Branża budowlana i branża elektromobilności łączą swe interesy związane z zieloną transformacją. Każda z nich ma własne wyzwania, bywa jednak, że ich drogi się przecinają.
Jak informują eksperci Colliers, branża elektrompobilności w Polsce sukcesywnie zyskuje na znaczeniu. Choć wciąż odbiegamy od takich liderów, jak Norwegia, gdzie ponad 90% nowo sprzedanych samochodów to pojazdy elektryczne, to liczba rejestrowanych elektryków oraz rozwój infrastruktury do ich ładowania są na fali wznoszącej.
Rosnąca liczba elektryków i punktów ładowania
Według przytaczanych przez Colliers danych portalu rynekelektryczny.pl, na koniec lipca 2024 roku w Polsce zarejestrowano 122 299 samochodów osobowych z napędem elektrycznym. W tej liczbie znalazło się 63 540 pojazdów w pełni elektrycznych (BEV) oraz 58 759 hybryd plug-in (PHEV). Liczba w pełni elektrycznych aut osobowych i dostawczych wyniosła 70 579, co oznacza wzrost o 14 102 pojazdy w porównaniu z początkiem roku.
Jednocześnie rośnie infrastruktura do ładowania. Na koniec lipca 2024 roku w Polsce funkcjonowały 7563 ogólnodostępne punkty ładowania zlokalizowane w 4163 stacjach. To wzrost o 44% w stosunku do poprzedniego roku. Większość (71%) stanowią ładowarki o mocy do 22 kW. Trend wzrostowy związany z liczbą pojazdów elektrycznych i punktów ładowania wydaje się nieunikniony, wspierany przez regulacje prawne i zmiany w podejściu biznesu.
Prawo dla branży elektryków i budowlanej
Rozwój elektromobilności w Polsce wspierają przepisy krajowe i unijne. Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych z 2021 roku nakłada na deweloperów i inwestorów obowiązek uwzględniania infrastruktury ładowania w nowych i remontowanych budynkach. W budynkach z co najmniej 10 miejscami parkingowymi musi powstać przynajmniej jeden punkt ładowania oraz kanały na przewody dla co piątego miejsca parkingowego. Od 2025 roku podobne wymogi obejmą istniejące budynki niemieszkalne z minimum 20 miejscami parkingowymi.
Unijne regulacje, takie jak AFIR (Alternative Fuels Infrastructure Regulation) oraz dyrektywa EPBD (Energy Performance Buildings Directive), nakładają kolejne zobowiązania. AFIR zakłada budowę gęstej sieci stacji ładowania na trasach TEN-T, a EPBD wprowadza wymóg wyposażenia co najmniej 50% miejsc parkingowych w nowe budynki niemieszkalne w instalacje umożliwiające montaż punktów ładowania.
ESG jako motor zmian
Jednym z istotnych powodów wzrostu popularności elektromobilności w Polsce są wymogi raportowania ESG. Firmy, dążąc do zmniejszenia swojego śladu węglowego, coraz częściej zmieniają floty pojazdów na elektryczne. Nieruchomości komercyjne, które nie będą mogły zapewnić odpowiedniej infrastruktury ładowania, mogą stracić na atrakcyjności w oczach najemców.
Wyzwania dla nieruchomości komercyjnych
Choć brak oficjalnych statystyk dotyczących liczby punktów ładowania w nieruchomościach komercyjnych, widać wyraźnie, że inwestorzy i zarządcy nieruchomości dostosowują się do nowych realiów. Wiele zarządzanych przez Colliers nieruchomości już teraz wyposażona jest w takie punkty, a plany zakładają budowę kolejnych.
Jednym z kluczowych wyzwań jest proces budowy instalacji ładowania. Punkty niepubliczne, niepodlegające dozoru Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), są bardziej popularne ze względu na uproszczone formalności i niższe koszty. Jednak brak nadzoru może negatywnie wpływać na bezpieczeństwo takich instalacji.
Branża budowlana już weszła w zielone przestrzenie
Developerzy mają więc o czym myśleć, jednak w praktyce z powodu łańcucha wartości, cała branża budowlana musi wchodzić w zieloną transformację. Jeśli developer chce mieć niższy ślad węglowy, to będzie oczekiwał od wykonawcy choćby dróg dojazdowych czy dostawcy elementów budowlanych dowodów na obniżanie i przez niego CO2. Poza tym firmy budowlane, niezależnie od ich developerskiego segmentu oraz branży elektryków, realizują zielone strategie.
Debata o zielonym budownictwie
Dowiodła tego choćby debata pt. “Zielone budownictwo” odbyta podczas XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC) w Katowicach. Na przykład Dominika Żwirbla-Kalman, dyrektor PORR SA wyjaśniła m.in., że firma ma już rozpisany konkretny plan działania, dotyczący głównie dekarbonizacji. Zgodnie z dyrektywami, firma stawia sobie za cel obniżenia o 42 proc. śladu węglowego w zakresie 1 i 2. – Podchodzimy do tego rzetelnie i realnie, bp jesteśmy jako generalny wykonawca obecni na rynku, który charakteryzuje się niską marżowością – mówiła.
Dariusz Kolasa, podczas EEC dyrektor techniczny w Dyrekcji Budownictwa Ogólnego, STRABAG Sp. z o.o., obecnie Członek Zarządu STRABAG w Polsce, podkreślił, że strategia koncernu zakłada osiągnięcie zeroemisyjności w 2040 r. i że jest wdrażana na wszystkich poziomach organizacji. Elementem strategii są prace do przetwarzania, utylizacji, recyklingu odpadów i ich pozyskiwania. STRABAG Polska bardzo duży nacisk kładzie też na kwestię śladu węglowego. Prawdopodobnie do końca roku firma będzie gotowa do automatycznego wyliczania śladu węglowego dla poszczególnych obiektów.
STRABAG Polska wykorzystuje też energię z słońca. Firma posiada ponad 3 tys. własnych kontenerów, więc sama projektuje i produkuje przenośne panele do obsługi kontenerów.
Paweł Kisiel, prezes zarządu ATLAS Sp. z o.o.zaznaczył m.in., że firma ATAS zabiega o projektowanie wyrobów uniwersalnych, nadających się do stosowania w różnych obszarach budownictwa, co ogranicza ilość odpadów. Stara się transformować od wyrobów cementowych na rzecz dyspersyjnych. Koncentruje się również na ograniczaniu zużycia energii. Aż 70 proc. energii w Grupie ATLAS pochodzi ze źródeł odnawialnych.
Elektryki na niskoemisyjnej autostradzie
Eelektromobilność może połączyć się z zeroemisyjnością budowlańców w jeszcze jeden, zaskakujący sposób. STRABAG i Cement Ożarów S.A., postanowili po raz pierwszy w Polsce zastosować nowy materiał do budowy nawierzchni betonowej na kontrakcie zleconym przez GDDKiA. Jego zastosowanie oznacza mniejszy o ok. 30 proc. ślad węglowy. Będzie to pierwsza polska niskoemisyjna autostrada.
Tak wybudowana nawierzchnia jest jaśniejsza od powstałych do tej pory, przez co też lepiej widoczna dla kierowców. Co więcej, ten rodzaj betonu pomaga redukować tzw. efekt miejskiej wyspy ciepła, a także przekłada się na ograniczenie o blisko 20 proc. kosztów związanych z oświetleniem drogi na węzłach i poprawę widoczności w trudnych warunkach atmosferycznych.
Własna sieć ładowania EV
Branża budowlana tworzy też sieci ładowania na własne potrzeby. W ramach wartej 2,5 mln złotych, dofinansowanej ze środków NFOŚ inwestycji STRABAG, GreenWay Polska zainstaluje w 32 różnych lokalizacjach łącznie 43 stacje ładowania, w tym 42 urządzenia AC oraz jedną stację DC o mocy 125 kW. Stacje AC będą tworzyć prywatną infrastrukturę ładowania dostępną tylko dla pracowników firmy, a ze stacji DC będą mogli także korzystać inni kierowcy w ramach publicznej sieci GreenWay. Część urządzeń, w tym 11 stacji AC w centrali firmy, zostało już oddanych od użytku, pozostałe mają być uruchomione na początku 2025 roku.
Źródło: Colliers, STRABAG Polska, RaportCSR.pl