Bioróżnorodność oceanów jest zagrożona i musimy zrobić wszystko, aby ją chronić – biją na alarm naukowcy z całego świata. Badani przez organizację Marine Stewardship Council wskazują, że przyczyniają się do tego przede wszystkim zmiany klimatyczne i przełowienie – informuje agencja Newseria.
W związku z przypadającym 8 czerwca Światowym Dniem Oceanów eksperci MSC zachęcają do wspólnej edukacji na temat tego, jakie działania może podjąć każdy z nas na rzecz ochrony morskiego ekosystemu.
Oceany – źródło życia i pożywienia
Oceany dostarczają tlen niezbędny do życia większości organizmów, pochłaniają dwutlenek węgla, a ich ekosystemy stanowią źródło pożywienia dla miliardów ludzi. Bioróżnorodność oceanów jest jednak zagrożona, co potwierdzają wyniki ankiety przeprowadzonej w marcu br. przez MSC wśród 58 naukowców i ekspertów z całego świata.
Zmiany klimatu i przełowienie największymi zagrożeniami
– Z okazji Światowego Dnia Oceanów, który wypada 8 czerwca, chcemy zwrócić uwagę na globalne problemy, z jakimi mierzą się oceany – mówi agencji Newseria Marta Kalinowska, country manager na Polskę i Europę Centralną w MSC. – Według naukowców największym zagrożeniem jest zmiana klimatu, ale zaraz za nią plasuje się przełowienie, czyli poławianie zbyt dużej ilości ryb w stosunku do tego, jak te ryby zdążą się odrodzić.
Na problem przełowienia wskazują również dane ONZ. Wynika z nich, że dotyczy on 37,7 proc. komercyjnie poławianych stad ryb. Od lat 70. XX wieku odsetek ten wzrósł ponad trzykrotnie. Jednocześnie rośnie też globalne spożycie ryb i owoców morza – z 9,1 kg/os. w 1961 roku do 20,7 kg/os. w 2022 roku. W związku z prognozowanym wzrostem populacji do blisko 10 mld w 2050 rokumarine, zapotrzebowanie na te produkty będzie nadal rosło. Dobra kondycja mórz i oceanów jest więc kluczowa dla bezpieczeństwa żywnościowego przyszłych pokoleń.
Zrównoważone rybołówstwo – konieczność, nie wybór
Jak zaznacza ekspertka MSC, możliwe jest pogodzenie połowów ryb z ochroną oceanów. Wystarczy prowadzić je w sposób odpowiedzialny, czyli postawić na zrównoważone rybołówstwo. Oznacza to między innymi, że połowy nie powinny negatywnie wpływać na ekosystemy morskie, a ilość wyławianych ryb musi być dostosowana do tempa odnawiania się stad.
– Standard certyfikowanego rybołówstwa MSC wskazuje, jakie usprawnienia trzeba wdrożyć i jakich zasad należy przestrzegać, aby połowy były zrównoważone – wyjaśnia Marta Kalinowska. – Dotyczy to zarówno liczebności stad, jak i technik połowowych. Ograniczenie przyłowu, czyli przypadkowego połowu innych gatunków, również jest istotne. Trzecią zasadą jest odpowiednie zarządzanie na poziomie politycznym – decyzje, ile ryb można złowić, aby stada pozostały stabilne.
Dobre praktyki z całego świata
Od blisko 30 lat MSC promuje zrównoważone rybołówstwo na całym świecie. W program MSC zaangażowanych jest ponad 700 rybołówstw, które wdrożyły już ponad 2 tys. usprawnień minimalizujących wpływ na życie morskie. Przykłady te zawarte są w raporcie „Preserving ocean life: How sustainable fishing supports biodiversity”.
W Kornwalii rybołówstwo morszczuka ograniczyło o 80 proc. przyłów morświnów dzięki użyciu pingerów akustycznych. Na wschodnim Pacyfiku odsetek żarłaczy jedwabistych uwalnianych z sieci wzrósł do ponad 90 proc. W RPA zastosowanie specjalnych lin płoszących przy połowach morszczuka pozwoliło zmniejszyć śmiertelność albatrosów o 99 proc.
– Dzięki współpracy z rybakami pokazujemy, że możliwe są zrównoważone połowy – podkreśla Marta Kalinowska. – Nasz standard nagradza tych, którzy podejmują konkretne działania na rzecz ochrony morskiej bioróżnorodności.
Optymizm naukowców i rola konsumentów
Naukowcy badani przez MSC wskazują, że nadal mamy szansę powstrzymać negatywne skutki zmian klimatu i przełowienia. Aż 45 proc. z nich wyraziło ostrożny optymizm, upatrując szansy w postępach nauki i decyzjach politycznych.
Swoją rolę mogą odegrać także konsumenci.
– Każdy z nas może wspierać zrównoważone połowy, wybierając produkty z niebieskim znakiem MSC – przypomina Marta Kalinowska. – Tym samym nagradzamy odpowiedzialnych rybaków i wspieramy ochronę środowiska morskiego.
Światowy Dzień Oceanów – edukacja dla przyszłości
Z okazji Światowego Dnia Oceanów MSC zaprasza na wydarzenia edukacyjne w ZOO w Warszawie, Orientarium ZOO Łódź oraz Akwarium Gdyńskie.
– To świetna okazja, by edukować najmłodszych w zakresie ochrony oceanów – mówi Marta Kalinowska. – Przygotowaliśmy wystawy, gry i zabawy, a także konkurs online dla dzieci. Mamy nadzieję, że w ten sposób uda się zwiększyć świadomość najmłodszych o tym, co można zrobić, by chronić oceany.
Źródło: Agencja Newseria
