Ponad połowa polskich domów została wybudowana przed 2000 rokiem, aż 75% budynków jednorodzinnych ogrzewanych jest kotłem CO, a niemal 90% wyposażonych jest w okna PCV – to tylko niektóre z wyników badania „Dom Jutra” przeprowadzonego przez firmę Castorama.
W obliczu rosnących kosztów energii oraz zaostrzenia przepisów unijnych dotyczących efektywności energetycznej, Castorama przeprowadziła badanie, którego celem było poznanie aktualnych postaw klientów oraz potrzeb wobec zagadnienia termomodernizacji domów. Wyniki te pozwoliły przygotować i wdrożyć unikalny na polskim rynku Program Efektywności Energetycznej oferujący pełny wachlarz produktów i usług, które mają pomóc klientowi skutecznie zmodernizować swój dom pod kątem izolacji i źródeł ciepła, uzyskując jednocześnie znaczne dofinansowanie rządowe.
Badanie „Dom Jutra”
Badanie „Dom Jutra” zrealizowane przez Castoramę wyróżnia się wyjątkowym podejściem. Najbardziej zaangażowani pracownicy Castoramy sami wcielili się w rolę ankieterów-ochotników, przeprowadzając ankiety bezpośrednio w domach swoich respondentów. W sumie zrealizowano ponad 1500 ankiet, a dodatkowe ponad 300 przeprowadzono wśród stałych odbiorców newslettera Castorama. Celem badania było dogłębne zrozumienie postaw klientów wobec termomodernizacji oraz identyfikacja głównych barier i motywacji związanych z realizacją tego typu inwestycji.
Struktura polskich domów i wyzwania termomodernizacji
Struktura wiekowa i rodzajowa budynków mieszkalnych w Polsce wskazuje, że około 70% nieruchomości ma więcej niż 25 lat.[1] Podobne wnioski płyną z badania Castoramy – 51% respondentów zamieszkuje nieruchomość wybudowaną przed 2000 rokiem. Oznacza to, że wiele z nich zostało zbudowanych według dawnych norm budowlanych, które nie spełniają dzisiejszych wymogów efektywności energetycznej. Na obszarach wiejskich i w mniejszych miastach dominują domy jednorodzinne, natomiast w większych miastach przeważają starsze bloki i kamienice, które wymagają kompleksowej modernizacji. Wiele z tych budynków jest ogrzewanych za pomocą starych, nieefektywnych systemów grzewczych, takich jak kotły na paliwo stałe, co dodatkowo podkreśla potrzebę termomodernizacji.[2]
Nieefektywność energetyczna wielu budynków w Polsce prowadzi do wysokich kosztów eksploatacyjnych oraz niskiego komfortu termicznego. Badanie Castorama „Dom Jutra” ujawniło, że choć większość właścicieli domów jest świadoma potrzeby termomodernizacji, napotyka na liczne przeszkody, w tym finansowe i administracyjne. Konieczne jest więc wsparcie w postaci dotacji i ułatwień proceduralnych, aby przyspieszyć proces modernizacji i poprawić efektywność energetyczną polskich domów.
Bariery finansowe i procedury administracyjne – największy hamulec modernizacji
Koszty początkowe są najczęściej wskazywaną w badaniu przeszkodą w realizacji termomodernizacji. Ponad 23% respondentów przyznaje, że brak wystarczających środków finansowych stanowi dla nich główną barierę. Wiele osób obawia się dużych wydatków związanych z zakupem nowoczesnych technologii i materiałów izolacyjnych. Wysokie koszty wynikają nie tylko z cen nowoczesnych technologii, ale także z kosztów usług instalacyjnych, co często przekracza budżet przeciętnego gospodarstwa domowego.
Pomimo dostępności programów wsparcia, takich jak rządowa subwencja „Czyste Powietrze”, wielu potencjalnych beneficjentów napotyka trudności związane z procedurami aplikacyjnymi. Z badania przeprowadzonego przez Castoramę wynika, że 22% ankietowanych wskazuje skomplikowane wymagania administracyjne jako główną przeszkodę w realizacji projektów termomodernizacyjnych. Taka sytuacja sprawia, że wiele osób rezygnuje z ubiegania się o wsparcie, co prowadzi do mniejszej liczby realizowanych projektów.
Poprawa dostępności do programów wsparcia poprzez uproszczenie procedur i oferowanie pomocy w składaniu wniosków może znacząco zwiększyć liczbę realizowanych projektów termomodernizacyjnych, odciążając przy tym budżety gospodarstw domowych, przynosząc korzyści zarówno środowisku, jak i gospodarce.
Polacy potrzebują edukacji w zakresie efektywności energetycznej
Kolejną istotną barierą jest brak dostatecznej wiedzy na temat efektywności energetycznej oraz dostępnych programów wsparcia. Badanie Castoramy pokazuje, że zaledwie 36% respondentów wie, czym jest efektywność energetyczna. Wiele osób nie zdaje sobie więc sprawy z korzyści płynących z nowoczesnych technologii energooszczędnych i możliwości finansowania takich inwestycji. Brak tej wiedzy często utrudnia podejmowanie decyzji o modernizacji.
Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) z siedzibą w Paryżu podkreśla, że edukacja społeczeństwa na temat efektywności energetycznej jest kluczowa dla osiągnięcia celów klimatycznych. Według IEA, wiedza na temat nowoczesnych technologii i najlepszych praktyk w zakresie efektywności energetycznej może znacząco przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych.[3]
– Wyniki naszego badania dobrze naświetlają potrzebę edukacji społeczeństwa w zakresie efektywności energetycznej. Chcąc na nią odpowiedzieć wdrożyliśmy w naszych sklepach Program Efektywności Energetycznej. Nasi eksperci, dostępni w sklepach Castorama, udzielają wsparcia w zakresie dostępnych technologii oraz pokazują, jak konkretne działania mogą prowadzić do realnych oszczędności i korzyści dla środowiska. W 30 sklepach w całej Polsce, nasi eksperci efektywności energetycznej pomagają klientom zrozumieć procedury związane z ubieganiem się o dofinansowanie w ramach rządowego programu „Czyste Powietrze”. Zależy nam, aby nasi klienci mieli szansę rozumieć, jakie kroki mogą podjąć, by poprawić efektywność energetyczną swoich domów oraz jakie korzyści z tego wynikają – komentuje Dyrektorka ds. Odpowiedzialnego Biznesu w Castorama Polska, Kinga Sowik.
Motywacje do przeprowadzenia termomodernizacji – oszczędność i ekologia
Oszczędności finansowe wynikające z obniżenia rachunków za energię oraz korzyści dla środowiska to główne motywacje do przeprowadzania termomodernizacji. Dla wielu osób redukcja kosztów jest priorytetem, zwłaszcza w kontekście rosnących cen energii. Modernizacja budynków poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii energooszczędnych staje się atrakcyjną opcją.
Według badania Castorama, 96% respondentów korzysta z oświetlenia LED, 72% używa termostatów do regulacji ciepła, a 56% posiada oświetlenie na czujnik ruchu. To pokazuje, że Polacy są coraz bardziej świadomi prostych rozwiązań, które mogą przynieść oszczędności w krótkim czasie. Jednak oświetlenie LED to tylko jeden z wielu kroków, które można podjąć. Wymiana okien, docieplenie ścian, modernizacja systemów grzewczych czy instalacja paneli fotowoltaicznych to bardziej zaawansowane działania, które przynoszą większe korzyści w dłuższej perspektywie.
– Choć wymiana oświetlenia na LED i instalacja termostatów są świetnym początkiem, to kluczowe oszczędności i redukcja emisji CO2 wynikają z kompleksowej termomodernizacji budynków. Inwestycje w nowoczesne okna, izolację oraz systemy grzewcze i chłodzące mogą obniżyć zużycie energii nawet o 50%. Ważne jest, aby właściciele nieruchomości byli świadomi dostępnych technologii i korzyści płynących z ich zastosowania. Wsparcie finansowe i doradztwo techniczne mogą znacząco przyspieszyć realizację tych inwestycji, przynosząc korzyści zarówno gospodarstwom domowym, jak i środowisku – mówi Dominik Franków, Ekspert ds. efektywności energetycznej Castorama Gorzów.
Niepewne ceny energii oraz zwiększona świadomość ekologiczna sprawiają, że Polacy coraz częściej decydują się na inwestycje w technologie energooszczędne. Komisja Europejska w swoim raporcie z 2020 roku wskazuje, że termomodernizacja budynków jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na redukcję emisji CO2 i poprawę jakości powietrza.[4] Inwestycje takie jak instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła oraz nowoczesne systemy grzewcze mogą znacząco obniżyć koszty eksploatacyjne budynków i przyczynić się do ochrony środowiska.
Lokalne wyzwania związane z efektywnością energetyczną
Polska, podobnie jak wiele innych krajów, stoi przed specyficznymi wyzwaniami w zakresie efektywności energetycznej. Jednym z głównych wyzwań jest modernizacja starszych budynków, które stanowią dużą część zasobu mieszkaniowego w kraju. Aktualnie termomodernizacji wymaga blisko 5 mln domów. Wiele z tych budynków zostało zbudowanych według starych norm budowlanych, które nie uwzględniały obecnych standardów efektywności energetycznej. Modernizacja takich budynków wymaga znacznych nakładów finansowych oraz często skomplikowanych prac budowlanych.
– Termomodernizacja otwiera drzwi do znaczącego zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Należy pamiętać, że kluczem do sukcesu nie jest tylko grubość izolacji termicznej, ale również jej ciągłość, szczelność powietrzna budynku oraz dbałość o detale połączeniowe różnych materiałów wraz z ich prawidłowym montażem w celu eliminacji lub ograniczenia mostków cieplnych. Efektem każdej przeprowadzonej termomodernizacji będzie minimalizacja strat ciepła z możliwością wykorzystania efektywnych i przyjaznych dla środowiska źródeł ogrzewania. W Castoramie oferujemy szeroki asortyment produktów, które umożliwią realizację tych celów szybko, ale i efektywnie. Produkty oznaczone etykietą „Czyste Powietrze” w naszych sklepach i na stronie internetowej mogą zostać dofinansowane z rządowego programu – podkreśla Dominik Franków, Ekspert ds. efektywności energetycznej Castorama Gorzów.
Kolejnym wyzwaniem jest konieczność dostosowania się do zaostrzających się regulacji unijnych. Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) zobowiązuje Polskę do wprowadzenia minimalnych standardów efektywności energetycznej dla wszystkich budynków. W praktyce oznacza to konieczność przeprowadzenia szeroko zakrojonych działań modernizacyjnych w celu osiągnięcia wymaganych standardów.
Kluczowe programy wsparcia
W Polsce dostępne są różne programy rządowe wspierające termomodernizację, takie jak „Czyste Powietrze”, „Mój Prąd”, oraz „Moje Ciepło”. Programy te mają na celu poprawę efektywności energetycznej budynków oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń.
Jednym z kluczowych programów jest „Czyste Powietrze”, który jest ukierunkowane na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń poprzez modernizację systemów grzewczych i poprawę izolacji budynków. Program ten oferuje wsparcie finansowe, pozwalające gospodarstwom domowym na spełnienie określonych standardów izolacji cieplnej oraz na zainstalowanie nowoczesnych, energooszczędnych systemów grzewczych. Badanie Castoramy pokazuje, że 93% respondentów słyszało o programie „Czyste Powietrze”, jednak aż 33% z nich nie wie na czym dokładnie polega. To wskazuje na potrzebę większej przejrzystości i dostępności informacji o możliwych formach wsparcia.
– Aby pomóc Polakom w pokonaniu barier związanych z termomodernizacją, Castorama rozwija ofertę doradczą i montażową. Planujemy zwiększenie dostępności informacji w sklepach oraz poprzez kampanie edukacyjne. Kompleksowe wsparcie, obejmujące doradztwo, montaż oraz pomoc w uzyskiwaniu dotacji, jest kluczowe dla zwiększenia liczby przeprowadzanych modernizacji. Oferujemy również narzędzia do samodzielnego monitorowania zużycia energii oraz dostęp do najnowszych technologii w zakresie efektywności energetycznej. Nasz cel jest prosty, chcemy pomóc Polakom ogrzać domy, nie ogrzewając przy tym planety. Obecnie we wszystkich sklepach Castorama w Polsce można uzyskać informacje o produktach kwalifikujących się do dofinansowania w programie „Czyste Powietrze”. Dodatkowo przynajmniej w jednym mieście w województwie można skorzystać ze wsparcia profesjonalnego eksperta efektywności energetycznej, który wesprze klienta z przygotowaniem wniosku w programie– dodaje Kinga Sowik.
Program Efektywności Energetycznej w Castorama to inicjatywa wspierająca wymianę nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne systemy, takie jak pompy ciepła i ogrzewanie elektryczne. Castorama oferuje doradztwo, pomoc w uzyskaniu dofinansowania oraz dostęp do produktów oznaczonych etykietą „Czyste Powietrze”. Produkty te można znaleźć w sklepach i online, co ułatwia właścicielom domów modernizację systemów grzewczych, redukcję emisji i oszczędność energii. Dodatkowe informacje o ofercie i programie dostępne są pod linkiem https://www.castorama.pl/efektywnosc-energetyczna.
Przeczytaj też https://wiadomosci.castorama.pl/328016-grupa-kingfisher-oglasza-nowe-cele-dekarbonizacji-w-zakresie-3
[1] https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/nsp-2021-wyniki-ostateczne/warunki-mieszkaniowe-w-polsce-w-swietle-wynikow-narodowego-spisu-powszechnego-ludnosci-i-mieszkan-2021,5,2.html, dane opublikowane: 31.01.2024.
[2] https://blog.ongeo.pl/zrodla-ciepla-budynkow
[3] https://www.iea.org/reports/energy-efficiency-2022
[4] Renovation Wave Communication (europa.eu)
Źródło: Castorama
