Do 2020 roku wszystkie sklepy Tesco w Polsce i Europie Środkowej umożliwią organizacjom charytatywnym odbieranie nadwyżek żywności – to jedna z deklaracji, jaka padła podczas debaty „Razem, by nie marnować żywności”. Spotkanie, którego inicjatorem było Tesco Polska, miało na celu zwrócenie uwagi różnych środowisk na problem marnowania żywności oraz wypracowanie wspólnej strategii walki z tym zjawiskiem.
W związku ze Światowym Dniem Żywności, który przypada na 16 października, Ambasada Brytyjska, Tesco Polska, Federacja Polskich Banków Żywności oraz Brytyjsko-Polska Izba Handlowa zorganizowały spotkanie, które miało na celu wsparcie przeciwdziałania marnowaniu żywności. W debacie wzięli udział przedstawiciele różnych środowisk zajmujących się żywnością. Wszyscy uczestnicy spotkania zgodzili się, że problem marnowania żywności powinien być traktowany kompleksowo i uwzględniać działania na każdym etapie łańcucha żywności. Marek Borowski – Prezes Federacji Polskich Banków Żywności – podkreślał, że Banki będą zabiegać, by wszystko, co zostało wyprodukowane, zostało skonsumowane – niezależnie, czy konsumenta stać na jedzenie, czy nie. To właśnie Banki Żywności mogą być łącznikiem między nadwyżkami a potrzebującymi. Olesia Frączek – Wiceprezes Federacji Konsumentów – zwróciła uwagę na to, że jako społeczeństwo, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu nie miało swobodnego dostępu do żywności, często kupujemy „na zapas”, zazwyczaj nie zastanawiając się nad tym, czy dany produkt jest nam potrzebny. Andrzej Gantner – Dyrektor Generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności – wypowiadający się z punktu widzenia producentów żywności przyznaje, że dużo strat powstaje w rolnictwie, czego powodem jest m.in. specyfika struktury rolnictwa w Polsce. Przetwórcy starają się, chociażby ze względów ekonomicznych, unikać marnowania żywności. Potwierdził to Jeremi Mordasewicz – Doradca Zarządu Konfederacji Lewiatan – który przyznał, że przedsiębiorcy kierują się ekonomiką, zwrócił jednak uwagę, że większość żywności marnuje się w gospodarstwach domowych. Konsumenci podejmują decyzje pod wpływem emocji, dlatego najważniejsze jest budowanie świadomości i poszanowania żywności. Karol Krajewski – Doradca Ministra w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – zwraca uwagę na to, że Ministerstwo działa na rzecz walki z marnowaniem żywności. Ważne jest, by prawo wsparło działania zmierzające do ograniczenia marnowania żywności. Jednak należy działać zachęcająco i mobilizująco na organizacje, a nie w sposób nakazów i kar.
Uczestnicy debaty podkreślili kluczową rolę edukacji i skoordynowanych działań podnoszących świadomość społeczną. Naturalnym łącznikiem pomiędzy producentami a konsumentami są sieci handlowe.
Adam Manikowski – Dyrektor Zarządzający Tesco Polska – podczas swojego wystąpienia zdeklarował, że do 2020 roku wszystkie sklepy Tesco będą oferowały żywność organizacjom pozarządowym wspierającym potrzebujących. Podsumował również doświadczenia i wnioski, jakie zebrało Tesco podczas swoich dotychczasowych działań: Marnowanie żywności jest ogromnym problemem i, aby z nim walczyć, należy połączyć swoje siły i współpracować: dostawcy ze sklepami, producenci z dostawcami, jak również podnosić świadomość wśród konsumentów. Tesco Polska od 2013 roku przekazuje nadwyżki żywności do osób potrzebujących. W tej chwili już 131 sklepów uczestniczy w programie, a docelowo – do 2020 roku – będą to wszystkie sklepy Tesco. Naszym celem jest, aby żadna żywność, która nadaje się do spożycia, nie została wyrzucona w Tesco. Dzięki wdrożeniu tego programu wiele się nauczyliśmy i teraz chcemy się podzielić zdobytym doświadczeniem z innymi, ponieważ tylko w ten sposób będziemy skutecznie walczyć z tym problemem w skali całego kraju.
Czego marnujemy najwięcej?
W Polsce co roku marnuje się aż 9 milionów ton żywności – nasz kraj zajmuje niechlubne 5. miejsce w europejskim rankingu krajów marnujących żywność. Jest to problem, który dotyczy wielu branż i aspektów życia codziennego. Jak pokazują badania brytyjskiej organizacji WRAP, aż 1,7 mln ton marnuje się w sektorze produkcji żywności, 0,2 mln ton to straty powstałe w branży handlowej, ale najwyższy wynik – 7 mln ton – to niestety żywność marnowana codziennie w naszych domach.
Według najnowszego badania CBOS, które było prezentowane na debacie „Razem, by nie marnować żywności”, Polacy najczęściej wyrzucają owoce, warzywa, pieczywo oraz resztki po posiłkach. Mimo że konsumenci są coraz bardziej świadomi problemu (62% osób chodzi na zakupy z listą, 77% sprawdza w sklepie daty przydatności produktów), to nadal to właśnie ta grupa wiedzie prym w marnowaniu żywności – wynika z badania „Deklaracje Polaków dotyczące marnowania żywności”.
Naszą misją jest ratowanie żywności przed zmarnowaniem, ale bez ścisłej współpracy to się nie uda. Cieszymy się, że przedsiębiorcy są coraz bardziej świadomi tego problemu. Tesco działa z nami od lat i bardzo chwalimy sobie tę współpracę, która zaowocowała setkami ton przekazanej żywności. Wiemy, że jest to logistyczne wyzwanie, tym bardziej cieszy nas ich zaangażowanie i chęć rozwijania swojej działalności w tym zakresie – mówi Marek Borowski, Prezes Federacji Polskich Banków Żywności.
Do końca bieżącego roku Tesco Polska zamierza przyłączyć kolejne sklepy do programu przekazywania żywności. Aby było to możliwe, poszukiwani są lokalni partnerzy – czyli lokalne organizacje pozarządowe – które będą mogły odbierać żywność z najbliższego sklepu Tesco.
