoluowały i mogły sprostać potencjalnym badaniom oraz kontrolom. Ustalanie właściwych celów ESG oraz zasad w zakresie gromadzenia, wykorzystywania, udostępniania i uzasadniania danych ESG będzie stanowić wyzwanie determinujące także sukces komercyjny organizacji, wpływać na jej przewagę konkurencyjną i pozycję względem partnerów biznesowych. Firmy powinny wyznaczyć realistyczne cele ESG i uwzględniać je w programach zgodności.
Włączenie ESG do istniejącego programu oceny ryzyka korporacyjnego będzie miało naturalnie istotne znaczenie dla identyfikacji kompletnego ryzyka organizacji, w tym ekspozycji regulacyjnej i sądowej. Najważniejsze jednak w budowaniu ryzyko-opornych ram ESG będą solidny nadzór i przywództwo kierownictwa.
Czy moja organizacja jest gotowa na wyzwania ESG?
Aby sprawdzić na jakim etapie znajduje się dana organizacja w drodze ku zbudowaniu bezpiecznego programu ESG należy zadać kilka pytań:
- Czy zostały wyznaczone realistyczne cele ESG i czy zostały one włączone w program zgodności (zwłaszcza z obszaru „governance”)? • Czy kwestie ESG zostały uwzględnione w ocenie ryzyka wewnętrznego oraz zewnętrznego przedsiębiorstwa?
- Czy ryzyka towarzyszące wymogom ESG, zwłaszcza specyficzne dla spółki zostały kompletnie zidentyfikowane i oszacowane?
- Czy procedury i kontrole stosowane podczas gromadzenia, analizowania, walidacji danych do celów raportowania ESG zostały prawidłowo sformułowane?
- Czy pracownicy rozumieją nowe oczekiwania i dysponują wiedzą i narzędziami pozwalającymi im sprostać?
Podsumowanie
W razie braku pewności na którymkolwiek z etapów wdrażania programu i struktur ESG, chcąc pozostać po bezpiecznej stronie biznesu i uniknąć zakłóceń, mogących mieć istotny wpływ na działalność operacyjną spółki, warto sięgnąć po sprawdzone rozwiązania.
W przypadku braku doświadczenia w obszarze ESG warto zastanowić się nad skorzystaniem z profesjonalnej pomocy w opracowaniu strategii mającej na celu ograniczenie potencjalnego ryzyka związanego z programami ESG.
Zespół EY pomaga w identyfikacji i ograniczeniu ryzyka finansowego, operacyjnego i reputacyjnego nieodłącznie związanego z działalnością gospodarczą. Weryfikacja kontrahenta przeprowadzona przez Zespół Forencics uwzględniająca jego strategię ESG, może być szczególnie istotna podczas przeprowadzania transakcji fuzji i przejęć, ale także podczas nawiązywania relacji biznesowych. Nasz Zespół może także udzielić wskazówek dotyczących wymogów regulacyjnych, strategii zarządzania ryzykiem oraz sposobu reagowania na dochodzenia lub spory sądowe wynikające ze zmaterializowanych ryzyk ESG.
Justyna Hamada
EY Polska, Dział Zarządzania Ryzykiem Nadużyć, Manager. Ekspert z zakresu compliance, audytu i zarządzania zmianą z ponad dekadą praktycznego doświadczenia biznesowego. Entuzjastka uczciwego i transparentnego biznesu opartego na wartościach etycznych.
EY
EY (dawniej Ernst & Young) – międzynarodowy wiodący koncern świadczący profesjonalne usługi doradcze i audytorskie.
Źródło: EY Polska
