Podniesienie poziomu recyklingu produktów, ograniczenie wykorzystania surowców rzadkich, emisji dwutlenku węgla oraz zużycia energii i surowców w produkcji, są głównymi korzyściami, jakie przynosi projektowanie dla recyklingu. To zyskujące na popularności rozwiązanie pokazuje, że odpowiedzialne gospodarowanie odpadami zaczyna się już na etapie projektowania produktu.
W ramach idei zrównoważonego rozwoju oraz realizowanej przez Unię Europejską wizji gospodarki o obiegu zamkniętym odpady traktowane są jako materiał, z którego mogą powstać nowe produkty. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE jako pierwszy stopień w hierarchii sposobów postępowania z odpadami wskazuje zapobieganie ich powstawaniu. Jednym z jego istotnych elementów jest projektowanie dla recyklingu.
– Surowce, jakie wykorzystujemy w produkcji, decydują o tym, w jakim stopniu, po zakończeniu pierwszego cyklu życia produktu, POZWOLIMY IM ŻYĆ DALEJ, w kolejnych produktach. Do projektowania dla recyklingu coraz większe znaczenie przywiązują sami przedsiębiorcy. Ma to również swoje odzwierciedlenie w programach i strategiach unijnych. Rozwiązanie to daje możliwości realizacji idei zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, jednocześnie przynosząc firmom wymierne korzyści biznesowe – mówi Piotr Bruździak, Dyrektor Sprzedaży i Marketingu w Stena Recycling.
Projektowanie dla recyklingu ma na celu uzyskanie możliwie najwyższego wskaźnika recyklingu po zakończeniu pierwszego cyklu życia produktów, uwzględniając przetworzenie materiałów w sposób bezpieczny oraz przyjazny środowisku. Produkt zostaje poddany analizie, która obejmuje surowce, z jakich jest lub będzie on wykonany, sposób ich wykorzystania, możliwości późniejszego oddzielenia od siebie materiałów oraz ich dalszego recyklingu. Po przeprowadzonej analizie wskazywane są możliwe ulepszenia, których zastosowanie przekłada się nie tylko na większe możliwości recyklingu, ale również na efekt biznesowy. Projektowanie do recyklingu może nie tylko podnieść wskaźnik recyklingu w odniesieniu do konkretnego produktu, ale wpływać także na to, aby przyszłe produkty były lepiej projektowane. Celem działań jest realizacja gospodarki o obiegu zamkniętym, gdzie recykling produktów możliwy jest w 100 proc. Projektowanie dla recyklingu odgrywa ważną rolę w tej transformacji. Rozwiązanie to jest również coraz chętniej stosowane przez przedsiębiorstwa, które dostrzegają w nim możliwość realizacji działań na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz budowania przewagi konkurencyjnej.
Przykładem firmy, która zastosowała projektowanie dla recyklingu jest działającą w 70 krajach firma 3M, która wykorzystując szeroki wachlarz swoich technologii tworzy innowacyjne produkty i rozwiązania, m.in. samoprzylepne karteczki Post-it®, taśmy klejące Scotch®, środki ochrony indywidualnej: ochrona słuchu i dróg oddechowych oraz materiały ścierne. 3M w Szwecji wspólnie z tamtejszym oddziałem Stena Recycling szczegółowo przeanalizowały wszystkie komponenty dwóch modeli ochronników słuchu Peltor. Zbadano je pod kątem konstrukcji oraz użytych w procesie produkcji materiałów. Na podstawie przeprowadzonych analiz projektanci i inżynierowie produktów w 3M przygotowują nowe modele ochronników słuchu, które nie tylko będą tańsze w produkcji pod względem zużycia energii i surowców, ale również w najwyższym stopniu będzie możliwy ich recykling.
– Odpowiedzialne gospodarowanie odpadami to proces złożony i wieloetapowy. Pierwszą jego fazą jest projektowanie produktów, ponieważ to właśnie wtedy podejmowane są decyzje określające w jakim stopniu będziemy mogli w przyszłości wykorzystać zagospodarowane w produkcie materiały – mówi Piotr Bruździak.
