Wiosna to nie tylko czas, gdy przyroda budzi się z zimowego snu. To również wtedy w wielu miastach trwają prace nad ocenianiem i weryfikacją projektów Budżetów Obywatelskich. Stały się one bardzo ważnym elementem procesów demokratycznych i nie bez podstawy są nazywane budżetami partycypacyjnymi — oznaczają uczestnictwo mieszkańców w decyzjach, które bezpośrednio wpływają na nich i na miejsce, w którym żyją. Nie dziwi więc fakt, że chcą, by stało się bardziej przyjazne.
Raport Fundacji Pszczoła Musi Być
Analizę Budżetów Obywatelskich poprzedniej edycji przeprowadziła, kolejny raz z rzędu, Fundacja Ekologiczna Pszczoła Musi Być, wspierana przez markę Tikkurila. Analiza prowadzona była pod kątem przyjazności projektów zgłaszanych w BO dla owadów zapylających. Skąd właśnie ten wybór? Niestety, nadal większość społeczeństwa nie zdaje sobie sprawy, jakie znaczenie mają owady dla środowiska, zarówno pod względem pokarmowym (dla innych gatunków zwierząt), estetycznym (kwiaty), rolnym (plony warzyw i owoców). Rolę owadów zapylających wiąże się też w zasadzie wyłącznie z pszczołą miodną — to bardzo mylny i bardzo powszechny pogląd. Tymczasem owadami, które przede wszystkim potrzebują teraz naszego wsparcia, są właśnie te dzikie, żyjące na swobodzie. Ich populacja maleje w lawinowym tempie, a ekolodzy na całym świecie biją na alarm.
Druga edycja Raportu z Analizy Budżetów Obywatelskich w Kontekście Owadów Zapylających objęła miasta wojewódzkie. Przedmiotem analizy była obecność projektów potencjalnie wspierających owady zapylające na tle całości. Za takowe uznano zarówno te bezpośrednio wpływające na dobrostan owadów (np. obsiewanie łąk kwietnych, stawianie hoteli dla owadów), jak i całościowe, na których owady również skorzystają (np. nasadzenia drzew i krzewów, tworzenie parków społecznych i kieszonkowych i innego rodzaju przestrzeni zielonych).
Płynące z raportu wnioski dają światełko nadziei na odwrócenie trendu od powszechnej betonozy. Budżety obywatelskie 2021/2022 zawierały ponad 40% więcej projektów przyjaznych zapylaczom, zweryfikowanych i poddanych pod głosowanie niż w roku poprzednim. Do realizacji wybrano zaś prawie 100% więcej propozycji potencjalnie korzystnych dla owadów, w tym dzikich zapylaczy.
Pełny raport dostępny jest na stronie https://www.pszczolamusibyc.pl/raport2023.
Budżety Obywatelskie nie tylko dla ludzi
Raport miał na celu zaprezentowanie istniejącego trendu, ale także — a może nawet przede wszystkim — zachęcenie do jego kontynuowania i nasilenia. Fundacja i jej Partner, marka Tikkurila, stoją na stanowisku, że takie oddolne inicjatywy należą do najcenniejszych. I najpotrzebniejszych, bo musimy cały czas podkreślać, że człowiek jest tylko jednym z elementów ekosystemu. Jest za niego odpowiedzialny i od niego zależny. Każdy z nas na własne oczy widzi, jakie katastrofalne zmiany zachodzą w środowisku i wielu z nich nie da się już cofnąć. Edukacja w zakresie konieczności wsparcia dla bioróżnorodności i dążenia do zmniejszenia negatywnych wpływów człowieka na ekosystem jest absolutną koniecznością.
