Wycinamy lasy pod budowę osiedli mieszkaniowych, magazynów, zagospodarowujemy łąki pod uprawy, osuszamy torfowiska. Tracimy dziką przyrodę w szybkim tempie, a to ona dostarcza nam usługi ekosystemowe. Obszary chronione prywatnie to odpowiedź na największe wyzwania naszych czasów – utratę różnorodności biologicznej i zmianę klimatu. Mamy konkretne narzędzia, dzięki którym cały proces będzie dla wszystkich przejrzysty i prosty. Utworzyć taki obszar może każdy – firmy, organizacje, ale też zwykli ludzie.
W skali światowej przyroda dostarcza ludziom usługi warte około 125 bilionów dolarów rocznie. Są to tzw. usługi ekosystemowe, które otrzymujemy od Ziemi, czyli m.in.: świeże powietrze, czysta woda, żywność, energia, leki oraz inne produkty i surowce. Jeśli miarą są pieniądze, szacuje się, że usługi świadczone przez ekosystemy są warte dwukrotność światowego PKB. Utrata różnorodności biologicznej w samej Europie kosztuje kontynent około 3% jej PKB, czyli 450 mln euro rocznie. Nadmierna eksploatacja Ziemi prowadzona przez ludzi poważnie osłabia zdolność przyrody do podtrzymywania życia, funkcjonowania społeczeństw i gospodarek.
Zmiana klimatu i utrata różnorodności biologicznej to dwa z największych wyzwań i zagrożeń dla naszych społeczeństw.
Chociaż te kryzysy są często rozpatrywane oddzielnie, wiele ich przyczyn jest ze sobą powiązanych. Łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do niej wymagają lepszej ochrony przyrody i przywrócenia różnorodności biologicznej.
Obszary chronione to miejsca o szczególnej wartości przyrodniczej, ekologicznej lub kulturowej, na których ochrona przyrody jest głównym celem i jest nadrzędna wobec innych ewentualnych działań człowieka na tym terenie – mówi Magdalena Zadrąg ekspertka ds. ochrony przyrody z WWF Polska. Dlatego w WWF za główne cele stawiamy sobie to, aby obszary morskie i lądowe w Polsce były chronione zgodnie z najlepszymi praktykami, a obszary chronione prywatnie zostały wprowadzone do polskiego ustawodawstwa – dodaje Zadrąg.
Im więcej obszarów cennych przyrodniczo będzie bezpiecznych, tym przyszłość naszej planety będzie stabilniejsza. Powinniśmy chronić przyrodę prawem, tak aby zatrzymać jej degradację. Fundacja WWF od wielu lat zabiega o poprawne zarządzanie istniejącymi obszarami chronionymi w Polsce; oraz dąży do stworzenia dogodnych warunków do ustanawiania większej liczby obszarów chronionych. Obszary chronione prywatnie (PPA) mogą być zarządzane przez osoby fizyczne, organizacje pozarządowe lub inne instytucje, a nawet przedsiębiorstwa, w tym komercyjny sektor prywatny. Choć w polskim prawodawstwie nie jest jeszcze wyszczególniona taka formy ochrony przyrody, to nasze działania dążą ku temu, żeby w przyszłości uległo to zmianie.
Dzięki wytycznym IUCN, sektor prywatny będzie dysponował praktyczną wiedzą, o tym jak inwestować, w jakie tereny, a przede wszystkim jakie mogą być potencjalne korzyści. W opracowaniu znajdziemy dobre praktyki i przykłady takich rozwiązań i projektów, które się udały i dobrze funkcjonują.
Najlepszymi strategiami walki ze zmianą klimatu i wzmacniania odporności klimatycznej są świadome i przemyślane inwestycje w przyrodę.
Takie działania pozwalają na skuteczne stawianie czoła wyzwaniom spowodowanym przez postępujący proces zmian klimatu, jednocześnie zapewniając korzyści środowiskowe, społeczne i gospodarcze.
Ekoinwestycje cieszą się ostatnio rosnącym zainteresowaniem. Są coraz częstszym narzędziem w walce z kryzysem klimatycznym – jeżeli zostaną wdrożone wraz z przyspieszeniem wycofywania paliw kopalnych mają szansę powodzenia. Zakładanie prywatnych rezerwatów nie wyklucza zrównoważonej gospodarki, odpowiedzialnej turystyki, czy też działań edukacyjnych – czyli potencjalnych korzyści biznesowych. Jednak silne i jasne prawo przy jednoczesnej współpracy z przyrodniczymi NGO będą gwarantem, aby na terenach chronionych prywatnie przyroda się odradzała, a nie była nadmiernie eksploatowana.
Zarządzając firmą wiemy, że korzystamy z zasobów naturalnych, że jesteśmy dłużnikami Ziemi. Bez przyrody nasz świat zginie. Ochrona natury przez zakup obszarów cennych przyrodniczo i objęcie ich ochroną to najlepsza inwestycja w przyszłość, jaką biznes może zrobić – mówi Paulina Bartnik, kierowniczka marki Air Wick. Cała procedura nie jest skomplikowana, a partnerstwo z organizacją ekologiczną daje poczucie pewności, że odpowiednio inwestujemy w przyrodę – stwierdza Bartnik.
Zdarza się, że firmy czy osoby prywatne mają już tereny, które można przekształcić w rezerwaty – w tym także może pomóc WWF Polska. Często korporacje, firmy, które dążą do neutralności klimatycznej sadzą np. drzewa – co nie zawsze pomaga odrodzić się naturze, kiedy np. sadzi się je na siedliskach, które same w sobie są bogate przyrodniczo. Znacznie cenniejsza jest np. ochrona torfowisk, które w stanie naturalnym doskonale magazynują CO2 – lepiej niż lasy tropikalne – mówi Barbara Dąbek kierowniczka zespołu ds. Partnerstw Strategicznych WWF Polska. Biznesem trzeba odpowiednio pokierować i wskazać jak najlepiej mogą osiągnąć neutralność klimatyczną, razem możemy więcej – twierdzi Dąbek.
Jednym z najcenniejszych terenów, wymagających natychmiastowej ochrony są torfowiska, które zostały osuszone w 85%. Torfowiska to największy lądowy magazyn węgla organicznego, lecz niestety są to też najszybciej ginące ekosystemy na świecie. Mokradła i torfowiska są niezwykle istotne dla całej przyrody i ludzi – chronią gatunki, ekosystemy i klimat. Gromadzą nawet do 4 razy więcej dwutlenku węgla niż las tropikalny. Oczyszczają wodę, zapewniają dostęp do pożywienia i środki do życia dla miliarda ludzi, a ich usługi ekosystemowe szacuje się na 47 bilionów dolarów rocznie.
Żyjemy w czasach zmiany klimatu, zagrażającej przyrodzie i nam ludziom. Są rozwiązania, które mogą być wdrożone od dziś, nie potrzebują lat transformacji, są proste i sprawdzone. Jest to właśnie ochrona cennych przyrodniczo terenów poprzez zakładanie prywatnych rezerwatów. Nie ma lepszej inwestycji w przyszłość.
Źródło: WWF
