Oświadczenie WWF Baltic Programme w sprawie wycieków z rurociągów Nord Stream

Organizacja WWF wyraża zaniepokojenie wpływem na środowisko wycieków z rurociągów Nord Stream. Chociaż obecnie wydaje się, że konsekwencje środowiskowe mogą być większe pod względem klimatu niż przyrody, należy pilnie ocenić potencjalny wpływ tego bezprecedensowego wydarzenia na środowisko Morza Bałtyckiego i organizmy morskie.

Trudno dziś powiedzieć, jaki wpływ na środowisko mogą mieć cztery wycieki z uszkodzonych rurociągów. Uważa się, że większość gazu zostanie uwolniona do atmosfery , ale wciąż nie wiadomo, jaka to będzie wielkość. Po pierwsze, całkowita ilość uwalniającego się gazu ziemnego jest obecnie nieznana, a po drugie brak jest wiedzy na temat składu gazu i tego, jak zachowują się jego składniki w tego typu sytuacjach (ile z nich rozpuszcza się w wodzie, ile ucieka do atmosfery, a ile może koncentrować się w wodach morskich lub zostać wchłonięte przez mikroorganizmy).

Ponieważ gaz ziemny składa się głównie z metanu, który jest bardzo silnym gazem cieplarnianym, spodziewamy się, że masowe uwalnianie gazu przyczyni się do globalnego kryzysu klimatycznego. Jednak w jakim stopniu to się stanie, zależy od całkowitej ilości gazu ostatecznie uwolnionego do atmosfery. Według szacunków władz duńskich uwolnionych zostanie około 778 mln standardowych metrów sześciennych gazu, co odpowiada około 14,6 mln ton ekwiwalentu CO2 (CO2e). Dla porównania, odpowiada to 32% duńskiej rocznej emisji CO2e .

Oprócz potencjalnego wpływu na klimat istnieją różne opinie na temat potencjalnego wpływu na środowisko Morza Bałtyckiego. Podczas gdy władze szwedzkie nie spodziewają się znaczącego wpływu na życie morskie na tym obszarze, inni zgłaszają głosy zaniepokojenia, podkreślając, że metan w wysokich stężeniach, w połączeniu z już i tak niskim poziomem tlenu w Bałtyku, może być niebezpieczny dla organizmów morskich takich jak ryby.

Jest to szczególnie niepokojące, ponieważ wycieki miały miejsce niedaleko wyspy Bornholm, w pobliżu jedynego tarliska dorsza ze wschodniego stada Bałtyku, którego populacja dramatycznie spadła w ostatnich latach. Podwodne eksplozje i strumienie gazu prawdopodobnie stanowią zagrożenie dla występujących w pobliżu organizmów morskich. Wybuchy mogły mieć negatywny wpływ nawet na większe odległości, np. na osobniki krytycznie zagrożonego bałtyckiego morświna, który wykorzystuje echolokację i jest bardzo wrażliwy na wysoki, impulsowy hałas.

WWF stoi na stanowisku, że kluczowe znaczenie ma zapobiegnięcie wszelkim dalszym szkodom oraz pilne oszacowanie potencjalnych szkód w środowisku morskim, gdy tylko pozwolą na to warunki.

Wzywamy rządy Szwecji i Danii we współpracy z innymi europejskimi państwami członkowskimi w basenie Morza Bałtyckiego do podjęcia w odpowiednim czasie działań w celu oceny i monitorowania wszelkiego wpływu na organizmy morskie i jakość wody w ekosystemach w pobliżu wycieków.

Niezwykle ważne jest szybkie zidentyfikowanie możliwych skutków bezpośrednich i długofalowych, ponieważ incydent ten nie miał precedensu na Morzu Bałtyckim. Należy wziąć pod uwagę zmiany w chemii wody i zmiany biocenozy w całym słupie wody, ze szczególnym uwzględnieniem mikroorganizmów pochłaniających metan, ale także potencjalne zmiany w populacjach ryb, ptaków i ssaków morskich. Szczególnie ważna jest ocena wszelkich konsekwencji dla krytycznie zagrożonego morświna bałtyckiego oraz dorsza bałtyckiego i jego tarlisk.

Pomimo niepewności dotyczących wpływu na klimat i Morze Bałtyckie, incydent ten wyraźnie wskazuje na kruchość systemów energetycznych opierających się na paliwach kopalnych oraz potrzebę transformacji w bezpieczną, zrównoważoną energię opartą na odnawialnych źródłach energii.

WWF