Chłoniak, nerwiak, siatkówczak… rak. Każdego roku nowotwory zbierają swoje żniwo, także wśród dzieci. Wrzesień jest miesiącem świadomości chorób nowotworowych u najmłodszych. To szczególny czas, żeby zwrócić uwagę na zagadnienie, które w Polsce nadal jest tematem tabu. Wolimy nie myśleć o chorobie, szczególnie nowotworowej, która mogłaby dotyczyć naszego dziecka. Tymczasem właśnie świadomość zagrożenia da nam szansę na szybką reakcję i skuteczną walkę z wrogiem, jakim jest rak, o czym przypomina Fundacja Spełnionych Marzeń.
Temat tabu
Z roku na rok rośnie liczba dzieci z chorobami nowotworowymi. Jednak mimo narastającej skali problemu, odsuwamy od siebie myśl o potencjalnym zagrożeniu. Główną motywacją dla takiego nastawienia jest strach przed wyobrażeniem cierpienia, jakiego doświadczają chore dzieci. Taka postawa nie sprzyja jednak poszerzaniu świadomości o chorobach onkologicznych, a tym samym o działaniach profilaktycznych i rozpoznawaniu objawów, które są kluczem do szybkiej diagnostyki i skutecznej walki z rakiem. Dlatego Fundacja Spełnionych Marzeń szczególnie we wrześniu, miesiącu dedykowanemu poszerzaniu świadomości o nowotworach u dzieci, zachęca do zdobywania wiedzy o tej podstępnej chorobie.
Poznaj wroga
Nowotwory u dzieci i młodzieży mają odmienną budowę niż te, występujące u dorosłych i w dużej mierze zależą od wieku, w którym dziecko zachorowało. W pierwszym roku życia najczęściej pojawiają się guzy pochodzenia embrionalnego: neuroblastoma, nerczak zarodkowy, siatkówczak. Pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia przypada szczyt zachorowań na białaczkę. U starszych dzieci dominują chłoniaki, guzy kości i nowotwory tkanek miękkich.
Mimo niepokojących wskaźników co do wzrostu zachorowań wśród dzieci, leczenie raka jest coraz bardziej skuteczne i umieralność z powodu nowotworów każdego roku spada. W ciągu ostatnich trzydziestu lat współczynniki umieralności zmniejszyły się ponad dwukrotnie! Jest to impuls, który motywuje do zwiększania świadomości na temat chorób onkologicznych, szczególnie do rozpoznawania wczesnych objawów choroby, które u dzieci są często niespecyficzne.
Obserwuj swoje dziecko
Trudnością we wczesnej diagnostyce jest fakt, że objawy towarzyszące zmianom nowotworowym mogą być równie dobrze objawem infekcji, co często skutkuje błędną diagnozą w początkowym okresie choroby. Mowa o objawach takich jak ból, gorączka, kaszel, osłabienie, wymioty, utrata przytomności, zaburzenia wydalania, powiększenie wątroby i śledziony.
Objawy bardziej charakterystyczne to powiększenie węzłów chłonnych, narastająca niedokrwistość, skłonność
do krwawień, wyczuwalna obecność guza czy powiększenie obwodu brzucha. Oprócz fizycznych objawów, to, co powinno zwrócić uwagę opiekunów, to przede wszystkim zmiana w zachowaniu dziecka. Zwiększona drażliwość, płaczliwość, brak apetytu, zmniejszona aktywność i ogólne osłabienie to symptomy, które towarzyszą chorobom onkologicznym. Pierwszą osobą, która jest w stanie wychwycić niepokojące zmiany są rodzice lub opiekunowie dziecka, którzy je znają i zauważają nawet drobne różnice w jego zachowaniu.
Dorosłe dzieci?
Mimo że choroba odbiera dzieciom zdrowie, to pozostaje im jeszcze ciekawość świata, chęć zabawy, uśmiech i wola walki. Pamiętajmy, że mały pacjent onkologiczny nadal ma swoje potrzeby, adekwatne do wieku. Dziecięce oddziały onkologiczne wielu z nas kojarzą się z przygnębiającą atmosferą, widokiem dzieci po chemioterapii i brakiem energii. Tymczasem
na oddziałach dużo się dzieje, a aktywność dzieci zależna jest od etapu leczenia. Wchodząc na oddział, możemy spotkać roześmiane maluchy, doświadczyć atmosfery wsparcia i motywacji do walki. Jak to możliwe? O urozmaicenie czasu wolnego dbają tam wolontariusze i organizacje. Jedną z nich jest Fundacja Spełnionych Marzeń, która pomaga dzieciom oderwać się od trudnej codzienności poprzez organizowanie im różnorodnych warsztatów, spotkań, koncertów czy bajkoterapii. To wszystko odbywa się na terenie szpitala i każdy może zaangażować się w pomoc. Wystarczy odrobina chęci, by choć na chwilę przywrócić uśmiech na twarzach chorych maluchów.
Życie poza szpitalem
Fundacja organizuje także cykliczne wydarzenie – Onko–Olimpiadę, na której w duchu olimpijskim rywalizują ze sobą dzieci z doświadczeniem choroby nowotworowej z ośrodków z całej Polski i z zagranicy. Jest to nie tylko jedyna taka impreza sportowa na świecie, ale przede wszystkim okazja do budowania poczucia własnej wartości i do dobrej zabawy. Fundacja Spełnionych Marzeń pomyślała nie tylko o miłośnikach aktywności fizycznej, ale również o pasjonatach mody. Od 2004 roku mogą oni wystąpić w profesjonalnych pokazach mody i poczuć się jak prawdziwe gwiazdy. Dba także o fanów motoryzacji i we współpracy z Klubem Motocyklowym Harley–Davidson organizuje tematyczne imprezy dla pacjentów.
Odczarujmy raka
Rak to walka na śmierć i życie. Wymaga ogromnych pokładów siły i nadziei. W wielu przypadkach dziecko wychodzi z niej jako zwycięzca. Warto uświadomić sobie jak ważną rolę pełnią rodzice
i opiekunowie, którzy znają dobrze dziecko i najszybciej zauważą niepokojące symptomy, przez
co mają realny wpływ na ich zdrowie i życie. Zróbmy wszystko, żeby zwycięskich maluchów było jeszcze więcej oraz dawajmy chorym dzieciom powody do radości i uśmiechu na co dzień. Mówmy o raku, o tym w jaki sposób go rozpoznawać i jak z nim wygrywać. Bo zwycięstwo nad chorobą jest możliwe!
Źródła:
Potrykowska, A., Strzelecki, Z., Szymborski, J., Witkowski, J., (2014) Zachorowalność i umieralność na nowotwory a sytuacja demograficzna Polski, Rządowa Rada Ludnościowa.
Stachowicz – Stencel T., Krawczyk, M., Balcerska, A., (2010) Wczesna diagnostyka choroby nowotworowej u dzieci, Via Medica.
Więcej informacji na temat „Fundacji Spełnionych Marzeń : http://www.spelnionemarzenia.org.pl/
