Niemal 17 mln dzieci poniżej 1. roku życia mieszka na obszarach, gdzie powietrze jest co najmniej 6 razy bardziej zanieczyszczone niż dopuszczają międzynarodowe normy. Ponad 3/4 z nich (12 mln) mieszka w Azji Południowej. Wdychanie zanieczyszczeń może zagrażać rozwojowi mózgów dzieci, alarmuje UNICEF w opublikowanym dziś raporcie Niebezpieczeństwo w powietrzu: Jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na rozwój mózgu najmłodszych dzieci.
Wdychanie zanieczyszczonego powietrza może uszkodzić tkankę mózgową i osłabić rozwój funkcji poznawczych, co skutkuje długotrwałymi powikłaniami. Zanieczyszczenia szkodzą nie tylko rozwijającym się płucom, ale mogą również trwale uszkodzić mózg, a tym samym zagrozić przyszłości dzieci, powiedział Anthony Lake, Dyrektor Generalny UNICEF. Gdy chronimy dzieci przed zanieczyszczeniem powietrza, korzystają na tym nie tylko najmłodsi, ale i całe społeczności. Zmniejszają się koszty opieki medycznej, zwiększa się produktywność, a środowisko jest bezpieczniejsze i czystsze dla wszystkich.
W trzech regionach świata najmłodsze dzieci żyją na obszarach, gdzie zanieczyszczenie powietrza przekracza 6-krotnie międzynarodowe normy ustalone przez Światową Organizację Zdrowia. Jest to Azja Południowa (12,2 mln dzieci) oraz Azja Wschodnia i Pacyfik (4,3 mln).
UNICEF wskazuje również, że zanieczyszczenie powietrza może wpłynąć na rozwój dziecka w ciągu pierwszego 1000 dni życia tak, jak niewłaściwe odżywianie czy przemoc. Najbardziej zagrożony jest rozwój mózgu dziecka:
· Niektóre cząsteczki zanieczyszczeń są tak małe, że mogą przedostać się do krwioobiegu, dotrzeć do mózgu, złamać barierę krew-mózg i wywołać stan zapalny.
· Najdrobniejsze cząsteczki magnetytu mogą przedostać się do organizmu poprzez nerw węchowy lub przez jelito. Ze względu na fakt, że posiadają ładunek magnetyczny, mogą spowodować stres oksydacyjny, który jest odpowiedzialny za choroby neurodegeneracyjne.
· Inne rodzaje cząsteczek zanieczyszczeń mogą uszkodzić te obszary mózgu, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania neuronów, co jest podstawą rozwoju dzieci i zdolności uczenia się.
· Mózg małego dziecka jest szczególnie podatny na uszkodzenia, ponieważ w porównaniu do mózgu osoby dorosłej może go uszkodzić mniejsza dawka chemikaliów. Dzieci są też bardziej podatne na negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza, ponieważ oddychają szybciej oraz ich system odporności nie jest w pełni rozwinięty.
UNICEF w raporcie podkreśla, jak można zmniejszyć wpływ zanieczyszczenia powietrza na rozwój dzieci, a także jakie działania mogą podjąć rodzice, aby ograniczyć narażenie dzieci na szkodliwe opary wytwarzane przez wyroby tytoniowe, piece kuchenne i kominki:
· Zanieczyszczenie powietrza można zmniejszyć poprzez inwestowanie w czystsze, odnawialne źródła energii, które mogą zastąpić ogrzewanie paliwem kopalnym; zapewnienie dostępu do niedrogiego transportu publicznego; zwiększenie obszaru terenów zielonych w miastach; zapewnienie lepszej gospodarki odpadami.
· Zmniejszenie narażenia dzieci na zanieczyszczenia poprzez umożliwienie im przemieszczania się w porach dnia, gdy zanieczyszczenie powietrza jest niższe; w ekstremalnych przypadkach zapewnienie odpowiednich masek do filtrowania powietrza; odpowiednie zagospodarowanie przestrzenne, dzięki któremu największe źródła zanieczyszczenia nie będą zlokalizowane w pobliżu szkół i szpitali.
· Poprawa ogólnego stanu zdrowia dzieci będzie skutkowała poprawą ich odporności. Obejmuje to zapobieganie i leczenie zapalenia płuc, a także wspieranie karmienia piersią i pełnowartościowego odżywiania.
· Poprawa stanu wiedzy i monitorowanie zanieczyszczenia powietrza. Zmniejszenie narażenia dzieci na zanieczyszczenie zaczyna się przede wszystkim od zbadania jakości powietrza, jakim oddychają.
Żadne dziecko nie powinno oddychać tak bardzo skażonym powietrzem. Żadnego społeczeństwa nie stać też na ignorowanie zanieczyszczenia powietrza, dodaje Anthony Lake.
