– Zdrowie psychiczne pracowników jest bardzo ważne i jednocześnie jest to bardzo duże wyzwanie, zarówno dla pracownika, jak i dla całej firmy, dla wszystkich zarządzających.
Borykamy się z dużymi emocjami i w tej chwili one wyszły na pierwszy plan. Jesteśmy po okresie pandemii, wybuchu wojny i dużej inflacji, więc te czynniki zewnętrzne wpływają bardzo na to, co się dzieje w organizacji, na to, jak się komunikujemy, jak przyjmujemy komunikaty i jakie budujemy relacje. To jest to, z czym tak naprawdę każdy zarządzający musi się zetknąć w dzisiejszym świecie – mówi agencji Newseria Magda Pietkiewicz, prezeska zarządu Zmotywowani.pl.
Aktywność zawodowa zajmuje znaczną część życia codziennego
Tymczasem Polacy należą do najdłużej pracujących społeczeństw w Europie, co przekłada się też na wysoki odsetek osób odczuwających zmęczenie w pracy. Najczęstsze tego symptomy to znudzenie i brak motywacji, które na początku mogą się wydawać niepozorne, ale w dłuższej perspektywie mogą prowadzić do wypalenia zawodowego. Choć o zdrowie psychiczne pracowników najlepiej zatroszczą się oni sami, to również pracodawcy mają tutaj swoją rolę do odegrania.
Czterech na 10 jednak nie dostrzega tego problemu. Aktywność zawodowa zajmuje znaczną część życia codziennego. Zgodnie z danymi Eurostat za 2023 r. przeciętny Polak poświęca średnio 39,3 godz. tygodniowo na obowiązki służbowe. W efekcie Polacy znajdują się wśród pracujących najdłużej w Europie. Więcej od Polaków pracują jedynie Grecy (39,8 godz.) oraz Rumuni (39,5 godz.). Z kolei najkrótszy tydzień pracy przypadał w Holandii (32,2 godz.), a następnie w Austrii (33,6 godzin) i w Niemczech (34 godziny).
Zmęczenie w pracy najczęściej dotyczy młodych pracowników
Raport Stowarzyszenia Koalicja Bezpieczni w Pracy „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2024. Zmęczony jak Polak w pracy: przyczyny, skutki i konsekwencje” wskazuje, że zmęczenia w pracy doświadcza każda grupa wiekowa, jednak najczęściej dotyczy to młodych pracowników, w wieku 25–34 lata (53 proc. odczuwa zmęczenie psychiczne, a 49 proc. fizyczne). Grupa badanych 55+ najmniej odczuwa zarówno zmęczenie psychiczne (36 proc.), jak i fizyczne (35 proc.).
Najczęstszymi symptomami są monotonia i znudzenie w pracy (45 proc.) oraz brak motywacji (41 proc.).
– Zdrowie psychiczne pracowników wpływa ujemnie albo dodatnio na zysk firmy. Kiedy pracownicy są przytłoczeni, przemęczeni, sfrustrowani i zestresowani, są także mniej kreatywni, mniej innowacyjni, mniej sympatyczni dla klientów, co powoduje obniżenie jakości obsługi. Ale kiedy wszystko działa dobrze, kiedy organizacja próbuje pracować z tymi emocjami, które targają nami wszystkimi, wtedy może się okazać, że pracownicy będą nie dość, że zadowoleni ze swojej pracy, będą odczuwali wysoką satysfakcję, to też będą zaangażowani, bardziej innowacyjni. W dzisiejszym świecie dla organizacji jest to jeden z najważniejszych czynników, bo summa summarum zyski organizacji będą wyższe – mówi Magda Pietkiewicz.
Nadmierne zaangażowanie, brak urlopów prowadzą do wypalenia zawodowego
– Wypalenie zawodowe w tej chwili to jest bardzo poważny problem, z którego część zarządzających jeszcze nie do końca zdaje sobie sprawę. Bardzo często okazuje się, że superpracownik, który do tej pory był zawsze obecny w pracy, nie brał żadnych zwolnień lekarskich, świetnie pracował i był bardzo wydajny, nagle jest na zwolnieniu lekarskim, na przykład półrocznym, właśnie z powodu wypalenia zawodowego. Nie zwracamy uwagi na to, że nadmierne zaangażowanie, brak urlopów prowadzą do wypalenia zawodowego. Często też nie zauważamy tego, że nadmierna rutyna czy nuda w pracy też powodują wypalenie zawodowe. Problem jest ogromny, szczególnie teraz, kiedy wszyscy jesteśmy bardzo przebodźcowani, to wypalenie jest wszechobecne – mówi Pietkiewicz.
Z danych ZUS wynika, że w 2023 r. liczba zwolnień lekarskich wystawionych z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania była o 8,7 proc. wyższa niż w 2022 r. Lekarze wystawili 1,4 mln zaświadczeń o tego typu chorobach, co przełożyło się na 26 mln dni absencji chorobowej. Rok wcześniej było to 23,8 mln dni. Najczęściej zwolnienia te wystawiono z powodu reakcji na ciężki stres i zaburzeń adaptacyjnych oraz epizodów depresyjnych.
