Kupowanie od lokalnych producentów, płacenie za usługi z góry w ulubionych punktach, zakupy spokojne i przemyślane – okres pandemii koronawirusa zmienił niektóre zachowania konsumenckie Polaków. Jak będzie wyglądał nasz świat po koronawirusie? Czy chcemy wrócić do tamtej gonitwy? Rusza właśnie akcja Turkusowego Klubu Przedsiębiorstw Społecznych #MożnaInaczej, która promuje nowe nawyki konsumenckie.
Celem kampanii #MożnaInaczej jest uświadomienie Polakom, że teraz jest najlepszy moment na określenie, jakiego świata chcemy po pandemii. Według badania jakościowego Experience Institute (z kwietnia 2020 r.) czas przymusowych ograniczeń zakupów, wymuszony izolacją w czasie pandemii, przyczynił się do zmian nawyków konsumenckich Polaków.
Rośnie na sile trend wyboru mniejszych biznesów, na przykład małych sklepów osiedlowych, ale także przede wszystkim refleksja nad bezsensownym wydawaniem pieniędzy w czasach przed-COVID19, co skutkuje dostrzeganiem próżności w wydawaniu pieniędzy na rzeczy zbędne.
Jak stwierdza ekspertka ds. zrównoważonego rozwoju wyniki badania znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości. – Konsumenci przewartościowali wiele rzeczy podczas izolacji domowej. Świat napędzany konsumpcjonizmem prawdopodobnie kończy się na naszych oczach. Będziemy świadkami kryzysu wielkich znanych, światowych marek, które sprzedawały i produkowały za bezcen, korzystając z pracy ubogich. Teraz nadchodzi nowy trend w konsumpcji, który pomoże nam poukładać świat na nowo z części składowych, które od czasu pandemii okazały się istotne tj. lokalność, praca dla bliskich, wsparcie ludzi w kryzysie, bezpieczeństwo zdrowotne. Nadchodzi czas lokalnych marek i indywidualnych historii – prognozuje Maria Huma, prezeska Fundacji Kupuj Odpowiedzialnie.
W czasie dwumiesięcznej izolacji polscy konsumenci często okazywali wsparcie lokalnym przedsiębiorstwom decydując się na przykład na zakup voucherów na przyszłe usługi, zamawiając jedzenie na wynos z lokalnej restauracji czy sięgając po polskie marki.
– Chcielibyśmy, żeby nawyki wypracowane w czasach pandemii weszły na stałe jako przyzwyczajenia konsumenckie Polaków, a nie odpłynęły wraz z kolejnymi etapami odmrażania polskiej gospodarki. Można inaczej robić zakupy, wybierać produkty i usługi, które niosą za sobą podwójne dobro dla nas samych i otoczenia wokół, bo wspierają przedsiębiorców społecznych, ekologiczne podejście do świata czy spokojny rozwój najbliższego otoczenia – mówi Julia Koczanowicz-Chondzyńska, ekspertka ds. ekonomii społecznej, prezeska Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, inicjatorka akcji #MożnaInaczej.
Organizator kampanii, Turkusowy Klub Przedsiębiorstw Społecznych publikuje 3 zasady konsumenckich wyborów, lokalnie – społecznie – ekologicznie:
- Myśl lokalnie – kupuj tam, gdzie mieszkasz, u lokalnych przedsiębiorców, bo wydana u nich każda złotówka wpływa na większy budżet lokalnych inwestycji (większe dochody z podatków) i rozwój Twojej społeczności (sąsiadów, przyjaciół, rodziny, mieszkańców miasta czy wsi).
- Rozwiązuj problemy – Twoje decyzje o codziennej kawie czy wyborze dostawcy usług wspiera biznes, który działa fair na rzecz rozwiązania konkretnych problemów społecznych tj. zwiększenie dostępności miejsc publicznych dla niewidomych czy powrót kobiet na rynek pracy. Zamiast dawać pieniądze w akcjach charytatywnych warto kupować produkty u przedsiębiorców społecznych.
- Działaj ekologicznie – kupuj z myślą o środowisku, wybieraj produkty i usługi, które zostawiają za sobą najmniejszy ślad dla planety (np. bez plastiku, bez folii, lepiej wielkie opakowania, nie marnuj wody).
Jak wybierać sprawdzonych przedsiębiorców, którzy działają w myśl tych 3 zasad?
Warto skorzystać z wirtualnego przewodnika – Spacerownika dla świadomych konsumentów oraz bazy odpowiedzialnych firm. To internetowe bazy sprawdzonych ekologicznych i etycznych miejsc, sklepów, kawiarni, usług, producentów żywności czy mebli, które oferują nie tylko wysokiej jakości produkty czy usługi, ale także szanują środowisko, promują proekologiczne zachowania czy dbają o godną pracę. Można tu znaleźć miejsca w których odbywają się bezpłatne warsztaty, wspierające powrót do pracy osoby z niepełnosprawnością intelektualną czy miejsca w których na pierwszym miejscu stawia się ekologię.
– Pandemia spowodowała, że każdy z nas musi na nowo podjąć decyzję jakie wartości w biznesie wspierać. Przedsiębiorstwa, które stawiają na pierwszym miejscu lokalność, zaangażowanie społeczne i dbałość o planetę to recepta nie tylko na kryzys gospodarczy, ale i zachwiane przez izolację relacje między ludźmi. Kiedy zakładaliśmy naszą spółdzielnię wiedzieliśmy, że chcemy żyć inaczej – bezpośrednio dostarczać klientom ekologiczne produkty, tworzyć z nimi relacje, reagować na to, czego potrzebują. Efektem takiego modelu jest np. Ost-Oya, nasz produkt dla rolników i ogrodników, który wspomaga ich w walce z suszą. Wierzę, że właśnie teraz jest najlepszy czas, by nadać codziennym zakupom sens i by idea odpowiedzialnej konsumpcji zataczała coraz szersze kręgi. – mówi Antoni Pawlicki, aktor i założyciel przedsiębiorstwa Ostoja Natury.
Więcej informacji w mediach społecznościowych pod hashtagiem #MożnaInaczej oraz w spocie promującym kampanię na Facebooku Turkusowego Klubu. W ramach akcji dostępna jest nakładka do zdjęcia profilowego na Facebooku, której użycie ma dać sygnał otoczeniu, że warto dokonywać świadomych i odpowiedzialnych wyborów konsumenckich. Organizatorem akcji jest Turkusowy Klub Przedsiębiorstw Społecznych – zrzeszenie podmiotów takich jak fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne czy spółki non profit, które rozwiązują problemy społeczne za pomocą narzędzi biznesowych.
Więcej informacji na www.turkusowyklub.pl.
