Europa Nostra, europejska federacja stowarzyszeń na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego Europy, ogłosiła 7 finalistów listy najbardziej zagrożonych obiektów dziedzictwa kultury europejskiej. Jest na niej Elektrownia „Szombierki”, która powstała w roku 1920 w Bytomiu.
Zaprojektowana została przez braci Zillmannów (Georga i Emila) i do dziś jest imponującym symbolem epoki rewolucji przemysłowej. Modernistyczna elektrownia, “katedra przemysłu” o ogromnym potencjale do adaptacji i ponownego wykorzystania. Wpisana do rejestru zabytków ulega zniszczeniu.
Szombierki funkcjonowały prawie 80 lat. Przez ostatnie dwie dekady obiekt stał pusty i, mimo paru prób ponownego zagospodarowania, jego stan zdecydowanie się pogorszył.
Monumentalna bryła charakteryzuje się wspaniałymi fasadami z ciemnej czerwonej cegły i trzema smukłymi kominami. Pod względem wielkości i pojemności porównywana jest do podobnych elektrowni w Wielkiej Brytanii, takich jak Battersea Power Station i Bankside Power Station. Ta druga z powodzeniem została zaadaptowana na cele kultury – muzeum Tate Modern.
Przeciekające dachy i okna, wandalizm i kradzieże przyspieszyły degradację obiektu. Prywatny właściciel przeprowadził niewiele czynności konserwacyjnych, nie zrealizował też projektu unijnego na dostosowanie obiektu do nowych celów. Jeśli nie zostaną znalezione natychmiastowe rozwiązania dla Szombierek – zabytek zostanie zniszczony.
Fundacja Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska jako nominator obiektu, wspiera zachowanie tego ważnego i reprezentatywnego obiektu dziedzictwa przemysłowego Śląska. Zespół Fundacji z powodzeniem angażuje się w różnego rodzaju działania uświadamiające, w tym organizację wystawy o obiekcie dla lokalnych polskich muzeów oraz konkurs studencki na adaptację i ponowne wykorzystanie Elektrowni.
Fundacja Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska od lat dba o dziedzictwo przemysłowe w Polsce. Jednocześnie Fundacja prowadzi własne muzea – Muzeum Kolejnictwa na Śląsku w Jaworzynie Śląskiej, Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA w Katowicach. W przygotowaniu są muzea: Muzeum Porcelany Śląskiej w Tułowicach koło Opola, Muzeum Technik Rolniczych w Piotrowicach Śląskich, Muzeum Kolejnictwa w Dzierżoniowie oraz Młyn Hilberta w Dzierżoniowie.
