Jakość powietrza w Polsce należy do najgorszych w Europie. Drobne zmiany w jadłospisie mogą zmniejszyć niebezpieczeństwo jakie niesie ze sobą smog i zapobiec powstawaniu wolnych rodników w organizmie. Jak odżywiać się aby ochronić swoje zdrowie i zmniejszyć negatywne skutki smogu na nasze zdrowie podpowiada dietetyk.
Wg danych z 2016 r. rocznie z powodu zanieczyszczeń powietrza umiera na świecie 4,2 mln osób a w Polsce 47 tys. Szacunki naukowców z Uniwersytetu Harvarda (USA) i University College London z 2021 r. sugerują, że dane są o wiele bardziej pesymistyczne i oscylują wokół 100 tys. osób rocznie.
Smog – zabójca w czarnej masce!
Smog jest przyczyną powstawania ogromnej ilości wolnych rodników, co w rezultacie nasila stres oksydacyjny. Działając drażniąco na śluzówki może powodować rozwój wielu chorób takich jak zapalenia płuc i oskrzeli, astmy czy POCHP. Jest również niebezpieczny dla układu krążenia. W wyniku przewlekłego narażenia na benzopiren (najbardziej rakotwórczy składnik smogu) rozwijają się nowotwory górnych dróg oddechowych oraz okolic głowy i szyi. Ponadto obserwuje się zaburzenia koncentracji, przewlekłe bóle głowy, obniżenia nastroju oraz depresję.
Jak powstają wolne rodniki?
W wyniku różnych przemian komórkowych w naszym organizmie zdarza się, że atom tlenu gubi gdzieś jeden ze swoich elektronów. Staje się wtedy nadmiernie reaktywny. Chcąc stać się znów kompletnym niszczy okoliczne atomy. Z czasem może dojść do uszkodzeń większych struktur na przykład błon komórkowych czy DNA. W niewielkich ilościach wolne rodniki są wykorzystywane na przykład do zwalczania bakterii. W nadmiarze działają przeciwko naszym tkankom. Nadmiernemu ich wytwarzaniu sprzyjają infekcje, stres, stany zapalne, palenie papierosów oraz właśnie zanieczyszczenia powietrza. – wyjaśnia Magdalena Kartasińska – Kwaśnik, dietetyk kliniczny i kierownik działu dietetycznego Dailyfruits.
Co może nas chronić?
Okazuje się, że drobne zmiany w codziennym jadłospisie mogą zmniejszyć niebezpieczeństwo, jakie niesie ze sobą smog i zapobiec powstawaniu wolnych rodników w organizmie. Sekretem diety antysmogowej są produkty bogate w antyoksydanty czyli przeciwutleniacze. To właśnie one dostarczając brakujący elektron niwelują działanie wolnych rodników i łagodzą stres oksydacyjny. Powinny być podstawą „diety antysmogowej”.
Gdzie zatem możemy je znaleźć? Znajdziemy je w czerwonych owocach, winogronach, kakao, herbacie oraz roślinach kapustnych – szczególnie w brokułach, cebuli czy czosnku.
Ważna jest również Witamina C. Należy sięgać po cytrusy, czarne porzeczki, paprykę czerwoną czy natkę pietruszki.
Wspierającą działa także witamina E i kwasy omega 3, które są zawarte w awokado i olejach roślinnych.
Nie należy zapominać także o witaminie D. Jej bogatym źródłem są tłuste ryby morskie czy tran.
Ważny dla organizmu jest także selen, który znajduje się w orzechach brazylijskich.
Wart dodawać do potraw także zioła i przyprawy, szczególnie suszone oregano, kurkuma i cynamon.
Należy sięgać także po rośliny zielone bogate w chlorofil, który dzięki swojej budowie chemicznej wiąże i usuwa metale ciężkie z organizmu. Skutki oddziaływania smogu zmniejszają również witaminy z grupy B, które znajdziesz w bananach, roślinach strączkowych, produktach pełnoziarnistych, rybach, chudym mięsie i jajach.
Jaki jest sposób na smog?
Odpowiednie nawodnienie jest w tym okresie szczególnie ważne. Należy zawsze mieć przy sobie butelkę wody, pić zieloną herbatę lub bombę witaminową w postaci świeżo wyciskanego soku owocowego, wieczorem warto rozgrzać się gorącym kakao.
Dieta antysmogowa wcale nie musi być droga i wymyślna. Wystarczy, że w okresie jesienno-zimowym zwiększyć spożycie owoców i warzyw do 4-5 porcji każdego dnia. Wypracowane nawyki warto oczywiście kontynuować cały rok.
Dieta antysmogowa w pigułce
- Należy dbać o odpowiednią podaż płynów
- Obficie przyprawiać swoje dania suszonymi ziołami i przyprawami korzennymi
- Sięgać po cytrusy i czerwone owoce każdego dnia
- Postawić na zielone warzywa, w szczególności brokuły
- Zrezygnować z fast foodów i smażenia, które dodatkowo obciążą organizm
- W tym trudnym okresie należy unikać źródeł zanieczyszczeń i używać masek antysmogowych, ale także zadbać o ochronną dawkę składników odżywczych.
