Polska branża biogazowa obchodzi 20-lecie istnienia. To właśnie dwie dekady temu, w 2005 roku, Goodvalley zbudowało pierwszą biogazownię w kraju. Obecnie w Polsce funkcjonuje ponad 440 biogazowni[1], z czego 185 to biogazownie rolnicze[2]. Mimo wzrostu liczby instalacji, Polska wykorzystuje zaledwie ułamek swojego potencjału.
O dotychczasowych doświadczenia sektora biogazowego i jego perspektywach dyskutowali eksperci podczas konferencji „20 lat polskiego biogazu” zorganizowanej przez Unię Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego oraz Goodvalley Polska.
Eksperci wskazują, że potencjał biogazowy Polski jest bardzo duży i wciąż niezagospodarowany. 150 milionów ton bioodpadów pochodzących rocznie z rolnictwa, hodowli i przemysłu rolno-spożywczego pozwala bowiem na wytworzenie w Polsce blisko 5 mld metrów sześciennych biometanu, ponad jedną czwartą krajowego zużycia gazu[3]. Nie bez znaczenia są także kwestie związane ze wsparciem bezpieczeństwa energetycznego, biogaz to bowiem energia elektryczna niezależna od warunków atmosferycznych oraz geopolitycznych.
„Biogazownie rolnicze, jako inwestycje OZE, najlepiej wpisują się w potrzeby sektora rolnego i przetwórstwa żywności, co potwierdza swoją działalnością firma Goodvalley. Dlatego resort rolnictwa na przestrzeni ostatnich 20 lat konsekwentnie wdrażał przyjęte “Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce w latach 2010-2020”, aby stworzyć optymalne warunki rozwoju całej branży biogazu rolniczego. (..) Przez ostatnie 20 lat swojej działalności Goodvalley udowodniło, że produkcja żywności w Polsce jest prowadzona w sposób zrównoważony, zapewniający najwyższą jakość. Swoim przykładem pokazało, jak ważne jest tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich i budowanie społecznej odpowiedzialności biznesu” – przekazał w liście przygotowanym na okoliczność 20 lat biogazu w Polsce Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dr Czesław Siekierski.
Biogaz podstawą bezpieczeństwa energetycznego
Biogazownie wspierają cele dekarbonizacyjne, m.in. poprzez redukcję emisji metanu i dwutlenku węgla, aktywizują gospodarczo obszary wiejskie i przeciwdziałają odpływowi ludności oraz realizują model gospodarki obiegu zamkniętego poprzez wykorzystanie odpadów jako surowców. Co ważne, przynoszą oszczędności finansowe, zapewniają niższe koszty energii dla mieszkańców, instytucji publicznych i przedsiębiorstw oraz dodatkowe dochody dla rolników, czym skutkuje sprzedaż biomasy rolniczej i produktów ubocznych.
Biogazownie przekładają się także na wpływy do budżetów gmin – podatki od nieruchomości i opłaty lokalne. Obecnie w Polsce działają 442 biogazownie[4], z czego 185[5] to biogazownie rolnicze. Wykorzystanie odpadów z produkcji rolnej jest korzystne dla środowiska i dla samych rolników, biogazownie to tańsza energia i jedno ze źródeł dywersyfikacji dochodów.[6]
– W kontekście celów dekarbonizacyjnych Unii Europejskiej, rosnących cen energii i potrzeby uniezależnienia się od importu surowców energetycznych, rozwój biogazu staje się nie tylko opcją, ale koniecznością. Polska, wykorzystując swój ogromny potencjał wytwarzania biogazu, mogłaby stać się jednym z liderów europejskiej transformacji energetycznej i uniezależnić się od wschodnich dostaw poprzez gaz z krajowych bioodpadów – mówi Artur Zawisza, prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego.
Polska branża biogazowa ma wizję rozwoju i niezbędne know how, brakującym elementem są natomiast stabilne ramy legislacyjne, które pozwolą na sprawne procedowanie procesów inwestycyjnych oraz wieloletnich zobowiązań w celu sfinansowania projektów[7]. Drugim wyzwaniem jest konieczność wyjaśniania nieporozumień wokół inwestycji biogazowych, by budować wśród społeczności lokalnych świadomość korzyści z nimi związanymi[8].
Goodvalley – podmiot, który wprowadził biogaz do Polski
Goodvalley, pionier biogazu w Polsce, do dziś pozostaje jednym z liderów w tej dziedzinie. Firma prowadzi obecnie 8 biogazowni wytwarzających energię cieplną i elektryczną w kogeneracji. Instalacje te stanowią integralną część modelu biznesowego „od pola do stołu”, wykorzystując substraty rolnicze i realizując ideę gospodarki obiegu zamkniętego. Biogazownie Goodvalley wyprodukowały dotychczas łącznie 808 064 MWh zielonej energii, co pozwala firmie pokryć 100% zapotrzebowania na energię elektryczną. Co więcej, jako produkt uboczny powstaje wartościowy nawóz organiczny wzbogacający uprawianą glebę, zamykając w ten sposób obieg materii.
– Kiedy 20 lat temu budowaliśmy pierwszą biogazownię w Polsce, wiedzieliśmy, że to przyszłość energetyki. Dziś, patrząc na nasze 8 instalacji, widzimy, że ta wizja się ziściła. Ale to nie koniec drogi – to dopiero początek. Biogazownie są stabilnym źródłem energii, co w dobie zmian klimatycznych i sytuacji na rynkach energii ma kluczowe znaczenie. Przykład naszej biogazowani w Nacławiu pokazuje, że możemy łączyć korzyści biznesowe z realnym wsparciem dla mieszkańców wsi. To model, który chcemy rozwijać, bo wierzymy, że transformacja energetyczna musi iść w parze z transformacją społeczną – wyjaśnia Anita Bednarek, dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w Goodvalley.
Biogazownia Goodvalley w Nacławiu to modelowy przykład, jak instalacja przemysłowa może bezpośrednio służyć lokalnej społeczności. Obiekt ogrzewa 8 bloków mieszkalnych, szkołę i świetlicę, zapewniając mieszkańcom stabilne i tańsze źródło ciepła. To konkretna odpowiedź na wyzwania związane z ubóstwem energetycznym i rosnącymi kosztami ogrzewania.
Przyszłość zaczyna się dziś
Konferencja „20 lat polskiego biogazu” to okazja do podsumowań, ale przede wszystkim platforma do dyskusji o przyszłości. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele kluczowych instytucji państwowych, samorządowcy, organizacje branżowe oraz sami producenci biogazu. Spotkanie odbyło się pod patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego oraz Ambasady Królestwa Danii w Polsce.
Źródło: Goodvalley Polska
[1] https://magazynbiomasa.pl/ile-jest-biogazowni-w-polsce/
[2] https://www.gov.pl/web/kowr/rejestr-wytworcow-biogazu-rolniczego
[3] Prezes organizacji pracodawców biogazu i biometanu: Polska ma potencjał do wytwarzania 5 miliardów m3 biometanu rocznie | PAP MediaRoom portal.
[4]https://magazynbiomasa.pl/ile-jest-biogazowni-w-polsce/
[5]https://www.gov.pl/web/kowr/rejestr-wytworcow-biogazu-rolniczego
[6] Biogazownie to przyszłość wsi? Minister Krajewski: „Rolnicy mogą na tym zyskać”
[7] Raport Biogaz i biometan w Polsce, 2024. a76087aab9284fc8de5945f747095cc7a9f511f08090e2ba52581c677cbfe401.pdf
[8] Polska ma możliwości, by znaleźć się w europejskiej czołówce producentów biogazu i biometanu | energia.edu.pl
