Od 2016 r. przedsiębiorców prowadzących ewidencję odpadów będzie obowiązywać nowy, uproszczony system raportowania. W jaki sposób go prowadzić?
Na etapie opiniowania w procesie legislacyjnym znajduje się projekt nowego rozporządzenia w sprawie wzorów rocznego sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami, który stanowi wykonanie upoważnienia określonego w ustawie o odpadach. Według założeń ustawodawcy zmiana systemu ma ułatwić przedsiębiorcom raportowanie w zakresie gospodarki odpadami. Dotychczas wzory formularzy, które mieli obowiązek wypełniać przedsiębiorcy, znajdowały się w 18 odrębnych aktach prawnych, niejasna była również właściwość organów, do których sprawozdania miały być kierowane.
– Nowe wzory formularzy określone w rozporządzeniu stanowić mają podstawę do opracowania elektronicznych formularzy dostępnych w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO), za której pośrednictwem docelowo przedsiębiorcy będą mogli składać sprawozdania w formie elektronicznej. Ustawodawca zakłada, że baza powinna powstać w 2016 r. – mówi Anna Wójcik, Kierownik ds. Ochrony Środowiska i ADR Stena Recycling
Roczny raport do Marszałka
Wzór rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami zamieszczono w załączniku 2 do projektu rozporządzenia. Nowością jest obowiązek wskazania masy poszczególnych rodzajów odpadów zmagazynowanych, tzw. stany magazynowe, na koniec roku kalendarzowego. Przedsiębiorca uzupełnia tylko te działy, które rzeczywiście dotyczą jego działań w danym zakresie.
Sprawozdania o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami należy złożyć w terminie do dnia 15 marca roku następnego do Marszałka Województwa, właściwego ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania lub przetwarzania odpadów. Podmiot, który wbrew ciążącemu na nim obowiązku nie składa sprawozdania, podlega administracyjnej karze pieniężnej 500 zł. W decyzji o nałożeniu takiej kary, wojewódzki inspektor ochrony środowiska określa termin do przekazania przez obowiązany podmiot sprawozdania – co najmniej 14 dni. Uchybienie temu terminowi skutkuje nałożeniem na podmiot kary w wysokości 2 000 zł, przy czym kara taka może być wymierzana wielokrotnie, jednak za jeden rok kalendarzowy łączna wysokość kar nie może przekroczyć kwoty 8 500 zł.
Dokumenty ewidencji odpadów
Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów spoczywa na posiadaczu odpadów, tj. na wytwórcy odpadów lub osobie fizycznej, osobie prawnej oraz jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, będącej w posiadaniu odpadów. Domniemywa się przy tym, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Ewidencję odpadów prowadzi się z zastosowaniem dokumentów, których wzory zostały zamieszczone w obowiązującym od 1 stycznia br. rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów. W przypadku posiadaczy odpadów należy stosować wzór:
- karty przekazania odpadów – załącznik 1 do RMŚ (Rozporządzenia Ministra Środowiska)
- karty ewidencji odpadów – załącznik 2 do RMŚ
- karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych – załącznik 4 do RMŚ
- karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego – załącznik 5 do RMŚ
- karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji – załącznik 6 do RMŚ
W przypadku sprzedawcy odpadów i pośrednika w obrocie odpadami, niebędących posiadaczami odpadów, należy stosować wzór karty ewidencji odpadów niebezpiecznych określony w załączniku 3 do RMŚ.
Posiadacz odpadów przekazujący odpady do składowania oraz zarządzający składowiskiem odpadów, powinien prowadzić ewidencję odpadów z wykorzystaniem dodatkowych dokumentów, tj.: podstawowej charakterystyki odpadów oraz wyników testów zgodności. Kartę przekazania odpadów sporządza posiadacz przekazujący odpady, w odpowiedniej liczbie egzemplarzy – po jednym dla każdego z posiadaczy odpadów, przejmujących je od posiadacza przekazującego.
Anna Wójcik wyjaśnia obowiązki związane z raportowaniem przekazania odpadów: – Posiadacz odpadów przejmujący, zobowiązany jest potwierdzić przejęcie odpadów na karcie przekazania wypełnionej przez posiadacza, który mu odpady przekazał, niezwłocznie po jej otrzymaniu. Nie ma przy tym konieczności sporządzania karty przekazania odpadów, jeżeli jeden z posiadaczy odpadów nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ich ewidencji. Ponadto, istnieje możliwość sporządzenia zbiorczej karty przekazania odpadów, obejmującej odpady danego rodzaju przekazywane łącznie w okresie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego podmiotu transportującego odpady tj. wykonującego usługę transportu odpadów na rzecz tego samego posiadacza odpadów. Zbiorczą kartę przekazania odpadów należy sporządzić niezwłocznie po zakończeniu miesiąca, którego dotyczy. Posiadacz odpadów powinien prowadzić kartę ewidencji odpadów dla każdego rodzaju odpadów odrębnie – mówi ekspertka Stena Recycling.
Ewidencja uproszczona
Uproszczoną ewidencję odpadów, z zastosowaniem jedynie karty przekazania odpadów, prowadzą:
- podmioty, które:
- wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kilogramów rocznie,
- wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie
- transportujący odpady wykonujący wyłącznie usługę transportu odpadów;
- władający powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz, do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
Zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji
Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów nie dotyczy:
- wytwórców: odpadów komunalnych, odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów;
- osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne;
- podmiotów prowadzących tzw. nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów, zbierają odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych w aptekach, sklepach, szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach;
- rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014r.
Wykaz rodzajów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji.
Lp. | Rodzaj odpadów | Kod odpadów | Ilość odpadów [Mg]/rok |
1 | Odpadowa masa roślinna | 02 01 03 | bez ograniczeń |
2 | Odchody zwierzęce | 02 01 06 | bez ograniczeń |
3 | Odpady kory i korka | 03 01 01 | do 10 |
4 | Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 04 | 03 01 05 | do 10 |
5 | Odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17 | 08 03 18 | do 0,1 |
6 | Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 | 15 02 03 | do 0,1 |
7 | Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów | 17 01 01 | do 5 |
8 | Gruz ceglany | 17 01 02 | do 5 |
9 | Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia | 17 01 03 | do 5 |
10 | Drewno | 17 02 01 | do 5 |
11 | Szkło | 17 02 02 | do 5 |
12 | Tworzywa sztuczne | 17 02 03 | do 5 |
13 | Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03 | 17 05 04 | do 5 |
14 | Materiały budowlane zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01 | 17 08 02 | do 5 |