Europejskie Centrum Konsumenckie, działające przy UOKiK, przedstawia praktyki w zakresie zrównoważonego rozwoju z całego kontynentu. Zobaczmy, o jakie praktyki chodzi.
Austria
Kraj ten walczy z tonami odpadów elektronicznych za pomocą bonów naprawczych. Bony te pokrywają połowę kosztów naprawy dla konsumentów do maksymalnej kwoty 200 euro, zachęcając obywateli do inwestowania pieniędzy w naprawy zamiast wyrzucania zepsutych urządzeń elektronicznych i kupowania nowych. Program odniósł wielki sukces w Wiedniu, dlatego w 2022 roku został rozszerzony na cały kraj.
Belgia
W Belgii można znaleźć sklepy z używaną odzieżą zwane “De Kringwinkel” lub “Les Petits Riens”, które znajdują się w całym kraju. Każdy może oddać do nich meble, przybory kuchenne i inne przedmioty, których już nie potrzebuje. Można je później nabyć po okazyjnej cenie.
Bułgaria
Międzynarodowa firma odzieżowa działająca w Bułgarii zachęca konsumentów do oddawania zużytych ubrań do swoich sklepów. Ubrania są przyjmowane na miejscu, a przedsiębiorca dba o to, by zostały ponownie wykorzystane lub poddane recyklingowi. Oddając stare ubrania w sklepie, klienci otrzymują kupon, który mogą zrealizować przy następnych zakupach.
Chorwacja
Chorwacka platforma internetowa “Burza otpada” (wymiana odpadów) promuje wymianę informacji na temat podaży i popytu na surowce wtórne powstające w procesach produkcyjnych lub w wyniku procesów gospodarowania odpadami. Projekt ten został uruchomiony w 2017 r., i ma pośredni wpływ na konsumentów, ponieważ jego celem jest ograniczenie składowania odpadów i zrównoważone podejście do zarządzania zasobami pierwotnymi.
Cypr
Cypr promuje sponsoring motywacyjny na zakup nowego roweru oraz dotację na naprawę i konserwację roweru.
Czechy
W ostatnich latach w Czechach jest coraz więcej sklepów spożywczych, w których konsumenci mogą kupić np. ryż, makaron, kawę czy herbatę i poprosić o zapakowanie towaru do przyniesionych przez siebie pojemników.
Dania
“Too Good To Go” to aplikacja mobilna opracowana w Danii w 2015 r. w celu walki z marnowaniem żywności. Restauracje lub sklepy zamieszczają w niej niesprzedane resztki jedzenia lub posiłki, które w przeciwnym razie by wyrzuciły. Klienci mogą sprawdzić w aplikacji, co jest dostępne w ich okolicy i odebrać jedzenie w przeważnie bardzo przystępnych cenach. Jest to sytuacja, w której zyskują zarówno konsumenci, restauracje, jak i środowisko.
Francja
Francja zachęca konsumentów do wyboru naprawy zamiast wymiany na nowy produkt. Na przykład poprzez zawieszenie rękojmi na czas naprawy produktu. Albo poprzez przyznanie sześciomiesięcznego przedłużenia rękojmi, jeśli konsument zwróci się do przedsiębiorcy o naprawę produktu.
Niemcy
Dzięki nowelizacji niemieckiej ustawy o gospodarce cyrkularnej kraj ten chce położyć kres nadprodukcji, niszczeniu nowych towarów i niepotrzebnym zwrotom. Do tej pory, zwłaszcza sprzęt elektroniczny i odzież, często trafiały do kosza na śmieci, mimo że były jak nowe. W przyszłości producenci i sprzedawcy detaliczni będą ponosić większą odpowiedzialność. Będą musieli dokumentować, co robią z niesprzedanymi towarami, np. czy oddają je w formie darowizny lub odsprzedają po niższej cenie.
Włochy
Włoska platforma NeXt-Nuova Economia per tutti zapewnia przegląd najlepszych praktyk zrównoważonego rozwoju w całym kraju. Niezależnie od tego, czy są one realizowane przez firmy, szkoły, gminy czy start-upy. Za pomocą narzędzia “Głosuj na swój portfel” zachęcają konsumentów do wzięcia odpowiedzialności i dokonywania świadomych wyborów przy zakupie.
Łotwa
Kilka łotewskich stacji benzynowych zachęca konsumentów do przynoszenia własnych kubków do kawy wielokrotnego użytku. Jedna z największych sieci detalicznych, posiadająca setki punktów sprzedaży, również stosuje tę praktykę. Klienci, którzy przynoszą swój kubek, otrzymują od 10 do 15% zniżki na kawę. Ma to na celu zmniejszenie ilości zużytych kubków w kraju.
Luksemburg
Luksemburg jest pierwszym krajem na świecie, który oferuje bezpłatny transport publiczny. Od 2020 roku zarówno mieszkańcy, jak i turyści mogą po prostu wskoczyć do pociągu, tramwaju lub autobusu bez konieczności kupowania biletu. Celem jest zwiększenie świadomości w zakresie mobilności przyjaznej dla środowiska.
Malta
Tak zwany program refundacji opakowań po napojach zachęca do zwrotu jednorazowych opakowań poprzez stosowanie zwrotnej kaucji w wysokości 0,10 euro. System refundacji zostanie wdrożony na Malcie od 1 kwietnia 2022 roku. Ponadto na całej Malcie i w Gozo konsumenci będą mieli do dyspozycji sieć automatów zwrotnych, w których będzie można zwracać opakowania po napojach.
Holandia
Pieter Pot” z siedzibą w Rotterdamie to pierwszy w Holandii okrężny supermarket internetowy bez opakowań. Konsumenci kupują produkty luzem i otrzymują je w szklanych słoikach za kaucją. Zużyte słoiki można zwrócić kierowcy, aby je umył i ponownie napełnił. Forbes podaje, że supermarkety bez opakowań mogą zaoszczędzić do 20 kg plastiku na osobę rocznie.
Norwegia
W Norwegii istnieje system kaucji za butelki i puszki nadające się do recyklingu. Urządzenia do recyklingu znajdują się przy wejściu do wszystkich supermarketów w Norwegii, a użytkownik otrzymuje zwrot kaucji, którą zapłacił przy zakupie butelki lub puszki. W ubiegłym roku ponad 92% wszystkich butelek i puszek w Norwegii zostało poddanych recyklingowi.
Polska
Pracownia architektoniczna z Wrocławia stworzyła projekt mobilnego hotelu zbudowanego z izotermicznej ciężarówki chłodni. W projekcie wykorzystano naczepy ciężarówek, które zwykle widujemy na drogach i które do tej pory służyły do transportu żywności, dzięki czemu mają odpowiednie właściwości pozwalające na utrzymanie określonej temperatury wewnątrz. Projekt zakłada upcykling, czyli zwiększenie wartości materiału i przekształcenie ciężarówek chłodni w pokoje hotelowe.
Portugalia
Rząd Portugalii uruchomił program walki z ubóstwem energetycznym. W ramach programu dofinansowywane są prace przy domach, dzięki którym stają się one bardziej energooszczędne. Na przykład izolacja budynku, zrównoważone ogrzewanie lub poprawa jakości okien i drzwi.
Słowenia
W Słowenii Centrum Ponownego Wykorzystania, organizacja non-profit, prowadzi działania na rzecz zrównoważonej konsumpcji w myśl zasady: redukuj, naprawiaj, ponownie wykorzystuj. Przykładowo konsumenci biorą udział w naprawie produktu i otrzymują informacje nt. ich prawidłowej konserwacji.
Szwecja
Szwecja obniżyła stawkę VAT z 25% do 12%, jeśli chodzi o usługi naprawy rowerów, butów, wyrobów skórzanych, odzieży i bielizny domowej. Rzemieślnicy mogą oferować naprawy dużych urządzeń elektrycznych po cenach do 50% niższych od rzeczywistych kosztów – różnicę pokrywa państwo.
