Najnowszy raport klimatyczny nie pozostawia złudzeń. Temperatura na Ziemi rośnie w zastraszającym tempie. Jak piszą autorzy raportu, głównym czynnikiem sprzyjającym ekstremalnym temperaturom powietrza i powierzchni morza są zmiany klimatyczne spowodowane działalnością człowieka. Jednak inne czynniki, takie jak południowa oscylacja El Niño (ENSO) również przyczyniły się do wysokich temperatur obserwowanych w ciągu roku.
Poniżej kilkanaście faktów z raportu Copernicus Climate Change Service:
Najważniejsze informacje o globalnej temperaturze powietrza przy powierzchni Ziemi:
- Rok 2024 był najcieplejszym w globalnych rejestrach temperatur sięgających 1850 roku. Według danych ERA5 (1), średnia globalna temperatura wyniosła 15,1°C, co stanowi 0,72°C powyżej średniej z lat 1991–2020 oraz 0,12°C powyżej średniej z 2023, poprzedniego najcieplejszego roku w historii. Jest to równowartość 1,6°C powyżej oszacowanego poziomu temperatury z lat 1850–1900 uznanego za poziom sprzed epoki przemysłowej.
- 2024 jest pierwszym rokiem kalendarzowym, który osiągnął średnią temperaturę 1,5°C powyżej poziomu z okresu przedindustrialnego.
- Każdy rok z ostatniej dekady (2015–2024) znajduje się wśród 10 najcieplejszych latach w historii pomiarów.
- Miesięczna średnia globalna temperatura, przekraczała 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej przez 11 miesięcy w roku. Biorąc pod uwagę wcześniejsze dane, wszystkie miesiące od lipca 2023 roku, z wyjątkiem lipca 2024 roku, przekraczały poziom 1,5°C.
- Nowy rekord średniej dziennej globalnej temperatury osiągnięto 22 lipca 2024 roku – według danych ERA5, średnia temperatura tego dnia wniosła 17,16°C.
- 2024 był najcieplejszym rokiem na wszystkich regionach kontynentalnych, z wyjątkiem Antarktydy i Australazji (2), jak również na dużych obszarach oceanów, szczególnie Północnego Atlantyku, Oceanu Indyjskiego i zachodniego Pacyfiku.
- W 2024 roku odnotowano trzy rekordowo ciepłe pory roku: zimę borealną (grudzień 2023–luty 2024), wiosnę borealną (marzec–maj) i lato borealne (czerwiec–sierpień). Temperatura w tych okresach wyniosła odpowiednio 0,78°C, 0,68°C i 0,69°C powyżej średniej z lat 1991–2020.
- Każdy miesiąc od stycznia do czerwca 2024 roku był cieplejszy niż odpowiadający mu miesiąc w jakimkolwiek poprzednim roku w historii pomiarów. Każdy miesiąc od lipca do grudnia, z wyjątkiem sierpnia, był drugim najcieplejszym w historii pomiarów, po miesiącach z 2023 roku. Sierpień 2024 roku był równie ciepły co sierpień 2023 roku.
Najważniejsze informacje o temperaturze powierzchni oceanów:
- W 2024 roku średnia roczna temperatura powierzchni morza (SST), poza regionami okołobiegunowymi, osiągnęła rekordowy poziom 20,87°C, co stanowi 0,51°C powyżej średniej z lat 1991–2020.
- Średnia SST poza regionami okołobiegunowymi utrzymywała się na rekordowych poziomach dla danej pory roku od stycznia do czerwca 2024 roku, kontynuując serię rekordowych miesięcy trwającą od drugiej połowy 2023 roku. Od lipca do grudnia 2024 roku temperatura powierzchni morza była drugą najcieplejszą w historii pomiarów dla danej pory roku, po 2023 roku.
- W 2024 roku zakończyło się zjawisko El Niño, które rozpoczęło się w 2023 roku. Następnie obserwowaliśmy przejście w kierunku bardziej neutralnych warunków bądź warunkom sprzyjającym występowaniu zjawiska La Niña.
Najważniejsze informacje o temperaturach w Europie:
- Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów dla Europy, ze średnią temperaturą 10,69°C, co stanowi 1,47°C powyżej średniej z lat 1991–2020. Zeszły rok pobił rekord ustanowiony w 2020 roku o 0,28 °C.
- Wiosna i lato były najcieplejszymi porami roku w historii pomiarów dla Europy, ze średnią temperaturą wiosny (marzec–maj) o 1,50°C wyższą niż średnia sezonowa z lat 1991–2020 oraz ze średnią temperaturą lata (czerwiec–sierpień) o 1,54°C wyższą niż średnia sezonowa z lat 1991–2020.
O Copernicus
Projekt Copernicus jest częścią programu kosmicznego realizowanego oraz finansowanego przez Unię Europejską. Jest flagowym programem obserwacji Ziemi, który realizowany jest w obszarze w 6 tematycznych obszarach: Atmosfera, Morze, Ziemia, Zmiany Klimatu, Bezpieczeństwo i Sytuacje Awaryjne. Dostarcza on bezpłatnie dane operacyjne i usługi, zapewniając użytkownikom niezawodne i aktualne informacje związane z naszą planetą i jej środowiskiem. Program Copernicus jest koordynowany i zarządzany przez Komisję Europejską i realizowany we współpracy między innymi z Państwami Członkowskimi, Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Europejską Organizacją Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT), Europejskim Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF), agencjami UE i Mercator Océan.
