Polskie Stowarzyszenie Zero Waste wraz z partnerami zorganizowało spotkanie prasowe pt. “Jak zerwać z plastikiem”. Zaprezentowano stanowiska strony społecznej dotyczącego projektu wdrożenia unijnej Dyrektywy w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko znanej jako Dyrektywa plastikowa lub Dyrektywa SUP. Podczas wtorkowego spotkania online przedstawiciele i przedstawicielki polskich i europejskich organizacji pozarządowych: PSZW, European Environmental Bureau, Instytutu GOZ i WWF Polska przekazali swoje podejście do implementacji unijnych przepisów.
Wspomniana dyrektywa weszła w życie 2 lipca 2019 r. Jej celem jest m.in. eliminacja jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych oraz minimalizacja wytwarzania odpadów z tworzyw sztucznych poprzez wdrożenie systemów opartych przede wszystkim na ponownym wykorzystaniu. 5 lipca 2021 r. mija termin jej wdrożenia. Każdy dzień zwłoki to zyski producentów, osiągane kosztem nas, obywateli. Wszyscy płacimy coraz wyższą cenę za gospodarowanie wszechobecnymi odpadami, z których aż 40% to opakowania użyte jednokrotnie.
Wstrząsająca diagnoza
Zanieczyszczenie plastikiem dotyka nawet najbardziej niedostępnych obszarów Ziemi. Szacuje się, że każdego roku do oceanów trafia od 5 do 13 milionów ton tworzyw sztucznych.1 W ciągu ostatnich 50 lat globalna produkcja tworzyw sztucznych wzrosła ponad 20 razy2, a według prognoz ma się jeszcze podwoić do 2035 roku i wzrosnąć czterokrotnie do roku 2050, dlatego też problem jest coraz bardziej naglący. Znaczący procent obecnej produkcji stanowią tworzywa sztuczne jednorazowego użytku, czyli te, które z założenia mają być wykorzystane jednokrotnie, nierzadko przez bardzo krótki czas.
Dyrektywa plastikowa
W preambule Dyrektywy SUP (z ang. single-use plastic) wskazuje się na olbrzymi problem związany z powszechnym i rosnącym zastosowaniem tworzyw sztucznych przewidzianych do krótkotrwałego wykorzystania w ramach systemów bez skutecznego recyklingu materiałowego lub ponownego wykorzystania.
Celem Dyrektywy, zgodnie z preambułą, jest eliminacja produktów szkodliwych dla środowiska naturalnego oraz danie impulsu do minimalizacji wytwarzania odpadów z tworzyw sztucznych poprzez wdrożenie systemów opartych przede wszystkim na ponownym wykorzystaniu.
SUP – zróbmy to skutecznie
W zakresie opakowań do żywności, ekspertyzy wskazują na konieczność wyznaczenia konkretnych celów ilościowych w zakresie redukcji, zezwolenia na korzystanie z własnych wielorazowych kubków i pojemników do żywności oraz obowiązek wprowadzenia powszechnych systemów ponownego użytkowania.
Aby zbliżać polską gospodarkę do modelu cyrkularnego musimy zagwarantować pierwszeństwo działań na rzecz minimalizacji wytwarzania odpadów, dlatego postulujemy ustawowe ograniczenie konsumpcji jednorazowych kubków oraz pojemników na żywność w wysokości 50% w 2025 r. oraz 80% w 2030 r. w odniesieniu do roku bazowego. Opowiadamy się za ustaleniem minimalnych kwot wprowadzanych na rynek opakowań wielorazowych na napoje na poziomie min 50% do 2030 r. Postulujemy przeniesienie na przedsiębiorców kosztów tzw. europejskiego podatku od niepoddanych recyklingowi opakowań z tworzyw sztucznych. Będzie to, wraz z opłatą modulowaną, kolejny bodziec wymuszający prośrodowiskowe zachowania przedsiębiorców – podkreśla Filip Piotrowski, Polskie Stowarzyszenie Zero Waste
Źródło: WWF
