- 3 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami – święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1992 roku – przypomina Rzecznik Praw Obywatelskich.
- Zobowiązanie do przestrzegania wszystkich praw człowieka w odniesieniu do osób z niepełnosprawnościami zostało wzmocnione przez ratyfikowaną Konwencję o prawach osób z niepełnosprawnościami oraz Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030.
- Tegorocznym tematem obchodów jest: „Zjednoczeni w działaniu na rzecz ratowania i osiągania celów zrównoważonego rozwoju dla osób z niepełnosprawnościami, z ich udziałem i przez osoby z niepełnosprawnościami.”
W ramach tegorocznego tematu przewodniego dyskusja obejmuje takie zagadnienia jak: trudności kobiet i dziewczynek z niepełnosprawnościami, wpływu zmian klimatu na sytuację osób z niepełnosprawnościami, zapewnienia odpowiednich środków na rzecz wsparcia osób z niepełnosprawnościami.
W tym dniu trudno nie wspomnieć o Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami, która została przyjęta została przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 13 grudnia 2006 roku. Polska ratyfikowała KPON w 2012 r. Do Konwencji dołączono Protokół Fakultatywny, w którym Państwa-Strony uznają kompetencje Komitetu ds. praw osób niepełnosprawnych, powołanego na podstawie art. 34 KPON, w zakresie przyjmowania i rozpatrywania doniesień bezpośrednio lub w imieniu osób lub grup osób podlegających jurysdykcji tego państwa. Polska nie przystąpiła jednak do Protokołu Fakultatywnego, co oznacza, że osoby znajdujące się pod jej jurysdykcją nie mają możliwości złożenia skargi indywidualnej do Komitetu na naruszenia przepisów Konwencji.
W tym roku upłynęło 5 lat od wydania zaleceń pod adresem Polski przez Komitet ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Wiele z nich nadal nie zostało zrealizowanych. Najistotniejszymi z nich jest uproszczenie systemu orzecznictwa, zastąpienie instytucji ubezwłasnowolnienia systemem wspieranego podejmowania decyzji, ochrona przed dyskryminacją, czy zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami dostępu do włączającego systemu kształcenia.
Sukces będzie wymagał współpracy zarówno z organizacjami osób z niepełnosprawnościami i społeczeństwa obywatelskiego, jak również przedstawicielami organów władzy publicznej.
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich/ fot. iracosma/Adobe Stock
