IKEA z okazji Światowego Dnia Uchodźcy – 20 czerwca br. rusza z kampanią Zobaczmy w każdym to, co najważniejsze. Celem akcji jest chęć zmiany postrzegania uchodźców i uchodźczyń, by patrzeć na nich nie przez pryzmat stereotypów, ale dostrzegać w nich ludzi, którzy – tak jak każdy z nas – zasługują na bezpieczny dom. W tym dniu IKEA szczególnie zwraca uwagę na potrzebę konfrontacji z błędnymi wyobrażeniami na temat osób uchodźczych. W organizacji od wielu lat podejmowane są całoroczne działania na rzecz osób z doświadczeniem uchodźczym, a Dzień Uchodźcy jest okazją do pokazania ich historii oraz tego, że każdy powinien mieć szansę na włączenie w nowe społeczeństwo.
Obecnie temat uchodźców i uchodźczyń w Polsce jest szczególnie ważny z powodu wojny w Ukrainie. Według danych UNHCR (Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców), po raz pierwszy w historii liczba osób zmuszonych do opuszczenia swoich domów z powodu konfliktów, przemocy, łamania praw człowieka i prześladowań przekroczyła 100 mln na całym świecie. Został osiągnięty tragiczny rekord, obok którego nie można przejść obojętnie.
Celem startującej kampanii “Zobaczmy w każdym to, co najważniejsze” jest przełamywanie uprzedzeń, błędnych przekonań i stereotypów na temat uchodźców i uchodźczyń oraz promowanie empatii w stosunku do nich. Uchodźstwo nie definiuje osoby, to los, który ją spotkał i może spotkać każdego i każdą z nas. Dlatego tak ważne jest wsparcie i zrozumienie sytuacji osób uchodźczych, jak również tego, czego potrzebują i jakie są ich pragnienia. IKEA chce zobaczyć w nich to, co najważniejsze, dowiedzieć się, kim są i podzielić się ich historiami z innymi.
Poznajmy nasze bohaterki i bohaterów, i zobaczmy w nich to, co najważniejsze:
Andrei pochodzi z Białorusi, gdzie przez wiele lat pracował w kopalni, co dało mu, jak sam mówi, szeroką perspektywę patrzenia na świat. W IKEA pracuje w Dziale Logistyki w warszawskim sklepie.
“Pewnego dnia możesz wyjść z domu i – po wielu latach – znaleźć się w innym kraju, z przyczyn od ciebie niezależnych. I wszystko to, co osiągnąłeś (…) może zostać gdzieś tam, w odległej przeszłości. Ty zaś będziesz w zupełnie innym miejscu, uczyć się życia tak jak nowo narodzone dziecko, wszystkiego od zera: języka czy innego zawodu, z którymi nie miałeś wcześniej do czynienia” – mówi Andrei.
“Na swojej drodze życiowej spotykałem wielu ludzi, z jednej strony takich, którzy byli tego samego wyznania, z tego samego kraju, mówili w tym samym języku, co ja, ale którzy czynili niezbyt przyzwoite uczynki. Z drugiej zaś strony zobaczyłem, że są ludzie, którzy różnią się ode mnie, którzy inaczej modlą się, ale robią wspaniałomyślne rzeczy w stosunku do innych, jak również do mnie” – dodaje Andrei.
Aza przyjechała do Polski 5 lat temu z Czeczenii. Zawsze chciała móc stanowić o sobie samej – pracować, uczyć się i wychowywać swojego syna. Dziś pracuje na stanowisku Kasjerki.
“W Polsce zyskałam nową rodzinę. Kiedy byłam w ośrodku dla osób uchodźczych, przychodziły do nas wolontariuszki. Zawsze miały ze sobą książki, które razem czytaliśmy, dzięki czemu poznałam trochę język polski. Odczuwałam niesamowitą opiekę i zrozumiałam, że jestem człowiekiem. Wtedy wróciła mi chęć do życia.
Długo miałam problem ze znalezieniem pracy. Wszyscy pytali mnie o hidżab i kazali tłumaczyć, dlaczego go noszę. Mówiłam, że jestem muzułmanką, i nie mogę zmienić swojej religii, ale nieważne jest to jak wyglądam, a to jak pracuję i jakim jestem człowiekiem. Ubiór nic nie daje człowiekowi, najważniejsze jest to co ma w sercu. I w końcu udało mi się znaleźć pracę, gdzie spotkałam wspaniałych ludzi, którzy zwracali się do mnie z miłością. Potem podobnych ludzi spotkałam w IKEA.”
Ali mieszka w Polsce od ponad trzech lat. Przyjechał z rodziną z Tadżykistanu ze względu na sytuację polityczną, przez co nie było tam dla nich bezpiecznie. W sklepie IKEA pracuje w Dziale Logistyki.
„Wiele straciliśmy, zostawiliśmy w kraju dosłownie wszystko. Można powiedzieć, że zostaliśmy bez nikogo i bez niczego. Kiedy tutaj przyjechaliśmy, przyjęto i potraktowano nas z szacunkiem. To było bardzo cenne dla nas jako osób z doświadczeniem uchodźczym. Moje oczekiwania względem przyszłości zaczęły przypominać te, które mają tu Polki i Polacy. Chciałbym zajmować się nauką. Jeszcze niewiele się nauczyłem, ale dokładam wszelkich starań, by nic nie odwiodło mnie od tego celu” – opowiada Ali.
IKEA w swojej kampanii pokazuje nie tylko historie osób z doświadczeniem uchodźczym, ale także tych osób, które niosą im pomoc i otwierają dla nich swoje domy oraz serca. Są nimi m.in. dwie Polki – Jarmiła i Zuzanna. Zuzanna przyjęła do siebie rodzinę uciekającą przed wojną w Ukrainie, a Jarmiła założyła Kuchnię Konfliktu, w której współpracuje z osobami uchodźczymi, dając zatrudnienie i szansę na nowy start w Polsce. Nazwa lokalu odnosi się do konfliktów w krajach, z których pochodzą pracujące tam osoby.
Systemowe wsparcie
Grupa Ingka od dłuższego czasu podejmuje działania na rzecz osób uchodźczych, a temat ich wsparcia to od wielu lat jeden z jej priorytetów. Globalnie do końca 2022 roku firma zamierza wesprzeć 2500 uchodźców i uchodźczyń w 30 krajach, w 300 sklepach i pomóc zdobyć im umiejętności niezbędne do udziału w rekrutacjach oraz podjęcia pracy w przyszłości.
IKEA jako pierwsza firma w Polsce systemowo podeszła do tematu włączania osób z doświadczeniem uchodźczym na rynku pracy. W 2022 roku, we współpracy z Fundacją Ocalenie, uruchomiła program stażowy „Zwiększanie kompetencji zawodowych dla osób z doświadczeniem uchodźczym” i w marcu br. zatrudniła 10 osób w sklepie na Targówku w Warszawie.
W 2021 roku IKEA we współpracy z Fundacją Ocalenie i Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę uruchomiła w Polsce program „Razem w Trosce o Dom”. Jego celem jest tworzenie lepszego i bezpiecznego domu dla tych, którzy z różnego powodu go nie mają, bądź są zmuszeni go opuścić. Do stycznia 2022 roku wsparcie otrzymało ponad 1100 osób i 365 rodzin.
W latach 2014-2015 pod hasłem „Jaśniejsza przyszłość dla uchodźców” IKEA Foundation przekazywała na rzecz UNHCR 1 euro od każdego produktu oświetleniowego LED sprzedanego w sklepach IKEA. Środki z kampanii trafiły m.in. do obozów dla uchodźców i uchodźczyń w Bangladeszu, Czadzie, Sudanie, Etiopii i Jordanii.
„Od wybuchu wojny w lutym br. IKEA Retail w Polsce niesie najpotrzebniejszą pomoc dla osób z Ukrainy. Do tej pory przekazano ponad 271 tys. produktów. Dzięki niezwykłemu zaangażowaniu wszystkich jednostek IKEA pomoc trafiła do ponad 96 tys. osób. Chociaż wiemy, że krótkoterminowa pomoc w nagłych wypadkach jest ważna i robimy, co w naszej mocy, naszym nadrzędnym celem jest wywarcie trwałego pozytywnego wpływu na wszystkie osoby z doświadczeniem uchodźczym, bez względu na to, skąd pochodzą” – mówi Magdalena Betin, Liderka ds. Zrównoważonego Rozwoju w IKEA Retail w Polsce.
